Les 12: Toekomst verzorgingsstaat

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Isara

1

10

15

9

3

4

17

11

2

19

18

7

20

5

14

16

8

6

12

Les 12: Toekomst van de verzorgingsstaat

H3: welzijnsdilemma

Wat gaan we vandaag doen?

Opening (tel. tas (plattegrond) leerdoelen)

Uitleg (uitdagingen-participatie-rol overheid-toekomst)

Werken aan PO 

Afsluiting

Aan het eind van deze les:

1.  ken je de definitie van een verzorgingsstaat.
2. heb je kennis gemaakt met een aantal dilemma's in de verzorgingsstaat.
3. heb je ten aanzien van deze dilemma's een eigen standpunt ingenomen

Ik leer...

-... wat er bedoeld wordt met de participatiesamenleving

...het verschil tussen een verzorgingsstaat en een participatiesamenleving 

Waar hebben we het over gehad

- Het welzijnsdilemma

- Ontwikkelingen & verzorgingsstaat

- Functies van de verzorgingsstaat

- Verzorgingsstaat in de grondwet

--> werk

--> wonen, milieu en gezondheid

--> onderwijs

- Sociale (on)gelijkheid

- Sociale zekerheid

- Internationale vergelijking 

Terugblik

Kritiek huidige verzorgingsstaat

• Betaalbaarheid.
• Onbedoelde gedragsprikkels
• Misbruik van systeem

Europese eenwording

+

Grootste uitdaging: Te duur?

• Honderduizenden mensen werkloos
• Vergrijzing: In 2040 is 25% van de bevolking met pensioen

Zelfstandig lezen

3.3 Uitdagingen voor de toekomst

Bladzijde 80-81 (t/m "probleem") 

& 

Bladzijde 83 (vanaf "Wie lost op)-84

Uitleg

Welke maatregelen kan de overheid nemen om de VZS minder duur te maken?

Maatregelen (1)

Bezuinigingen

Uitkeringen verlagen, strengere regels,

Kortere WW

Werk stimuleren

Verhoging AOW leeftijd 

"Tot je 67e levensjaar werken is te lang"

Eens

Oneens

https://www.svb.nl/nl/aow/aow-leeftijd/uw-aow-leeftijd

Maatregelen (2)

Verantwoordelijkheid delen

Kortere WW; verhogen eigen risico; bedrijven betalen eerst zelf zieke werknemers

Meer controles

Mogelijke oplossing: participatiesamenleving

Wat houdt de participatiesamenleving in? Noem 2 kenmerken uit het filmpje.

Wat houdt de participatiesamenleving in? Noem 2 kenmerken uit het filmpje.

Verzorgingsstaat

Samenleving waarin de overheid zorgt dat alle mensen in basisbehoeften kunnen voorzien.

Verzorgingsstaat

Participatiesamenleving

• Mensen zelfstandiger
• Overheid bezuinigen

Participatiesamenleving

Samenleving waarin burgers meer verantwoordelijkheid nemen voor elkaars welzijn.

Welke waarde WD hoorde bij L-M-R?

Eigen verantwoordelijkheid en solidariteit. 

Bestaanszekerheid

De politiek en het welzijnsdilemma

Eigen verantwoordelijkheid

vs.

Gedeelde verantwoordelijkheid

vs.

In de politiek is er veel discussie over het welzijnsdilemma. Sommige partijen zijn meer voor 'bestaanszekerheid' , anderen meer voor 'solidariteit' en 'eigen verantwoordelijkheid', of een combinatie!

 

Welke twee waarden van het welzijnsdilemma combineert de overheid in de participatiesamenleving?

Eigen verantwoordelijkheid en solidariteit. 

Hoe kunnen we participeren?

Arbeid

Mantelzorg

Vrijwilligerswerk

Beleidsbeïnvloeding

Terreinen uit het essay van het Sociaal en Cultureel Planbureau waarop mensen kunnen participeren. 

Mantelzorg

Vrijwilligerswerk

Beleids-
beïnvloeding

Arbeid

Sleep de teksten naar de bijpassende foto's.

Bronnen afbeeldingen:

• https://welzijnvorden.nl/vrijwilligerswerk/
• https://sbjsamensterk.nl/mantelzorg/
• https://www.amnesty-international.be/help-mensen-die-groot-risico-lopen-zorg-voor-allen

Problemen blijven

• Lastige keuzes

• Wie lost 't op?

• WD blijft: overheid vs                                        verantwoordelijkheid

1. Staat/overheid: politici, ambtenaren (docenten, politie, rechters (1.000.000))
2. Gemeenschappen: mensen onderling
3. Markt: bedrijfsleven
4. Maatschappelijk middenveld: actiegroepen, goede doelen, vakbonden, school (invloed & uitvoering)

De nadruk op participatie betekent een verschuiving:

1. Van markt naar overheid
2. Van markt naar particulier initiatief
3. Van overheid naar particulier initiatief
4. Van overheid naar markt

Verzorgings-staat

Participatie-samenleving

Aan de slag

Aan de slag: PO

Wat	- Lees opdrachtenbeschrijving goed - Stel vragen - Ga verder met uitwerken
Hoe	Samen
Uitkomst	Uitgewerkt PO

LET OP

--> Lees goed de beschrijving

--> Begrippen & leerdoelen 

--> Blijf bij het originele probleem

--> Rubric  

--> APA

Vier functies verzorgingsstaat

• Verzorgen: bijv. verplichte zorgverzekering/verpleeghuizen

• Verzekeren: sociale zekerheidsstelsel --> uitkeringen, AOW

• Verheffen: bijv. Onderwijs, bibliotheken, cultuursubsidies

• Verbinden: via onderwijs, zorg etc. maakt overheid verschillen tussen bevolkgingsgroepen kleiner

Check

Voor welke samenleving is Lodewijk Asscher?

Voor welke samenleving is Lodewijk Asscher?

1. Verzorgingsstaat
2. Participatiesamenleving

Afsluiting

Havo: niet 8 december maar 15 december

Volgende les

Nieuw hoofdstuk

Huiswerk:

PO maken