Zintuigen - oog

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Zintuigen

Wat is een zintuig (in het algemeen)?

Welke 5 zintuigen zijn er?

Zintuig: zien

• Oog neemt waar: prikkel
• Impuls gaat naar de hersenen
• Hersenen interpreteren waarneming

Welke prikkel hoort bij welk zintuig?

Reuk

Proeven

Horen

Voelen

Smaak

Tast

Geur

Geluid

Zintuigen algemeen

1. Prikkel wordt waargenomen door zintuig

2. Zintuig stuurt impuls naar de hersenen

3. Hersenen interpreteren prikkel

Vandaag: Zien

Gezichtsbedrog

• Je ziet dingen, die in werkelijkheid anders zijn 

 • Je hersenen vertalen iets wat je ziet naar iets dat je kent, waardoor verschillende interpretaties ontstaan

-->Je kan niet alles met je ogen waarnemen

Wist je dat ... ?

• Je kan niet niezen met je ogen open

Wist je dat ... ?

• Je kan niet niezen met je ogen open
• De meest voorkomende oogkleur is bruin

Wist je dat ... ?

• Je kan niet niezen met je ogen open
• De meest voorkomende oogkleur is bruin
• Iedereen is kleurenblind bij de geboorte

Wist je dat ... ?

• Je kan niet niezen met je ogen open
• De meest voorkomende oogkleur is bruin
• Iedereen is kleurenblind bij de geboorte
• Je hebt twee ogen zodat je diepte kan zien

De blinde vlek

• Waar zenuwen samen komen om je oog te verlaten
• Op de blinde vlek zitten GEEN receptorcellen
• De blinde vlek wordt ingevuld door je hersenen m.b.v. overlappend beeld van je andere oog

Testje blinde vlek

Teken het volgende op een blaadje:

Doe je linkeroog dicht terwijl je naar

 de + kijk en beweeg naar voren. Op een gegeven moment zal de stip verdwijnen (daar zit je blinde vlek)

Doe hetzelfde met je rechteroog dicht terwijl je naar de stip kijkt.

Het Oog: paar onderdelen (BINAS 87C)

Zien

Het oog:

Adequate prikkel    =>      licht
Het licht valt door de lens en op een specifiek punt op je netvlies

Je lens buigt lichtstralen om zodat ze op de kop op een stukje netvlies vallen

Scherp stellen

Als een voorwerp dichterbij of verder weg is veranderen er 3 dingen om scherp te kunnen zien:

• Draaiing van de ogen
• De pupilgrootte veranderd -->groter of kleiner bij meer licht?
• Accomodatie van de lens -->boller of platter worden

Pupilreflex

Licht valt door de pupil

De pupil regelt hoeveel licht op het netvlies valt
Veel licht: pupil wordt kleiner
Weinig licht: pupil wordt groter

Pupilgrootte verandering

• Gebruik van alcohol of drugs
• Seksuele opwinding

Beide slaan hier op de functie van bepaalde hormonen (adrenaline of oxytocine bijvoorbeeld)

• Overmatige zenuwstimulatie (bijv. tijdens een epileptische aanval)
• Hersendood/traumatisch hersenletsel

Voorwerp verplaatst: Accomoderen nodig
Platter/boller worden van de lens

Bril/lenzen

Bijziend (-)

1. Te bolle lens

2. Te lang oog

Verziend (+)

1. Te platte lens

2. Te kort oog

padlet.com