Bijeenkomst 4 'Voorbereiden van leeractiviteiten'

• Mens en wereld
• HBO
• Studiejaar 2

PV2VMW Vakoverzicht Mens en wereld

'Een koffer vol Nederland'

Pabo Hogeschool Leiden, 2021-2022

Bijeenkomst 4 'Voorbereiden van leeractiviteiten'

Welke historische gebeurtenis herken je hier in 4 foto's?

• Wanneer was de 'wederopbouw'?
  
• Welke basisbehoeften heeft de mens?

Aardgas ...

• wat is het?
  
• waar?
  
• waarom daar? 
  
• waarom toen?
  

palmen in Pekela

... en schaliegas dan?

• Lees samen informatiebron 1
  
• Maak een lijst van overeenkomsten en verschillen voor aardgas en schaliegas.
  

• Geef elkaar een nummer (1, 2 of 3)
  
• Nr. 1 is ”de leerling” die moet begrijpen hoe aardgas en schaliegas gewonnen worden en wat de verschillen daar tussen zijn.
  
• Nr. 2 is de leerkracht die het moet uitleggen en krijgt een tekst om dit als eerste te doen.
  
• Nr. 3 is een tweede leerkracht en die krijgt een tekening om dit te doen.
  

• Bespreek na afloop: wanneer is een tekst sterk als beeldvormer en wanneer een tekening?
  

schaliegas versus aardgas

• zelfde samenstelling 
• zelfde ontstaansprincipes: resten van planten, plankton en micro-organismen 
• gas vanuit steenkool of vanuit planktonlagen
• ontstaan in het Krijt (130-65 mln BP)
  

BP = before present

                      Schaliegas

• gasbelletjes staan niet in verbinding
  
• kleisteen (niet poreus)
  
• fracking met zand-chemicaliën
• meerdere boorputten noodzakelijk
  

                          Aardgas

• gasbelletjes staan in verbinding
  
• zand-reservoiresteen (poreus)
  
• afgesloten door ondoordringbare bovenlaag zout, kalk of leisteen
  
• gas verzamelt zich op hoogste punt
  
• opzuigen
• enkele boorputten
  

waarom toen?

• in 1959 aardgasbel gevonden in Slochteren
• technologie beschikbaar om gas te winnen
• 2.800.000.000.000 m³ gas in grond

• een schat! rijkdom! 
• wederopbouw!

 

Tweeduizend achthonderd miljard kubieke meter

Tweeduizend achthonderd miljard kubieke meter gas in grond Groningen

Aardgas in buizen naar Leiden.

Gas wordt bij voorkeur in metalen of kunststoffen gasleidingen vervoerd. Daarnaast wordt aardgas ook onder druk als compressed natural gas (cng) vervoerd, of als vloeistof, liquefied natural gas (lng). Opslag in gasvorm kan in bolvormige containers of in ondergrondse gesteentelagen.

Om aardgas op efficiënte wijze te vervoeren, wordt het vloeibaar gemaakt door het af te koelen tot 162°C onder nul. Op deze manier wordt het volume ongeveer 600 keer kleiner.

• voorheen verbranding van kolen
  
• aardgas verwarmde sneller en was schoner
  
• snelheid van transitie
  

• verdiepende vraag voor kinderen:
  

      Hoe komt dat aardgas ons huis in?

www.canonvannederland.nl

link naar Canonvenster Kolen en gas - Het energievraagstuk

terug naar 1959

• Fantastische vondst? 
  
• ... of toch niet?
  

andere werkvormen:

                strip maken

Zet het ontstaan van aardgas om in stripvorm.

                 

                         debatteren

'Aardgas is best een goede energiebron'

Voorstander: baas van de NAM / Nederlandse Overheid

Tegenstander: milieuorganisatie / inwoner uit Groningen

Inzetten van beeldvormers

1. Werkelijkheid (schoolomgeving, voorwerpen)
   
2. Afbeeldingen (kaart, tekening, film)
   
3. Gesproken woord (verhaal, interview)
   
4. Geschreven, gedrukt woord (tekst)
   
5. Doen (leven als..., spelen als.... schrijven, spreken, tekenen)
   

                               Welke kwamen langs? Wat was het effect?

- schematische tekeningen

- tekst

- animatie

- vertelplaat

- spons / bros chocoladereep

- aansteker

- foto's

- strip

- doen: debat

formuleren hoofdoelen

Zijn doelen op leerkrachtniveau geformuleerd?

Denk aan woorden als 'dat' en 'doordat'

Zijn ze echt gericht op inzicht (oorzaak-gevolg)?

Zijn ze chronologisch?

Evenwicht tussen historische -en geografische doelen?

Aan de slag