4.1 B De Verlichting

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Wat gaan we doen?

- Terugblik vorige week

- Tekst 4.1 B moeilijke woorden opschrijven

- B tekst behandelen

- Huiswerk maken

Gebruik je echte naam.

Leerdoelen

Aan het eind van de les weet je:

- Wat mensenrechten zijn.

- Wat rationeel denken betekent.

- Wat de verlichting was.

- Een aantal verlichte denkers zijn.

Wat is een standenmaatschappij?

Wat is het verschil tussen een standen en klassenmaatschappij?

De 1ste en 2e stand hadden welke rechten/plichten?

1. Weinig belasting betalen, Eigen rechtspraak
2. Veel belasting, hogere straffen
3. Herendiensten leveren,

Moeilijke woorden 4.1 B tekst

3. Pruiken en revoluties

3.1 De pruikentijd

B De verlichting

Leerdoelen

- Aan het einde van de les kun je uitleggen wat de verlichting is.

- Aan het eind van de les kun je uitleggen waarover mensen in de 18e eeuw anders over dachten.

Mensenrechten

- Verklaring van rechten van de

mens en burger 1789

Bescherming:

- Uitbuiting, onderdrukking

- Garandeerd persoonlijke vrijheid.

Gebruik je verstand!

• Zoals men bij de wetenschappelijke revolutie zelf ging onderzoeken, zo ging men in de 18e eeuw over maatschappelijke dingen rationeel denken
  Rationeel: Met je verstand!
  
  
• Door zelf na denken i.p.v. aan te nemen wat de overheid of kerk zegt konden mensen bijgeloof overwinnen. Het is alsof de mensen voortaan alles veel helderder kunnen zien, daarom wordt deze periode ook wel de verlichting genoemd

Godsdienst

• Met de verlichting begonnen mensen ook anders te denken over het geloof.
• Deïsme en Atheïsme
• Tolerantie: Mensen accepteren, ook al zij een andere mening hebben.
  

Anders denken over politiek

• Met de verlichting ging men ook anders over politiek denken
  
  
• Montesquieu zei dat politieke macht uit drie onderdelen bestond
  1. macht om wetten te maken
  2. macht om wetten uit te voeren
  3. macht om overtreders van de wet te bestraffen

• Volgens Montesquieu moesten deze drie machten van elkaar gescheiden worden (Trias-Politica)
  
  
• Een parlement moets de wetten maken                          (wetgevende macht)
  
  
• De koning moest deze uitvoeren                                         (uitvoerende macht)
  
  
• En de rechters moesten overtreders straffen               (rechterlijke macht)

Andere verlichte denkers

John Locke: Het volk heeft samen de macht, maar niet iedereen kan tegelijk regeren. Macht was daarom aan de koning gegeven. Deed hij het slecht, dan mocht je in opstand komen.

Rosseau: Geen koning nodig. Alle macht ligt bij het volk.

Andere verlichte denkers

Voltaire: (Verlicht) absoluut vorst is nodig om het domme volk te regeren.

Verlicht absolutisme: Vorst probeert met verlichte ideeën zijn bestuur te verbeteren.

Frederik II van Pruisen

Hij zei: "Alles voor het volk, niets door het volk".

- Stond andere godsdiensten toe

Waarom is de Verklaring van de rechten van de mens en burger belangrijk?

Hoe zou jij het begrip rationeel uitleggen?

Leg in eigen woorden uit wat de verlichting is (wees niet te kort in je antwoord)

Een verlicht vorst wilde...

1. Het volk laten regeren
2. Zelf regeren, met verlichte ideeën
3. Zelf regeren, zonder verlichte ideeën

Huiswerk

4.1 B opdrachten maken

Moeilijke woorden 4.2 opschrijven