Les 09 - Cabaret

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Cabaret

Spreekvaardigheid

Lesdoelen 

Als het goed is, weet je aan het eind van deze les:

- hoe je het werkwoordelijk gezegde van de zin benoemt;

- wat cabaret is; 

- waar je op moet letten als je cabaret maakt of beoordeelt. 

Het werkwoordelijk gezegde

Het werkwoordelijk gezegde bestaat uit de persoonsvorm en alle andere werkwoorden uit de zin. Hiervan is er altijd maar één het belangrijkst. De overige werkwoorden zijn hulpwerkwoorden. 

Het werkwoordelijk gezegde moet samen met het onderwerp altijd een goede zin vormen. 

Let op!

Als er sprake is van een scheidbaar werkwoord, waarvan een deel wordt afgesplitst, dan hoort dit deel bij het werkwoordelijk gezegde. 

Als je bepaalde handelingen alleen bij jezelf kunt verrichten, hoort het wederkerend voornaamwoord ook bij het werkwoordelijk gezegde. 

Soms horen de woorden te of aan het bij het werkwoordelijk gezegde.

Werkwoordelijke uitdrukkingen

Soms is er sprake van figuurlijk taalgebruik, waarbij er in uitdrukkingen een werkwoord aanwezig is. In dat geval is de werkwoordelijke uitdrukking in zijn geheel het werkwoordelijk gezegde. 

Uit zijn dak gaan

Door het ijs zakken

De handdoek in de ring gooien

Haal het werkwoordelijk gezegde uit de zin

a Didi is vorig jaar naar de vlinderexpositie in Utrecht geweest.
b Ik zou echt geen zin hebben gehad in die preek van hem.
c De supermarkt heeft zich goed voorbereid op de grote drukte.
d Veel mensen hebben nog nooit vrijwilligerswerk gedaan.
e Op dat festival willen ze alleen vegetarische hapjes verkopen.
f In het satirische programma wordt de draak gestoken met alles en iedereen.
g Een Groningse aardbeving is nagebootst in een laboratorium in Japan.
h In Deventer zijn prullenbakken en vogelhuisjes weggehaald vanwege Koningsdag.

Haal het werkwoordelijk gezegde uit de zin

a Didi is vorig jaar naar de vlinderexpositie in Utrecht geweest.
b Ik zou echt geen zin hebben gehad in die preek van hem.
c De supermarkt heeft zich goed voorbereid op de grote drukte.
d Veel mensen hebben nog nooit vrijwilligerswerk gedaan.
e Op dat festival willen ze alleen vegetarische hapjes verkopen.
f In het satirische programma wordt de draak gestoken met alles en iedereen.
g Een Groningse aardbeving is nagebootst in een laboratorium in Japan.
h In Deventer zijn prullenbakken en vogelhuisjes weggehaald vanwege Koningsdag.

Cabaret

Het woord 'cabaret' betekent letterlijk kroeg. Dit komt doordat het in de kroegen van Parijs is ontstaat. 

Cabaret is een mengeling van zang, dans, komedie, poëzie en theater. 

Het dagelijks leven en maatschappelijke kwesties worden op een humoristische en originele manier bekeken. 

Waar denken jullie aan bij cabaret?

Soorten cabaret

Er bestaan verschillende soorten cabaret: 

- Muzikaal cabaret; 

- Fysiek cabaret; 

- Politiek en maatschappijkritisch cabaret; 

- Absurdistisch cabaret. 

Stand-upcomedy

Een bijzondere vorm van komedie is stand-upcomedy

Een komiek heeft een microfoon en vertelt losse anekdotes. Hierbij is veel interactie met het publiek. 

Dit in tegenstelling tot cabaretvoorstellingen, die vaak een rode draad hebben. 

Oudejaarsconference

Misschien heb je op oudjaarsavond de Oudejaarsconference wel gezien. 

Hierin bespreekt een cabaretier op humoristische wijze de belangrijkste gebeurtenissen van het afgelopen jaar. 

Dit jaar werd de conference van Peter Pannekoek op de NPO uitgezonden. 

Aan de slag

Werk nu aan opdracht 2 en opdracht 7 op pagina 119.