HV1 H4 Middeleeuwen -herhaling (1)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Middeleeuwen

Herhaling

Lesplanning

• Herhaling paragraaf 1 t/m 3
• Maken blz. 76-77: Wat moet je kennen en kunnen
• Huiswerk
  

Middeleeuwen

• Na verdwijnen Romeinen wordt Europa weer een landbouwsamenleving
• Géén grote steden, géén langeafstandshandel
• Middeleeuwen: periode tussen twee bloeiperiodes 
• Frankische koningen veroveren grote gebieden in Duitsland en Frankrijk
• Clovis: eerste Frankische koning die zich laat dopen tot christen

Middeleeuwen

Germanen stichtten nieuwe koninkrijken in West-Europa.

Grote veranderingen, daarom nieuwe periode : MIDDELEEUWEN

500-1500

Kerstenen

• Kerstenen is het bekeren van mensen tot het christelijk geloof
• Geen christendom in Romeinse tijd (alleen in Maastricht)
• Veel Germanse stammen met verschillende goden
• Franken breiden macht uit naar noorden en zijn wel christelijk (denk aan Clovis)
• Monikken worden gesteund door de Franken (Willobrord en Bonifarius)

Willibrord

• Britse monnik
• In Nederland veel mensen   bekeerd
• Gesteund door de Franken

Bonifatius

• Ook Britse monnik
• Gewerkt onder de Friezen
• Donareik omgehakt
• Veel gewerkt in Duitsland -   Germanen
• Op missie In Friesland   omgebracht

Vermening

Christendom raakt vermengd met germaanse godsdiensten; 

Zo is overgang makkelijker.

Voorbeelden:

- Christelijke feesten worden gevierd op Germaanse feestdagen

- Namen van goden  leven voort in dagen van de week

Huiswerk

- herhalen les 1 en les 2 paragraaf 1

- beantwoorden vragen paragraaf 4.1 op blz. 76

   (doe dit in een Word - document dat je bewaart: wordt een            inleveropdracht)

Frankisch Rijk

- Na einde Romeinse Rijk vielen veel stammen

   het Rijk binnen

- Verschillende stammen wilden macht

- Franken - familie van de Merovingen

- Merovingen verslaan andere koningen

- Clovis krijgt de macht

- Clovis laat zich dopen - steun van de kerk

- handig want alleen geestelijken konden lezen

   en schrijven

Voor kaart zie blz. 66

Van Merovingen naar Karolingen

- Karolingen waren hofmeier aan het hof van de Merovingen

- Karel Martel had succes in de strijd

- werd machtiger dan de koning

- Zoon Pippijn volgde hem op

- Werd door de paus gezalfd tot koning van de Franken

- Pippijn hielp de paus bij een aanval en gaf de paus grond

- begin van Kerkelijke Staat

- Paus heeft daar politieke macht - Vaticaanstad

Karel de Grote

• Wens: 1 groot Frankisch Rijk
• Christelijk rijk
• Boek van Augustinus
• Veel oorlogen - Saksen  - Longobarden
• Apostel met het zwaard

Onderwijs

Focus op onderwijs:

- kloosterscholen

- vast programma

- schrijfonderwijs

- Latijn leren

Voordelen:

- betrouwbare tekst bijbel

- beter voor besturen van het land (ambtenaren konden lezen en schrijven)

Keizer

• Gekroond door de paus
• Opvolger van de Romeinse keizer
• Paus geen politieke macht
• Karel kroonde zelf zijn zoon

       als opvolger

Huiswerk

- herhalen les 1 en les 2 paragraaf 3

- beantwoorden vragen paragraaf 4.2 op blz. 77

   (doe dit in een Word - document dat je bewaart: wordt een            inleveropdracht)

Vechten voor land

Karel de Grote voerde veel oorlogen

Soldaten nodig --> vrije boeren kon hij oproepen

Probleem: konden uitrusting niet betalen

Oplossing: leenstelsel

Zie blz. 68 bron M

Leenstel

Ontstaan door:

1. behoefte aan soldaten / medestrijders voor de oorlogen
2. besturen van het grote gebied 

Leenstelsel is dus een politiek stelsel    

Het feodalisme/ leenstelsel

Van ruiter naar ridder

• Karel de Grote had recht om vrije boeren op te roepen voor de oorlogen
  
• Praktisch onmogelijk --> leenstelsel
• Zwaarbewapende ruiters vochten in het leger van Karel de Grote
  
• Na dood van Karel de Grote versnipperde de macht
  
• Ruiters vochten als huurling voor leenmannen, ruiters verdedigden kastelen
  
• Veel geweld, vond kerk niet fijn:  ridderideaal (bescherming zwakken)

Een ridder draagt een helm. Zo is zijn hoofd beschermd tegen klappen van bijvoorbeeld een zwaard of een bijl. 

Een ridder droeg een maliënkolder. Dat is een hemd gemaakt van een hele boel ijzeren ringetjes. Hier kon geen zwaard doorheen steken. 

Met zijn houten schild weerde een ridder de pijlen af. En slagen van een pijl of knots. 

Voor een ridder is zijn zwaard het belangrijkste wapen. Hij droeg het altijd bij zich. Ook als het vrede was. 

Goed beschermd

Zo zag een ruiter eruit.

Hofstelsel

• Ontstaan door behoefte   aan bescherming
• Direct na val Romeinse Rijk
• Horige is halfvrije boer
• Betaald belasting en verricht herendiensten

Hofstelsel

- ouder stelsel

- ontstaan na val Romeinse Rijk

- voor bescherming

- horige boeren (half vrij)

- dorpsniveau

- economisch stelsel

Leenstelsel

- onstond tijdens en na Karel         de Grote

- leenheer zorgde voor trouw         van leenmannen

- moesten vechten voor de             leenheer

- politiek stelsel

Huiswerk

- herhalen les 1 en 2 paragraaf 3 Middeleeuwen

- maken vragen paragraaf 4.3 blz. 77

Inleveropdracht: samenvatting paragraaf 4.1, 4.2 en 4.3 via opdracht in Magister