2.1 Leven in de Griekse stadstaat

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 2 De Grieken

Leerdoelen

-Je kunt enkele eigenschappen noemen van Griekse stadstaten

-Je kunt uitleggen dat niet alle mensen die in Griekenland woonden, burgerrechten hadden

-Je kunt uitleggen hoe het leven in een Griekse stadstaat eruitzag.

-Je kunt uitleggen welke rol slavernij vervulde in de Griekse samenleving

Wat weet je al over de oude Grieken?

2.1 Griekse Stadstaten

Bergen, heuvels en dalen

Poseidonia (Paestum) was een Griekse kolonie net onder Napels. 

Griekse 

stadstaten (1)

• Griekenland bestond nog niet als één land

• Er waren steden die als landen werden bestuurd: bijvoorbeeld met een eigen koning

• Zo'n zelfstandige stad heet een polis (stadstaat)

• 700 waren er

Griekse 

stadstaten (2)

• Poleis (meervoud van polis) worden op verschillende manieren bestuurd

• Ze hebben wel vaak dezelfde 'Griekse' cultuur, taal en goden

• De bekendste poleis waren Athene en Sparta

De polis

Het Griekse landschap bestaat uit zee en bergen

De steden werden moeilijk door andere steden veroverd

Iedere stad werd zijn eigen kleine staat: stadstaat

De grieken noemden zo'n stadstaat een polis

Staat

Een begrensd gebied met een bestuur

Stadstaat

Een stad met het omliggende gebied die zichzelf bestuurt

Acropolis

De acropolis (hoge stad) was het middelpunt van de stad. Het was een versterkte heuvel.

Tempel

De tempel was voor de Grieken erg belangrijk. Net als de Egyptenaren dachten de Grieken dat de goden invloed hadden op het dagelijks leven en ze moesten dus tevreden gehouden worden.

Agora

De agora was het marktplein. Hier konden burgers elkaar ontmoeten om te praten over het bestuur en konden de handelaren handelen.

Stad

Om de acropolis groeide vaak een stad. Door de handel en veiligheid kwamen veel mensen hier wonen.

Platteland

Veel mensen woonden in de stad, maar de meeste mensen waren toch nog boer en woonden op het platteland.

Haven

De Grieken waren handelaren. Veel handel gebeurde over zee en bijna elke stad had dan ook een haven.

Stadsmuur

In de tijd van de Grieken werd veel oorlog gevoerd. Veel steden bouwden dus een stadsmuur om de stad en burgers te beschermen.

Verschillen en overeenkomsten

Tussen poleis waren grote verschillen

Toch hadden de Grieken veel overeenkomsten (cultuur)

Dezelfde taal

Dezelfde verhalen

Dezelfde kunst

Slaven

-Ongelijkheid heel normaal

-Verschil tussen vrijen en slaven

-Gevangen tijdens oorlog of als slaaf geboren

-Belangrijk voor Griekse economie

-Onbekend hoeveel slaven

-Behandeling slaven??

Ongelijkheid

Grote verschillen tussen arm en rijk.

1. vrije mannen met burgerrecht

2. vrije mannen zonder burgerrecht: werden vreemdelingen genoemd.

3. vrouwen: hadden bijna geen rechten, mochten niet meebesturen.

4. slaven: minste rechten, bezit van iemand anders.

burgerrecht: had je als je:

- in Athene geboren was, 

- man was en 

- vrij was.

Leven in de polis

Oud Griekenland heeft landbouw, maar moet veel handelen

In de Griekse wereld zijn de mannen de baas

Mannen hebben inkomsten en regelen het bestuur

Vrouwen zorgen voor het huishouden

Dagelijks leven

Veel Grieken leefden van de landbouw.

Verbouwden graan, druiven, olijven.

Hielden geiten en varkens.

Er was alleen weinig vruchtbare grond.

Hierdoor was handel erg belangrijk.

Wat doen?

-2.1 maken (zie leerdoelenkaart)

P1 opdrachten: 3, 4, 5, 6, 9, 10, 11, 12