Gezonde school - Persoonlijke hygiëne 2

• Mentorles
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 2

Persoonlijke hygiëne

Afspraken

Wees respectvol 

Wees aardig

Luister naar elkaar

Stel vragen zonder schaamte

Geef geen kritiek

Respecteer verschillen 

Zorg voor een veilige sfeer

Leg uit dat deze les draait om een gevoelig onderwerp dat voor iedereen anders is. Daarom is het belangrijk om een veilige sfeer in de klas te creëren. 

Wat betekent persoonlijke hygiëne voor jou?

Bespreek dit klassikaal. Het is misschien veiliger om leerlingen aan het woord te laten die zelf hun vinger opsteken.

Doelen

• Leren waarom persoonlijke hygiëne belangrijk is voor je gezondheid en welzijn.
• Inzicht krijgen in hoe je goed voor jezelf kunt zorgen, ook als je niet altijd kunt douchen of schone kleren dragen.
• Begrijpen hoe je omgaat met verschillen in hygiëne bij anderen.

Hoe komt het dat iedereen op een andere manier met hygiëne omgaat?

Voer een klassikaal gesprek aan de hand van deze vraag. Zoom ook in op bijvoorbeeld het probleem van met een groot gezin 1 badkamer moeten delen, gezinnen die weinig geld hebben, kinderen die maar 1 spijkbroek hebben die ze niet vaak kunnen wassen etc...

Persoonlijke hygiëne is belangrijk omdat het:

• Ziektes en infecties voorkomt door het verwijderen van bacteriën en vuil.
• Je huid gezond houdt en huidproblemen zoals puistjes voorkomt.
• Voor een frisse geur zorgt, wat prettig is voor jezelf en anderen.
• Je tanden gezond houdt en tandproblemen zoals gaatjes voorkomt.
• Je zelfvertrouwen verhoogt, wat positief is voor je mentale welzijn.

Iemand ruikt niet fris, hoe voer je het gesprek?

• Zeg het privé, niet in een groep.
• Wees vriendelijk, niet gemeen.
• Denk: "Zou ik het zelf fijn vinden als iemand het zo tegen míj zei?"

Stel eventueel de vraag of iemand al eens zo'n gesprek met iemand heeft gevoerd en hoe dat ging.

Voorbeelden

"Mag ik iets zeggen zonder dat je boos wordt?"

"Ik vind je aardig, dus ik wil eerlijk zijn…"

"Soms ruik ik iets en ik dacht: misschien weet je het zelf niet."

"Misschien heb je het niet gemerkt, maar je ruikt een beetje naar zweet vandaag."

"Ik had het zelf ook een keer en toen bleek m’n shirt niet helemaal fris. Misschien is dat het?"

"Wil je een kauwgompje of deo? Ik heb altijd wat bij me."

🎭 Voorbeeldgesprek 

Eerlijk maar aardig

Waarom werkt dit gesprek?

Ze begint voorzichtig en vriendelijk.

Ze zegt waarom ze het vertelt.

Ze biedt hulp aan in plaats van alleen kritiek te geven.

Hij voelt zich niet belachelijk gemaakt, maar geholpen.

👧

Hé, mag ik even iets zeggen? Niet boos worden, oké?

👦

Euh, ja hoor… wat is er?

👧

Ik zeg het alleen omdat ik je aardig vind, oké? Maar ik rook net een beetje zweet… misschien heb je het zelf niet gemerkt.

👦

Oh… echt? Dat wist ik niet…

👧

Geeft niks hoor, kan iedereen gebeuren. Ik had dat laatst ook toen ik m’n gymshirt twee keer droeg. Wil je deo van mij?

👦 

Eh, ja… misschien wel handig. Dank je dat je het gewoon eerlijk zegt.

👧 

Natuurlijk! Liever dat iemand het zegt dan dat iedereen er iets van denkt, toch?

Dagelijkse verzorging

Wat doe je elke dag?

• Tanden poetsen (2x per dag) 

• Douchen of wassen

• Schoon ondergoed aantrekken

💬 Wat doe jij elke ochtend om je klaar te maken?

Handen wassen

• Je handen zitten vol bacteriën en virussen.

• Na toiletbezoek 

• Voor het eten 

• Na hoesten of niezen 

Schoon zijn = goed voelen

👕 Fris gewassen kleding dragen voorkomt nare geurtjes.

👟 Vergeet je sokken en schoenen niet – lucht ze regelmatig!

💇‍♀️ Was ook je haar regelmatig om roos en vet te voorkomen.

Ruim je kamer op, zo voorkom je dat je muffe geurtjes mee naar buiten neemt.

Puberteit en zweet

• In de puberteit ga je meer zweten.

• Zweet zelf ruikt niet, maar bacteriën zorgen voor geur.

• Deodorant en douchen helpen!

💡 Gebruik deodorant na het douchen, niet als vervanging!

Voorbeeldsituatie

In jullie klas zit iemand met wie je meestal goed opschiet. Alleen… je hebt gemerkt dat deze klasgenoot de laatste tijd niet zo fris ruikt, of er onverzorgd uitziet. Je hebt het idee dat de persoon het zelf niet doorheeft. Andere klasgenoten maken soms stiekem grapjes, maar jij vindt dat oneerlijk.

Jij wilt iets zeggen, maar niet op een manier die kwetsend is. Je kiest ervoor om een persoonlijke, vriendelijke brief te schrijven, waarin je uitlegt wat je is opgevallen en vooral dat je het zegt omdat je geeft om die persoon.

Schrijf een korte, vriendelijke brief aan deze klasgenoot waarin je:

• Uitlegt waarom je de brief schrijft.
• Voorzichtig benoemt wat je is opgevallen (bijv. geur, vette haren, vieze kleding).
• Laat zien dat je het goed bedoelt (je wil helpen, niet pesten).
• Een paar tips geeft en hulp aanbiedt.

Eisen:

Minimaal 8 zinnen

Zorg voor een duidelijke inleiding, middenstuk en afsluiting

Gebruik verzonnen namen, geen namen van klasgenoten.

In de dia hierna, zie je een voorbeelduitwerking.

Laat in de dia hierna de voorbeelduitwerking zien. Ga daarna terug naar de dia met de opdracht.

Als de leerlingen klaar zijn met hun brief, kun je ze de brieven laten voorlezen. Let erop dat leerlingen verzonnen namen gebruiken.

Lieve Samira,

Ik schrijf deze brief omdat ik iets wil zeggen wat misschien een beetje lastig is, maar ik hoop dat je snapt dat ik het goed bedoel. We kunnen het meestal goed met elkaar vinden, en ik vind je echt aardig. Daarom vind ik het belangrijk om eerlijk tegen je te zijn.

De laatste tijd is me iets opgevallen. Soms ruik je een beetje sterk, of lijkt het alsof je haar of kleding niet helemaal fris zijn. Misschien heb je het zelf niet door, en dat begrijp ik. Andere mensen zeggen er niks van, of maken er stiekem grapjes over, en dat vind ik niet eerlijk tegenover jou.

Ik wil je helemaal niet kwetsen, juist omdat ik om je geef. Daarom dacht ik: misschien helpt het als iemand het op een lieve manier zegt. Iedereen heeft wel eens een periode dat het wat minder gaat, en dat is oké.

Misschien kun je wat vaker je kleren wassen of je haar wat vaker kammen of wassen. Als je het lastig vindt of hulp nodig hebt, wil ik je daar best mee helpen. We kunnen er samen over praten als je dat fijn vindt.

Ik hoop dat je snapt dat ik dit alleen maar zeg omdat ik het beste met je voor heb. Je bent een leuke klasgenoot en ik wil niet dat anderen achter je rug om praten.

Groetjes,

Liam

Lieve ................,

Ik schrijf deze brief omdat ik iets wil zeggen wat ik lastig vind, maar ik hoop dat je snapt dat ik het goed bedoel. Ik vind je echt aardig. Daarom vind ik het belangrijk om eerlijk tegen je te zijn.

De laatste is het me opgevallen dat je niet fris ruikt. Misschien heb je het zelf niet door en dat begrijp ik. Andere mensen zeggen er niks van en dat vind ik niet eerlijk tegenover jou.

Ik wil je niet kwetsen. Daarom dacht ik: misschien helpt het als iemand het op een voorzichtige manier zegt. Iedereen heeft wel eens een periode dat het wat minder gaat.

Misschien kun je wat vaker je kleren wassen of je haar wat vaker kammen of wassen. Als je het lastig vindt of hulp nodig hebt, wil ik je daar best mee helpen. We kunnen er samen over praten als je dat fijn vindt.

Je bent een leuke klasgenoot en ik wil niet dat anderen achter je rug om praten.

Groetjes,

........................

Stelling

Als iemand niet fris ruikt, moet je dat gewoon direct zeggen.

Stelling

Je moet een gesprek over iemands hygiëne aan de docent overlaten.

Stelling

Slechte hygiëne is iemands eigen keuze,

Stelling

Ik zou liever zwijgen dan iemand kwetsen over zijn of haar hygiëne.