4H thema 7 BS 5

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Duurzaamheid en natuurbescherming

4 havo

Thema 7

Basisstof 5

Vandaag

Leerdoelen:

• Je kunt de voornaamste oorzaken en gevolgen van milieuproblemen beschrijven
• Je kunt uitleggen wat onder duurzame ontwikkeling wordt verstaan
• Je kunt enkele maatregelen voor natuurbescherming noemen

Hoe verstoort de mens het milieu?

Verstoringen

Ingrijpen mens natuurlijk milieu

Verstoringen!

• vermesting, klimaatverandering, verdroging, verzuring, versnippering, vervuiling/verontreiniging, verspilling, verstoring en verwijdering.
• Ecosystemen kunnen uit evenwicht raken

Versnippering

= in stukjes verdelen van het landschap. Oorzaken zijn: aanleg van wegen, uitbreiding van steden, aanleg van stuwdammen

Gevolg 1: populaties worden verdeeld + minder mogelijkheden vrij bewegen tussen gebieden 

Gevolg 2: populatie worden kleiner (soms zo klein: kwetsbaar voor ziektes door te weinig genetische variatie/inteelt) 

Gevolg 3: Verlies biodiversiteit

Bijv. vissen die vanuit de zee stroomopwaarts rivieren in zwemmen om eitjes te leggen en op stuwdammen stuiten en herten die op de Veluwe in groepen leven, maar gescheiden werden door wegen.

Het heeft tot gevolg dat populaties kleiner worden, soms zelfs zo klein dat ze kwetsbaar worden voor ziektes door te weinig genetische variatie (door inteelt).  Dit kan op ecosysteem niveau leiden tot een verlies van biodiversiteit.

Duurzaamheid

= het zorgen voor evenwicht tussen mens, milieu en economie om de aarde niet uit te putten. Voor nu, maar ook voor de komende generaties.

Duurzame ontwikkeling = vooruitgang dat niet ten koste gaat van mensen en natuur.

bijv. Circulaire economie vs. Lineaire economie

Natuurbescherming

Natuurbehoud:

= Maatregelen om natuur te behouden of te handhaven

Bijv. nadenken over hoe steden groeien of het opkopen van natuurgebieden

Natuurbeheer:

= Menselijk ingrijpen ten behoeve van optimale leefomstandigheden voor planten en dieren

Bijvoorbeeld: begrazing, akkerbermen en bomen verwijderen

Natuurontwikkeling:

= Natuur beïnvloeden door eerst menselijk ingrepen te doen en daarna de natuur haar gang laten gaan.

Rode lijst

Soorten die zich voortplanten in Nederland en die zijn verdwenen of dreigen te verdwijnen.

Mate van bescherming op basis van de categorie mogelijk. 

In welke categorie een soort komt is afhankelijk van:

• Populatiegrootte
• Populatietrend

Aan de slag!

Maak opdracht 32 t/m 41 van basisstof 5, thema 7

PO microscopie:

PO kiemremming:

Sophie zegt dat de mens voor grondstoffen afhankelijk is van het milieu.
Annemijn zegt dat het milieu belangrijk is als plaats voor recreatie.
Wie heeft (hebben) gelijk?

1. beiden hebben gelijk
2. Sophie heeft gelijk
3. Annemijn heeft gelijk
4. geen van beiden

Welke soort zal eerder als bedreigd worden aangemerkt in de rode lijst?

1. Een soort waarvan er vele aanwezig zijn, maar die langzaam afneemt
2. Een soort waarvan er vele aanwezig zijn, maar die snel afneemt
3. Een soort waarvan er weinig zijn, maar die langzaam toeneemt
4. Een soort waarvan er weinig aanwezig zijn, maar die snel toeneemt

Zelf werken

Lezen

BS 5 (blz. 152 t/m 155)

Maken

BS 5 opdr. t/m 38

Kun je:

• de voornaamste oorzaken en gevolgen van milieuproblemen beschrijven?
• uitleggen wat onder duurzame ontwikkeling wordt verstaan?
• enkele maatregelen voor natuurbescherming noemen?

Heb je nog vragen?