Les 2: Maken of breken (Ontledingsreacties)

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

2.2 Maken of breken

• Terugblik vorige les.
• 2.2 Maken of breken
• Practicum: Ontledingsreacties
• maken 2.2 Maken of breken in Learnbeat, onderdeel E

Terugblik vorige les

Chemische reacties of niet?

Bij een chemische reactie verdwijnen de beginstoffen en er ontstaan nieuwe stoffen, de reactieproducten.

• De beginstoffen hebben andere stofeigenschappen dan de reactieproducten.
• Schrijf dus ALTIJD op hoe de beginstoffen en de reactieproducten eruit zien.

Terugblik vorige les

Kaarsvet en kippe eiwit worden beide verwarmd en daarna afgekoeld.

• Het kaarsvet is een witte vaste stof en wordt naar afkoelen een witte vaste stof, dus GEEN chemische reactie.
• Het kippe eiwit is een gele vloeistof en wordt naar afkoelen een witte vaste stof, dus WEL een chemische reactie.

Terugblik vorige les

Platina en magnesium worden in een hete vlam gehouden.

• Platina is een grijze vaste stof en na het verhitten en afkoelen een grijze vaste stof, GEEN chemische reactie.
  
• Magnesium is een grijze vaste stof en na verhitten en afkoelen een witte vaste stof, er komt zelfs fel licht vanaf, WEL chemische reactie.

Terugblik vorige les

Koperoxide en demiwater of zwavelzuur verwarmd.

• Koperoxide is een zwarte vaste stof en demiwater en zwavelzuur zijn heldere kleurloze vloeistoffen.
• Koperoxide met demiwater geeft een zwarte suspensie, dus GEEN chemische reactie.
• Koperoxide met zwavelzuur geeft een heldere blauwe vloeistof, dus WEL een chemische reactie.

Terugblik vorige les

natriumchloride en kaliumjodide gemend met kopersulfaat oplossing.

• Natriumchloride en kaliumjodide zijn kleurloze vloeistoffen en kopersulfaat is blauwe vloeistof.
  
• Natriumchloride en kopersulfaat geven een licht blauwe oplossing, GEEN chemische reactie.
• Kaliumjodide en kopersulfaat geven een troebele gele suspensie, WEL een chemische reactie.

Ontledingsreacties

Bij een ontledingsreactie heb je energie nodig om de reactie op gang te houden.

Vormen van energie zijn: licht, elektriciteit en warmte, maar ook beweging en geluid zijn vormen van energie.

• Reacties waarbij we energie moeten toevoegen noemen we een endotherme reactie.

Ontledingsreacties

Een kenmerk van een ontledingsreactie is dat je een beginstof hebt en meerdere reactieproducten.

Algemene reactieschema

A                B + C (+D + ...)

We doen drie type ontledingsreacties

Demonstratie

• Elektrolyse: ontleding door elektriciteit
• Thermolyse: ontleding door warmte

Leerlingproef

• Fotolyse: ontleding door licht

Onderzoek: De fotolyse van zilverchloride

2.2 Maken of breken

• Leerlingproef: Fotolyse van zilverchloride
• maken 2.2 Maken of breken in Learnbeat, onderdeel E