les 6: landdegradatie door geulerosie en aardverschuivingen (2.5)

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Wat is landdegradatie

Hoe worden geulerosie en aardverschuivingen veroorzaakt.

Landdegradatie

Door geulerosie en aardverschuivingen

Landdegradatie

Eerst was het bijvoorbeeld goede landbouwgrond. 

En nu is het land ongeschikt geworden en er kan niks meer op groeien.

Tijdelijk of permanent verlies van productieve capaciteit van land als gevolg van menselijk

handelen.

Denk bij landdegradatie aan de 3 V's

- Versnelde bodemerosie

- Verzilting

- Verwoestijning

(de 3 belangrijkste oorzaken van landdegradatie)

Versnelde bodemerosie

Rond de Middellandse Zee is veel reliëf (dus veel hellingen).

De bodem is vaak niet dik op een helling.

In het MZ-gebied kan de neerslagintensiteit heel hoog zijn.

De regen valt dan in grote hoeveelheden op de helling.

Het afstromende regenwater spoelt de bodem weg (afspoeling).

erosie al geleerd

afslijten door transport

Versnelde bodemerosie

De mens doet dingen in het landschap waardoor de bodem sneller kan wegspoelen.

• vergroting van grondpercelen; 
• monoculturen;
  
• minder ondergroei bij boomgaarden;
  
• overbegrazing.

Hierdoor kan de bodemerosie sneller plaatsvinden.

Een van de oorzaken van landdegradatie is dan ook Versnelde bodemerosie.

De anderen 2 oorzaken: 

Verzilting + verwoestijning.

Samen de 3 V's. (ezelsbruggetje)

Ontstaan er geulen bij versnelde bodemerosie? Dan heet dat geulerosie

Waar kan het makkelijkst bodemerosie door afspoeling plaatsvinden?

1. steile helling met weinig begroeiing
2. steile helling met veel begroeiing
3. vlakke helling met weinig begroeiing
4. vlakke helling met veel begroeiing.

Leg uit hoe een monocultuur
voor versnelde bodemerosie
kan zorgen

Boeren scheiden hun kavels vaak
af met rijen bomen/struiken.
Bekijk de afbeelding.
Hoe kan de herverkaveling bijgedragen
hebben aan versnelde bodemerosie?

= een gebeurtenis waarbij door zwaartekracht een grote hoeveelheid grond plotseling in beweging komt en langs een helling omlaag beweegt.

Aardverschuiving

Wanneer een aardverschuiving?

Als de bodem van een helling verzadigd (vol) is met water.

De bodem wordt dan zwaar.

De zwaartekracht trekt de bodem met bovenliggende planten/bomen/huizen/wegen naar beneden.

Door het kappen van bos of als het harder gaat regenen kan een helling extra gevoelig worden voor aardverschuivingen.

In de meeste gevallen wordt een aardverschuiving veroorzaakt door een aardbeving.

1. waar
2. niet waar

De mens heeft in de afgelopen 50 jaar landdegradatie versterkt.

1. waar
2. niet waar

Landdegradatie is een vorm van versnelde bodemerosie

1. waar
2. niet waar

Aan de slag

Je kan ook de informatie uit het lesboek lezen als je dat prettiger vindt. Maar de opdrachten staan in de lesson up.

Taak voor deze week = afmaken grote lessonup t/m dia 23.

Taak voor volgende week =afmaken grote lessonup t/m dia 51