HC: De hereniging van Duitsland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Planning

• Herhaling detente en Ostpolitik 
  
• Huiswerk bespreken
• Uitleg rest deelcontext 3 (Gorbatsjov + hereniging Duitsland en bijbeh. problemen) 
  
• Val van de Muur in beeld
• Huiswerk 

Wat houdt de detente in?

1. Een pauze
2. Een periode van conflict
3. Een periode van ontspanning
4. Een nieuwe start

Uit welk conflict volgde de detente?

1. Cubacrisis
2. Vietnamoorlog
3. Tweede Wereldoorlog
4. Slag bij Dien Bien Phu

Leerdoelen

• Je kan uitleggen wat Glasnost en Perestrojka betekenen
• Je kan uitleggen hoe de val van het communisme bijdroeg aan de hereniging van de twee Duitslanden
• Je kan uitleggen met welke binnenlandse problemen het verenigde Duitsland te maken kreeg en hoe het uiteindelijk succesvol integreerde in Europa.

De Berlijnse Muur (1961) was hét icoon voor de verdeling tussen West- en Oost-Europa

BRD versus DDR / West versus Oost / Verenigde Staten versus Sovjet-Unie

Trumandoctrine versus Brezjnevdoctrine

NAVO versus Warschaupact

Kapitalisme versus communisme

Wirtschaftswunder versus planeconomie

Ostpolitik (vanaf 1970)

Willy Brandt (leider van de BRD) probeerde de vijandigheid te verminderen. Hij sloot veel verdragen met de DDR en accepteerde de grenzen. Dit noemen we de Ostpolitik.

Serieuze angst voor atoomoorlog in de jaren '60, dus detente (ontspanning) tussen West en Oost was heel hard nodig.

Gorbatsjov

1985: De Sovjet-Unie krijgt een nieuwe leider; Michail Gorbatsjov

Problemen:

• Mislukte planeconomie
• Hoge kosten wapenwedloop
• Ontevreden volken

Verdere toenadering

• Gorbatsjov wil een betere relatie hebben met de Westerse landen

• Verschillende belangrijke ontmoetingen tussen Reagan en de Gorbatsjov

• Ontspanning tussen VS en SU

• Gorbatsjov probeert het communisme in de Sovjet-Unie te redden van de ondergang.

Glasnost en Perestrojka

Glasnost = Openheid

• Persoonlijke vrijheid, vrijheid van meningsuiting, minder partijcontrole

Perestrojka = Hervormingen

• Van planeconomie naar meer economische en politieke vrijheid

+ Geen steun meer voor communistische dictators in Oost-Europa en de rest van de wereld (einde van de Brezjnevdoctrine).

Opening McDonalds Moskou - 24 januari 1990

Voorbeeld van .... ?

• Michael Cummings geeft in deze prent een visie weer op de gevolgen van de politiek van Gorbatsjov.

• 2p  Leg met een verwijzing naar de bron uit, welke visie dat is.

Met de baby (die de glasnostpolitiek verbeeldt) die Gorbatsjov slaat / de tekst dat als de glasnost (baby) nu al zo veel problemen veroorzaakt, het later voor nog grotere problemen gaat zorgen, geeft Cummings de mening weer dat de glasnostpolitiek zal leiden tot de ondergang van het communisme.

1989: Vrije val van communisme

• Oostblok valt uiteen.
• Berlijnse Muur valt.
• Kapitalistische ondernemingen en vrije en democratische verkiezingen.
• 1990: DDR heft zichzelf op en sluit zich aan bij de BRD.
• 1991: Einde communisme in de Sovjet-Unie.

Hereniging Duitsland

•  DDR  (Honecker) niet blij met de koers van Gorbatsjov (?)
• Bevolking was ontevreden over gebrek aan welvaart en vrijheid
• Verzet in 1989 leidt tot val van de Berlijnse Muur
•  Plek voor kapitalistische bedrijven en vrije democratische verkiezingen

Hereniging

• DDR voert gesprekken met de BRD over een hereniging 
  
• Oktober 1990 heft de DDR zich op en sluit aan bij de BRD
  

Hereniging niet zonder slag of stoot

•  Landen in Europa wachtten niet op een groot Duitsland
• Angst: een groot politiek en economisch machtig Duitsland
• Helmut Kohl = bereid te onderhandelen
• Gevolg: de invoering van een gezamenlijke munt de euro met het Verdrag van Maastricht

Duitsland na hereniging

• Alsnog een leidende rol in de EU
• Wel grote economische, culturele en politieke verschillen in het land (Oost/West)
• Veel investeringen in het Oosten
• Met name in Oost veel discussies over komst van niet-westerse migranten 

Wat was een reden voor Gorbatsjov om hervormingen door te voeren in de Sovjet-Unie?

1. Het kapitalisme was toch aantrekkelijker
2. Grote economische problemen dwongen hem ertoe
3. De Verenigde Staten dwong hem hiertoe
4. Hij geloofde zelf niet in het communisme

Loslaten Brezjnevdoctrine

Hereniging van Duitsland

DDR

Ostpolitik

Sovjet-Unie

Glasnost& perestrojka

http://www.geschiedenisexamens.nl/volgordevragen.html

Eind goed al goed?

Met de hereniging van Duitsland kwamen er ook problemen.

Wat vormde een buitenlands probleem en wat was een binnenlands probleem voor het net herenigde Duitsland in de beginjaren?