4.2 Zelfstandige burgers deel 1 en deel 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 4: Steden en Staten 

Paragraaf 4.2

Tijd van Steden en Staten (1000-1500)

In het wit zie je een stadspoort. Ging je in de Middeleeuwen een stad binnen, dan moest je door de stadspoort. In veel steden werd een hoge en prachtig versierde kerk gebouwd. Op de achtergrond zie je de binnenkant van zo’n kerk.

Geschiedenis

Leerdoelen

4.2 Zelfstandige Burgers
In deze paragraaf leer je:

• hoe steden stadsrechten kregen.
• hoe burgers hun stad bestuurden.
• waardoor steden zelfstandiger werden en lage edelen macht verloren.

Geschiedenis

Terugblik 

4.1 Woonplaats en werkplaats

Je krijgt een aantal herhalingsvragen over de vorige les (vorige paragraaf). 

Hierin kun laten zien dat je de lesstof tot nu toe begrepen hebt en beheerst. 

Geschiedenis
Uitleg 4.1

Stad en Platteland

Boeren gingen hun spullen verkopen op markten =

Hierdoor groeide de handel = 

Handelaren en ambachtslieden gingen dichtbij een markt wonen = 

Sommige marktplaatsen groeiden uiteindelijk uit tot steden =

Oorzaak

Oorzaak

Gevolg

Gevolg

Wat valt je op? Waar ontstaan de eerste steden?

Het tijdvak 'Steden & Staten' kende een...

1. landbouwsamenleving
2. landbouw-stedelijke samenleving

Geschiedenis

Uitleg 4.2

Stadsrechten

• In de middeleeuwen vormden Nederland, België en Luxemburg één land
• De Nederlanden
  
  
• In dit gebied lagen gewesten (provincies)
• Holland was een van de belangrijkste gewesten -> Den Haag

Geschiedenis

Uitleg 4.2

Stadsrechten

• Graaf Floris V was een belangrijke man in het gewest (de provincie) Holland 

Floris V gaf marktplaatsen de vrijheid (het privelege) om dingen zelf te gaan regelen:

• Stadsbestuur
• met eigen stadswetten

Hoofdstuk 4: Steden en Staten 

Paragraaf 4.2

Tijd van Steden en Staten (1000-1500)

In het wit zie je een stadspoort. Ging je in de Middeleeuwen een stad binnen, dan moest je door de stadspoort. In veel steden werd een hoge en prachtig versierde kerk gebouwd. Op de achtergrond zie je de binnenkant van zo’n kerk.

- Wie weet waar dit icoontje voor staat?

- Jaartal?

Planning

• Toets bespreken
• Instructie afmaken
• Zelfstandig aan het werk
• Huiswerk 

Toets bespreken

Wat heb je nodig?

• Andere kleur pen, de rest van je bankje

Hoe:

• Klassikaal -> algemene opmerkingen -> vinger opsteken
• Zet een sterretje aan de kantlijn als je een persoonlijke opmerking hebt

Schrijf op..

1. Uit welke landen bestond de Nederlanden?
2. Wat wordt er bedoeld met een gewest? 
3. Wat deed een stadsbestuur?

Geschiedenis

Leerdoelen

4.2 Zelfstandige Burgers
In deze paragraaf leer je:

• hoe steden stadsrechten kregen.
• hoe burgers hun stad bestuurden.
• waardoor steden zelfstandiger werden en lage edelen macht verloren.

Geschiedenis

Uitleg 4.2

Stadsrechten

• Door deze vrijheden kregen marktplaatsen/dorpen stadsrechten
• Deze krijg je van vorsten of hoge edelen
• Met deze rechten werd een dorp een stad
  
  

Steden mochten vanaf dat moment:

• Zelf zorgen voor hun rechtspraak
• Een stadsmuur bouwen
• Eigen belasting heffen (laten betalen) - tol

- Stadsmuur

Geschiedenis
Oefening/herhaling

Maak de juiste combinaties: welke omschrijving hoort bij welk begrip.

Begrippen

Provincies

Privilege van een stad

Beslissen over een toepassing in de wet door rechters

(Lage Landen) Gewesten in Nederland, België en Luxemburg

Gewesten

Nederlanden

Stadsrechten

Rechtspraak

Geschiedenis

Aan de slag

Paragraaf 4.2: zelfstandige burgers

Als het goed is heb je het volgende af:

- Nakijken paragraaf 4.1 + verbeteren

- Maken paragraaf 4.2

Wat ga je nu doen?

- Leerdoelen uitwerken

Volgende les: leerdoelen checken 

Leerdoelen uitwerken

Van:

• Paragraaf 4.1 en 4.2 -> leerdoelen op de volgende dia

Hoe:

• Op je eigen manier
• Poster, samenvatting, mindmap, tekening, flashcards, canva

Leerdoelen op een rij:

• Hoe ontstond er weer een landbouwstedelijke samenleving in Europa?
• Hoe ontwikkelde de economie zich?
• Hoe werkten ambachtslieden en handelaren samen?
• Hoe kregen steden stadsrechten?
• Hoe bestuurde burgers hun stad?
• Waardoor verloren edelen hun macht en werden steden zelfstandiger?

Huiswerk -> morgen

• Hoe ver zijn we?