Herhaling tijdvak 2 Grieken en Romeinen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Tekst

TV2: Tijd van Grieken en Romeinen

TV2: Tijd van Grieken en Romeinen

Van 3000 v.C. tot 500 n.C. > Oudheid

2.1 Denken over politiek en wetenschap

In Griekenland ontstaan onafhankelijke stedelijke gemeenschappen (stadstaat/polis).

2.1 Denken over politiek en wetenschap

In Griekenland ontstaan onafhankelijke stedelijke gemeenschappen (stadstaat/polis).

Er wordt nagedacht over de beste bestuursvorm en de rol van de burgers:

• monarchie (staat met 1 vorst)
  
• aristocratie (regering door groep aanzienlijke/adelijke mensen)
  
• oligarchie (rijke, niet adellijk)
• tirannie (dictator ) 
• democratie (bestuur waarbij het volk beslist) > in Athene vanaf 6e eeuw v.C.:
  

Democratie (bestuur waarbij het volk beslist) > in Athene vanaf 6e eeuw v.C.:

• burgers mogen direct meebeslissen in volksvergadering
  
• belangrijke bestuurders worden geloot
  
• voorkomen dat alleenheerser macht krijgt (tirannie)
  
• burgerschap alleen voor vrije Atheense volwassen mannen
  

Oefenen met examenvragen

2.2 Cultuur in het Romeinse Rijk

Vanaf 5e eeuw v.C. veroveren de Romeinen een steeds groter gebied in Italië, rond de Middellandse Zee en in West-Europa > ontstaat een Romeins wereldrijk (imperium).

2.2 Cultuur in het Romeinse Rijk

Dit lukt dankzij een:

• sterk leger
• krachtig bestuur (vanaf 1e eeuw v.C. is er een machtige keizer)
• goede communicatie (uitgebreid wegenstelsel)
• godsdienstige tolerantie

> Lange periode van rust en vrede (de pax Romana)

2.2 Cultuur in het Romeinse Rijk

Via het leger, de handel en de wegen verspreidt de Grieks-Romeinse cultuur zich door het rijk (Romeinen kopiëren deels de Griekse vormentaal).

 

Overwonnen volkeren worden soms tot bondgenoot gemaakt, krijgen voorrechten of het Romeinse burgerrecht.

Vaak nemen deze volkeren de Romeinse taal en gebruiken over > romanisering

2.3 Jodendom en christendom

Monotheïsme = geloven in één god

Eerste monotheïstische godsdienst is het jodendom

• het gebied van de joden wordt veroverd door de Romeinen
  
• de joden worden getolereerd door de Romeinen
  

2.3 Jodendom en christendom

In de 1e eeuw ontstaat uit het jodendom het christendom, het christendom verspreid zich door:

• infrastructuur in Romeinse Rijk
  
• boodschap van naastenliefde
  
• goede organisatie
  
• actieve bekering
  

Christenen weigeren Romeinse staatsgoden en de keizer te vereren > christenen worden vervolgd

In 4e eeuw wordt christendom toegestaan en uiteindelijk staatsgodsdienst.

Oefenen met examenvragen

2.4 Romeinen en Germanen

Bij hun veroveringen stuiten de Romeinen in Noordwest-Europa op Germaanse stammen:

2.4 Romeinen en Germanen

Bij hun veroveringen stuiten de Romeinen in Noordwest-Europa op Germaanse stammen:

• Germanen worden deels opgenomen in Romeinse Rijk
• begin 1e eeuw n.C. lukt het de Romeinen niet om de Germaanse gebieden in Duitsland te veroveren

2.4 Romeinen en Germanen

In de 3e eeuw begin van Germaanse invallen in Rijk

2.4 Romeinen en Germanen

In de 3e eeuw begin van Germaanse invallen in Rijk

In 4e-6e eeuw massale invallen

    → dragen bij aan ondergang West-Romeinse Rijk:

           - Germanen stichten in Europa koninkrijken

           - laatste West-Romeinse keizer in 476 n.C. afgezet > hierna periode van grote onrust > massale migraties (Volksverhuizingen)