Les 1: introductie communicatie

• Communicatie
• MBO
• Studiejaar 1

Vandaag

Introductie +/- 10 min.

Communicatie +/- 30 min.

Opdracht +/- 30 min.

Reflecteren +/- 15 min.

Lesdoelen

Aan het einde van de les kun je:

• in eigen woorden uitleggen wat onder communicatie valt,
• uitleggen wat het verschil is tussen verbale- en non-verbale communicatie,
• benoemen wat het belang is van goede communicatie
• benoemen wat je moet inleveren aan het einde van de lessenreeks

Praktische info

Het vak heeft een inspanningsplicht (geen examen dus). Toetsing zal bestaan uit een aantal opdrachten en een reflectie.

Planning en opdrachten

• Planning, lessen en opdrachten staan op It's Learning
• De opdrachten hebben als doel om meer besef te krijgen en inzicht te geven in jouw communicatievaardigheden. 
• De reflectie die je inlevert geeft jouw ontwikkeling aan op het gebied van communicatie.
• De reflectie en opdrachten houd je iedere week bij.
• De vorm waarin je de reflectie giet bepaal je (grotendeels) zelf.

Communicatie

Communicatie

Belangrijke vragen

• Wat bedoelen we met communicatie?
• Welke communicatiestijlen zijn er en hoe pas je deze effectief toe?
• Hoe communiceer je in een conflictsituatie?
•  Hoe pas je verschillende gespreksvaardigheden toe?
• Hoe ontvang en geef ik op een juiste manier feedback?

Communicatie is het uitwisselen van informatie

De informatie die je overdraagt noem je de boodschap. 

Degene die communiceert noem je de zender.

De persoon die de boodschap ontvangt is de ontvanger.

De zender brengt zijn boodschap over met een medium: (bijv. gesprek, berichtje of non-verbaal met je lichaam) 

Gespreksvaardigheden

In tweetallen:

1. Maak de zinnen af: 

- Je luistert goed wanneer je...
- Je luistert slecht wanneer je...

2. Wat zijn jullie ergernissen tijdens een gesprek met iemand die niet goed luistert? 

Verbale & non-verbale communicatie

00:43

Wat denken jullie? Hoeveel % bestaat uit non-verbale communicatie?

00:58

De meest voorkomende non-verbale communicatiefouten

Verbaal

Non-verbaal

Situatie:
De student stuurt een e-mail naar haar praktijkbegeleider.

1. verbaal
2. non-verbaal
3. beide

Situatie:
Jip ziet dat Floor stiekem een snoepje pakt. Hij kijkt haar aan en geeft haar een knipoog.

1. verbaal
2. non-verbaal
3. beide

Situatie:
Meneer Vermeulen is boos op de klas. Hij verheft zijn stem en geeft een donderpreek

1. verbaal
2. non-verbaal
3. beide

situatie:
Mees liket de Facebook-update van Samia.

1. verbaal
2. non-verbaal
3. beide

situatie:
Valerie geeft een presentatie voor de klas. Ze gebruikt daarbij een PowerPoint.

1. verbaal
2. non-verbaal
3. beide

Wat heb je aan deze informatie?

Opdracht: belang van communicatie

In tweetallen:

1. Een iemand verteld wat over zijn stage/vakantie/hobby's.

2. De ander krijgt van mij een verborgen taak.

 

Opdracht: belang van communicatie

1. Je mag alleen non-verbaal reageren (dus niet praten).

2. Neem een van onderstaande houdingen aan tijdens het verhaal:

• Ongeïnteresseerd
• Neutraal
• ONTZETTEND geïnteresseerd

Opdracht: belang van communicatie

Nabespreking

Reflecteren

Lesdoelen

Aan het einde van de les kun je:

• in eigen woorden uitleggen wat onder communicatie valt,
• uitleggen wat het verschil is tussen verbale- en non-verbale communicatie,
• benoemen wat het belang is van goede communicatie
• benoemen wat je moet inleveren aan het einde van de lessenreeks

0

Vandaag

Terugblik +/- 5 min.

Communicatiestijlen +/- 10 min.

Verdieping - zelftest +/- 40 min.

Kernkwadrant +/- 15 min.

Casus uitwerken +/- 20

Lesdoelen

De student kan aan het einde van de les:
1. Uitleggen wat zijn of haar natuurlijke communicatiestijl is,

2. Uitleggen wat zijn of haar kernkwaliteiten en allergieën zijn,

3. Reflecteren op een situatie waarin hij of zij anders had willen communiceren.

Roos van Leary

• Een manier om communicatiestijlen van elkaar te onderscheiden

• Wat is jouw natuurlijke stijl denk je?
  

• Neem je in iedere situatie dezelfde stijl aan?

Opdracht: zelftest

Kijk op de planner in It's Learning

Reflectievragen

1.  Wat is jouw score (top vier)?
2.  Herken je jezelf bij beschrijving die gegeven wordt bij jouw scores? Waarom wel of waarom niet.
3. Welk communicatiegedrag vertoon jij meestal in jouw werk/stage?
4. In welke situaties ben je tevreden over je communicatiegedrag en het gedrag dat dit oproept?
5. In welke situaties ben je ontevreden je communicatiegedrag en het gedrag dat dit oproept?
6. Waar zit met name jouw kracht?

Maken van kernkwadrant 

Opdracht: casus bespreken

1. In viertallen

2. Iedereen brengt een casus in over een situatie waarin hij of zij in een communicatieve uitdaging terecht kwam.

3. Kies één casus uit die je als groep uit wilt werken.

Uitwerken casus

1. Hoe communiceerde de zender en ontvanger van de boodschap?

2. Wat ging er mis in deze communicatie?

3. Hoe had dit voorkomen kunnen worden?

Nabespreking

Lesdoelen

De student kan aan het einde van de les:
1. Uitleggen wat zijn of haar natuurlijke communicatiestijl is,

2. Uitleggen wat zijn of haar kernkwaliteiten en allergieën zijn,

3. Reflecteren op een situatie waarin hij of zij anders had willen communiceren.

Volgende week

Communicatiestijlen

Lees de casus van Vincent en beantwoord de vragen:

Janine werkt in een schippersinternaat. Vincent is een van de tieners die er doordeweeks woont. Vincent heeft moeite met zijn opleiding. Ook weet Janine dat hij zijn ouders en zusje enorm mist. Vandaag is Vincent uit school meteen naar zijn kamer gelopen. Hij is niet eens in de huiskamer geweest om wat te drinken en iets lekkers te pakken. Het is tijd voor een praatje, denkt Janine. Wanneer ze op zijn kamer komt, maakt Vincent nauwelijks oogcontact met haar. Hij scrolt wat op zijn mobieltje. Wanneer ze vraagt hoe het met hem gaat, antwoordt hij: ‘Prima hoor.’ Wanneer Janine doorvraagt, roept hij: ‘Ik zei toch dat het goed gaat, mens, laat me met rust!’

Leg aan de hand van de casus van Janine en Vincent uit. Wie is de:
1. zender?
2 ontvanger?
3. wat was de boodschap?
4. met welk medium werd de boodschap gebracht?

Mensen communiceren altijd met een bepaald DOEL: je wilt een boodschap aan de ander overbrengen. Welk doel heeft Janine in het gesprekje met Vincent?

Welke boodschappen worden er in de casus van Vincent VERBAAL verstuurd, welke NON-VERBAAL?