§3.5 Nederland, een gematigd zeeklimaat

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

§ 3.5: 

Nederland, een gematigd zeeklimaat

Leerdoelen

- Je weet welke windrichting in Nederland overheerst en wat voor gevolgen dat voor ons klimaat heeft.

- Je begrijpt de invloed van aanlandige en aflandige wind en waarom Nederland een gematigd zeeklimaat heeft.

- Je kunt uitleggen waardoor in de zomer en winter op gelijke breedte verschillen in temperatuur ontstaan.

Korte waterkringloop

Lange waterkringloop

Afvoer door rivier

Vallen van neerslag

Afvoer door grondwater

Verdamping

nu kun je je kennis testen. 

Stijgingsneerslag

Frontale neerslag

Stuwingsneerslag

Nederland ligt op ongeveer 52 graden Noorderbreedte.

Landen die hoger dan Nederland liggen, daar is het kouder omdat deze verder van de evenaar afliggen.

Maar waarom kan het zo zijn dat landen die op dezelfde breedtegraad liggen als Nederland, het daar dan toch kouder is?

Winniepeg, een stad in Canada ligt op dezelfde breedtegraad als Nederland. Maar toch is het hier kouder in de winter.

Hoe zou dat komen denk je?

Dit gedeelte van Rusland is toch echt vele malen kouder in de winter dan in Nederland.

Hoe zou dat komen denk je?

Bekijk de hotspots en beantwoord de vragen in je hoofd.

Hoe komt het verschil in temperatuur nu met landen op dezelfde breedtegraad?

Zonnestralen verwarmen het aardoppervlak, deze zonnestralen hoeven maar een dun laagje zand op te warmen in de zomer. Dit gaat dus behoorlijk snel. Daarentegen warmt water minder snel op en houdt de warmte langer vast. Daarom kan je tijdens Nieuwjaar een Nieuwjaarsduik doen omdat het water nog warm is van de zomer.

Temperatuur en lucht

De lucht speelt een grote rol bij de temperatuur in een land.

De lucht kan namelijk worden afgekoeld of worden opgewarmd op twee manieren:

• Door zee
• Door land (aardoppervlak) 
  

Het aardoppervlak warmt sneller op dan water. Andersom is hetzelfde geval: het aardoppervlak koelt sneller af dan water. 

Algemene regel:

Hoe verder van zee, hoe warmer het is. // Ofwel in de winter: Hoe verder van zee, hoe kouder het is. 

Invloed van de zee in de zomer:

Hoe verder van de koelere zee, hoe warmer het wordt.

18

22

26

Zomer

In de zomer is het dicht bij de zee nog koeler. Dit komt omdat de zee dus in de winter heeft kunnen afkoelen en niet snel opwarmt in de zomer. Om die reden wordt de lucht boven de zee afgekoeld (omdat het water niet warm is), met als gevolg dat er een frissere wind over landen in de zomer waait. Hoe verder deze koele zeewind landinwaards gaat, hoe warmer die wordt. Dit komt omdat land dus sneller opwarmt dan zee. Met als gevolg dat de wind die boven land komt wordt opgewarmt. Bekijk de afbeelding maar is, en let extra op de kleur van de pijl.

Invloed van de zee in de winter:

Hoe verder van de 'warmere' zee, hoe kouder!

8

2

-5

Winter

In de winter is de situatie net omgedraaid. Omdat de zee in de zomer heeft kunnen opwarmen, is het water in de winter dus nog vrij warm. Met als gevolg dat de lucht die boven de zee hangt, wordt opgewarmd. Dit zorgt ervoor dat in de winter het niet erg koud kan zijn in Nederland (omdat de lucht dus warm is). Landinwaarts daarentegen, wordt de lucht weer afgekoeld, waardoor landen die verder van zee liggen een lagere temperatuur hebben dan landen die wel aan zee liggen. Bekijk de afbeelding maar is, en let extra op de kleur van de pijl.

Kust of binnenland -> verschil in temperatuur

• Temperatuur 12 april 2020

• Kustgebieden: lagere temperatuur
• Binnenland: hogere temperatuur

Waarom is er verschil?

• aanlandige en aflandige wind
• land warmt sneller op dan zeewater
• aan de kust is het koeler

Zeewind = Aanlandige wind,   

                westenwind in NL

• zeewater warmt langzaam op, de wind is koel. In de zomer is het daarom koeler aan zee.
• zeewater koelt langzaam af, de wind brengt warme lucht. In de winter is het warmer aan zee.

Landwind = Aflandige wind

• Wind van land naar zee is koud, land koelt sneller af dan water.
  
• In de zomer is het bij aflandige wind (oostenwind) warm. 
  
• In de winter bij aflandige wind (oostenwind) koud.
  

Windrichtingen en de gevolgen voor Nederland

Kust

Binnenland

Veel invloed van de golfstroom

Geen invloed van de golfstroom

Zeer koude winter

Gebergte houdt de warme wind tegen

Milde winter

Op de afbeelding zie je de korte kringloop van het water. Zet de woorden in de goede volgorde. 

1.

2.

3.

4. 

regen

verdampen

wolken

afkoeling