Thema 2, deel 3: Beeldvorming in het oog

• Biologie
• Secundair onderwijs

Thema 2, deel 3: Beeldvorming in het oog

Op welk onderdeel van het oog bevindt zich de beeldvorming in het oog?

1. Vaatvlies
2. Hoornvlies
3. Netvlies
4. Harde oogvlies

3.1 Beeldvorming op het netvlies

Welke weg doorheen het oog leggen de invallende lichtstralen af? 

3.1 Beeldvorming op het netvlies

3.1 Beeldvorming op het netvlies

Welke weg doorheen het oog leggen de invallende lichtstralen af? 

Hoornvlies - oogvocht in voorste oogkamer - pupil - ooglens - glasachtig lichaam - netvlies

3.1 Beeldvorming op het netvlies

3.1 Beeldvorming op het netvlies

• Lichtstralen vallen horizontaal in op het oog
• Lichtstralen worden gebroken 
• Lens = bol --> convergeren naar brandpunt 
• Beeld klein en omgekeerd
• Scherp beeld: vorm oogbol en ooglens spelen rol 
• Kijken met je oog, zien met je hersenen

Experiment

Zwevende vinger: 

3.1 Beeldvorming op het netvlies

3.1 Beeldvorming op het netvlies

Experiment

Blinde vlek: 

3.2 Functie en werking van de iris

• Iris of regenboogvlies
• Kleur is afhankelijk van de hoeveelheid melanine
• Grootte pupil beïnvloedt de lichtinval
• Grootte pupil geregeld door kringspier en straalspier in iris

3.2 Functie en werking van de iris

• Licht:  kringspier trekt
  samen --> pupil vernauwt

• Donker: kringspier 
  ontspant --> pupil vergroot

=Pupilreflex

3.2 Functie en werking van de iris

3.3 Functie en werking van de accommodatiespier

• Beïnvloedt de vorm van de ooglens
• Functie ooglens?

3.3 Functie en werking van de accommodatiespier

• Beïnvloedt de vorm van de ooglens
• Functie ooglens? Voorwerpen kunnen zien

3.3 Functie en werking van de accommodatiespier

Voorwerp veraf: 

1.  Accommodatiespier ...
2. Lensbandjes ...
3. ... aan ooglens 
4. Ooglens ...
5. Lichtbreking ....
6. Scherp beeld op netvlies  

3.3 Functie en werking van de accommodatiespier

Voorwerp veraf: 

1.  Accommodatiespier in rust
2. Lensbandjes strak 
3. Trekken aan ooglens 
4. Ooglens vlakt af 
5. Lichtbreking verandert 
6. Scherp beeld op netvlies  

3.3 Functie en werking van de accommodatiespier

Voorwerp kortbij: 

1.  Accommodatiespier ...
2. Lensbandjes ....
3. Trekkracht ooglens ....
4. Ooglens wordt ...
5. Lichtbreking ...
6. Scherp beeld op netvlies  

3.3 Functie en werking van de accommodatiespier

Voorwerp kortbij: 

1.  Accommodatiespier in actie
2. Lensbandjes ontspannen
3. Trekkracht ooglens vermindert
4. Ooglens wordt boller
5. Lichtbreking verandert 
6. Scherp beeld op netvlies  

3.3 Functie en werking van de accommodatiespier

Opmerking: 

• Als je van een verafgelegen voorwerp onmiddellijk naar een voorwerp dichtbij kijkt, dan is het beeld in eerste instantie onscherp. Waarom? 

3.3 Functie en werking van de accommodatiespier

Opmerking: 

• Als je van een verafgelegen voorwerp onmiddellijk naar een voorwerp dichtbij kijkt, dan is het beeld in eerste instantie onscherp. Waarom? 

Ogen moeten zich aanpassen aan de afstand voorwerp = accommoderen

Experiment

Scherp zien: 

Experiment

Dominant oog: 

3.3 Oorzaken van een wazig zicht

Bijziend of myopie:

• Voorwerp dichtbij scherp zien, veraf wazig
• Oogbol langer of ooglens boller dan normaal 
• Beeld valt voor het netvlies 
• Oplossing:

3.3 Oorzaken van een wazig zicht

Bijziend of myopie:

3.3 Oorzaken van een wazig zicht

Bijziend of myopie:

Oplossing -->

-Bril met holle lens

- Laserbehandeling

3.3 Oorzaken van een wazig zicht

Verziend of hypermetropie:

• Voorwerp veraf scherp zien, dichtbij wazig
  
• Oogbol korter of ooglens te vlak
• Beeld valt achter het netvlies
  
• Oplossing:

3.3 Oorzaken van een wazig zicht

Verziend of hypermetropie:

3.3 Oorzaken van een wazig zicht

Verziend of hypermetropie:

Oplossing -->

- Bril met bolle lens

- Laserbehandeling

3.3 Oorzaken van een wazig zicht

Ouderdomsverziendheid:

• Ooglens verliest aan elasticiteit 
• Ooglens wordt minder bol wanneer accommodatiespier samentrekt
• Oplossing: leesbril met bolle lenzen

3.3 Oorzaken van een wazig zicht

Cataract:

• Vertroebeling van de ooglens (eiwitten)
• Oorzaken: ouderdom
• Oplossing: ooglens vervangen
  door een kunstlens

3.3 Oorzaken van een wazig zicht

Netvliesloslating:

• Glasachtig lichaam in het oog krimpt --> minder druk op netvlies --> netvliesloslating
• beeld wordt vlekkerig, wazig zicht met lichtflitsen, beeld onvolledig

3.3 Oorzaken van een wazig zicht

Netvliesloslating:

• Oorzaken: ouderdom, beschadiging door harde slag op het oog of sterke bijziendheid
• Oplossing: laserbehandeling dat scheurtjes dicht, gas in oog via operatie om netvlies terug te duwen. 

De snelle pupilreflex zorgt voor de bescherming tegen te fel licht?

1. Waar
2. Niet waar

Bij sterk licht spant de kringspier in de pupil zich op

1. Waar
2. Niet waar

De accommodatiespier is een kringspier die de vorm van de lens beïnvloedt

1. Waar
2. Niet waar

De lensbandjes ontspannen wanneer de accommodatiespier opspant. De lens vlakt dan af.

1. Waar
2. Niet waar

Kijk je naar een voorwerp dichtbij, dan zijn de lensbandjes ontspannen

1. Waar
2. Niet waar

Verwerking

• 5 p. 48
• 6 p. 48
• 7 p.48
• 8 p. 49
• (9 p. 49)