§2.2 Cultuur en samenleving in de Republiek deel 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Paragraaf 2.2: Cultuur en samenleving in de Republiek (deel 2)

De Gouden Eeuw

par. 2.2 Cultuur en samenleving in de Republiek

Rembrandts 'Nachtwacht': een (rijk) schutterstuk

• Uit die tijd komt ook de Nachtwacht van Rembrandt van Rijn. 
• Dit is een schuttersstuk: een portret van schutters die een stad moesten verdedigen.  

Religie en wetenschap

• Republiek = calvinistisch
• Staatsgodsdienst

• De staat betaalt een nieuwe Bijbelvertaling van Latijn naar het Nederlands (Statenbijbel)

Gerrit Dou - 1631/1632

Lezende oude vrouw

Religie en wetenschap

• Mensen met andere geloven (katholiek, joods) werden niet vervolgd. ✔️
• Men accepteerde dat niet iedereen hetzelfde geloof had.  
• Dit noemen we verdraagzaamheid.  😃

Religie en wetenschap

• Deze verdraagzaamheid (ook: tolerantie) is prettig voor wetenschappers.

• Gevolg: veel wetenschappers komen naar de republiek; wetenschappelijke revolutie.

Wetenschappelijke revolutie

Snelle ontwikkeling van de wetenschap, doordat wetenschappers niet meer afgingen op de Bijbel of auteurs uit de oudheid, maar zelf gingen observeren en redeneren.

'De anatomische les van Dr. Nicolaes Tulp'

Rembrandt van Rijn, 1632

Onderzoek doet men op een bepaalde manier. Zet de stappen in een logische volgorde

1

2

3

4

Er is een probleem

Je gaat het probleem observeren (goed ernaar kijken)

Je gaat experimenteren (oplossingen uitproberen)

Je gaat redeneren (nadenken en conclusies trekken over wat gebeurd is)

Wetenschappelijke ontwikkeling

• De waarheid vind je door 

1. logisch redeneren
2. systematisch observeren en
3. experimenteren

• Empirisme (zintuiglijk waarnemen) vs. rationalisme
• Natuurwetten: beschrijvingen van regelmatige verschijnselen in de natuur

Tolerantie              vrijheid

• In de Republiek was meer vrijheid en tolerantie dan in andere landen.

• De bestuurders van de Republiek vertelden de mensen niet hoe ze moesten leven of welke godsdienst ze moesten aanhangen.

• Veel geleerden konden in de Republiek (meestal) schrijven wat ze wilden, zonder gevaar te lopen

Tolerantie/Verdraagzaamheid: Manier van omgaan met elkaar waarbij mensen accepteren dat andere mensen andere opvattingen en gebruiken hebben.

Vrijheid          groei

• Vrijheid  is veiligheid
•  De Republiek trekt intellectuelen uit het buitenland aan
• Baruch Spinoza (Nederlandse filosoof)
• René Descartes (Franse filosoof)

'dubito, ergo cogito, ergo sum'
-
'Ik twijfel, dus ik denk, dus ik ben'

Uitvinders

1. Isaac Newton: ontdekte de wetten van de zwaartekracht 
2. Baruch Spinoza: Alles is God en God is alles

Uitvinders

1. Christiaan Huygens: een telescoop om de sterren te kunnen bestuderen.  🔭
2. Anthonie van Leeuwen-hoek: eerste microscoop en ontdekte zo bacteriën.  🔬

Juist

Onjuist

Door de welvaart werd er veel geld uitgegeven aan schilderkunst in de Republiek.

De katholieke kerk was een van de belangrijkste opdrachtgevers voor schilders in de Republiek.

De bloei van de schilderkunst heeft de wetenschappelijke revolutie gestimuleerd.

In de Republiek was sprake van geloofsvrijheid.

AAN DE SLAG!

NU:

Maken 2.2 alle opdrachten

-daarna uitleg PO-> 20 jan inleveren voor cijfer

Tijd?

15 minuten de tijd

Hulp?

Vinger in de lucht bij vragen, probeer er eerst samen met je buurman/buurvrouw uit te komen