Hoofdstuk 4 Zinsdelen

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Hoofdstuk 4    

Zinsdelen en zinnen

Kennis van de juiste zinsopbouw is nodig voor de officiële communicatie en voor het goed leren van een andere taal.

Waarvoor heb ik dat nodig?

• Voor het schrijven van een goede, foutloze sollicitatiebrief;
• Voor het opstellen van een contract of onderlinge overeenkomst;
• Voor een memo of een verslag.

Zinsdelen?

De spelers van het eerste elftal / trainen / vandaag / op het hoofdveld.

Welke zinsdelen ken jij nog?

Zinsdelen

Het werkwoordelijk gezegde = alle werkwoorden in de zin

Het onderwerp = wie of wat + ww. gez.

Het lijdend voorwerp = wie of wat + ww.gez. + ond.

Het werkwoordelijk gezegde

Bestaat alleen uit werkwoordsvormen.

       Hij zou de opgave gemaakt hebben= zou, gemaakt, hebben

Opmerking 1 

Als het ww gesplitst is, horen beide delen bij het gezegde.

       Houd direct op met dat gemopper= houd op

Opmerking 2

Bij sommige ww hoort een verplicht wederkerend voornaamwoord.

• zich bemoeien
• zich vergissen
• zich ergeren
• zich gedragen
• zich schamen

Het voornaamwoord hoort dan bij het werkwoordelijk gezegde.

Ik vergis me niet= vergis me

Let op!

Bij andere werkwoorden kun je het wederkerend voornaamwoord vervangen door een andere woord:

Hij wast zich.

Hij wast haar.

(zich/haar = lijdend voorwerp)

Opmerking 3

Als er voor een infinitief 'te' of 'aan het' staat= ww-gezegde.

Hij staat daar te fluiten =staat te fluiten

Op het hoogste niveau is hij aan het voetballen= is aan het voetballen.

Opmerking 4

Soms bestaat het ww-gezegde uit een werkwoordelijke uitdrukking.

Hij stelde haar van het nieuws op de hoogte=

stelde op de hoogte

Vanwege de storm kozen ze het hazepad=

kozen het hazepad

 Een werkwoordelijke uitdrukking kun je meestal vervangen door een werkwoord met dezelfde betekenis. 

inlichten en vluchten 

Hij heeft de hele avond televisie gekeken.

wg =

Durf jij daar te blijven staan?

wg =

In de vakantie zorgen wij voor de hond.

wg =

Hij stond zeker een uur te wachten.

wg =

Hij vergist zich de laatste tijd wel erg vaak.

wg =