1.4: De afschaffing van de slavernij.

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Hoofdstuk 1: Pruiken en revoluties!

                           Paragraaf 1.4: 

          De afschaffing van de slavernij.

Na deze les kan je beschrijven: 

• Waardoor en hoe de slavernij werd afgeschaft in Groot-Brittanie.

Dit ga je leren

     Woordenschat

• Superioriteitsgevoel, racisme en abolitionisme.

Lesdoelen

Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen.

Waarom slavernij?

• Veel plantages lagen in Zuid-Amerika en waren bezit van Europeanen
• Plantageproducten, zoals koffie, tabak, katoen en suiker, zijn erg   populair in Europa
• Om de producten te verbouwen waren veel landarbeiders nodig.
• De oorspronkelijke bewoners van dit gebied waren volgens de   Europeanen 'ongeschikt' voor deze arbeid...of al uitgemoord in de   eeuwen ervoor...

Europese slavenhandelaren

Brachten van de 16e tot 19e eeuw 11 miljoen zwarte slaven van Afrika naar Amerika!

Een wereldkaart uit 1700. Sommige delen van Noord-Amerika en Australië zijn nog niet 'ontdekt'.

suikerrietplantages

🇧🇷

katoenplantages

🇺🇸

Spaanse kolonie

Engelse kolonie

Tabaksplantages

🇨🇺

Portugese kolonie

Nederlandse kolonie

Cacao- en suikerrietplantages

🇸🇷

De meeste slaven werden onmenselijk behandeld!

Transatlantische slavenhandel

• Europese handelaren namen producten, zoals munitie, wapens en   alcohol mee naar Afrika.
• Daar werden ze door Afrikaanse stammen geruild tegen tot slaaf   gemaakten: dit waren meestal gevangengenomen leden van andere   Afrikaanse stam. 
• Deze tot slaaf gemaakten werden vervolgens vervoerd naar   slavenmarkten in Zuid-Amerika

De afbeelding laat zien op welke wijze slaven werden vervoerd op een slavenschip. Dergelijke tekeningen werden meestal gemaakt om aan te geven op welke vreselijke manier de slaven werden vervoerd. Deze tekening is gemaakt in opdracht van een commissie van de Engelse regering.

Slavenmarkten

• De tot slaaf gemaakten die het overleefden werden verkocht op slavenmarkten
• Daar werden de tot slaaf gemaakten 'opgepoetst' om er goed uit te zien.
• Ze waren niet goedkoop: ongeveer 200 gulden. Dat zou tegenwoordig ongeveer €2000 zijn. Voor die tijd waren dit enorme bedragen.
• ...maar eigenlijk kocht je dus een mens voor een paar duizend euro...

Fort Elmina in Ghana, Afrika, was het fort waar vanuit Afrikaanse slaven werden 'ingekocht' en 'verscheept' naar Zuid-Amerika. 

 Aan boord van een slavenschip

• Vervoer en behandeling van de tot slaaf gemaakten was vreselijk
• Ze werden vaak naakt en geketend aan elkaar vervoerd.
• Onhygiënische en ziekmakende omstandigheden leidden vaak tot de dood.
• Dode tot slaaf gemaakten werden, zonder enige vorm van respect, overboord gegooid.
• Een slavenschip kon je soms op 5 zeemijlen (9 kilometer) afstand ruiken.

Superioriteitsgevoel

Doordat de Europeanen zoveel kolonies hadden kregen ze het gevoel dat ze veel beter waren dan alle andere volkeren 

Ook was er het idee dat verschillende mensenrassen beter zijn dan andere rassen = Racisme

Opstanden

• Slavenopstanden kwamen maar weinig voor. Dit kwam omdat:

1. de slavenhouders de tot slaaf gemaakten geboeid hadden
   
2. de slavenhouders goed bewapend waren
3. de tot slaaf gemaakten uit verschillende delen van Afrika kwamen en elkaar daardoor niet goed begrepen. Ze konden zich daardoor niet organiseren
4. sommigen bewust voor de dood kozen bijvoorbeeld door verhongering

Er is een aantal slavenopstanden geweest, bijvoorbeeld die onder leiding van Boni in Suriname (1757-1793) en die van Tula op Curaçao (1795)

Op de foto zie je Desenkadena ('verbreken van de ketenen'), ook wel het Tula monument genoemd. Het staat op de plek waar de opstand begon.

Weerstand

Door de nieuwe ideeën van de 18de eeuw veranderde de houding tegenover slavernij

"Alle mensen zijn gelijk geboren"

  Engeland schaft de slavernij af

• In Engeland wordt in eerste instantie een wet aangenomen  die slavenhandel verbied: er mogen dus geen 'nieuwe' slaven naar Amerika
  
• Dit bleek niet voldoende te werken, daarom werd slavernij in 1833 in het hele Britse Rijk afgeschaft.

De afschaffing van de slavernij wordt in de krant bekend gemaakt.

Op de plantages

• Tot slaaf gemaakten moesten hard werken onder vreselijke omstandigheden
• Regelmatig werden ze mishandeld en/of misbruikt
• Ze werden soms gebrandmerkt, net zoals dat bij vee gebeurt. Hiermee kon iedereen zien wie de eigenaar van de tot slaaf gemaakte was
• De meeste plantagehouders hadden blanke opzichters in dienst, maar er waren ook zwarte opzichters: de basja’s. 

Een halsklem en handboeien waarmee de slaven gevangen worden gehouden.

               Abolitionisme

• To abolish betekent in het Engels 'afschaffen'
  
• Abolitionisten willen slavernij afschaffen
• Het past niet bij de ideeën van die tijd: mensen zijn gelijkwaardig, of het christendom: mensen moeten voor elkaar zorgen

John Gabriël Stedman (1744-1797) was een Schots-Nederlandse officier in de Schotse Brigade van het Nederlandse leger. Hij hielp bij het onderdrukken van een slavenopstand in Suriname. Hij werd verliefd op een slavin, en probeerde haar vrij te kopen. 

Over zijn ervaringen schreef hij een invloedrijk boek. Hierin bekommerde hij zich openlijk om de rechten van de tot slaafgemaakten, met name om de vraag of zij als mens behandeld moesten worden.

In dit boek verschenen dit soort afbeeldingen die ervoor zorgden dat de strijd van de abolitionisten steeds meer aandacht kreeg.

Maken deze les

1.4 Afschaffing van de slavernij

opdracht 1 en 2

blz. 14

Na deze les kan je beschrijven: 

• Waardoor en hoe de slavernij werd afgeschaft in Frankrijk en Nederland. 

Dit ga je leren

     Woordenschat

• Superioriteitsgevoel, racisme en abolitionisme.

Lesdoelen

Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen.

Dit leidde...

tot afschaffing van de slavenhandel in Frankrijk en de Verenigde Staten

Am I not a man and a brother ?

Afschaffing van de slavernij door Frankrijk

- In 1791 kwamen slaven in de Franse kolonie op Haïti in opstand

- Ze wisten van de Franse revolutie en wilden ook vrijheid en gelijkheid

- De Franse regering was het daarmee eens en schafte in 1794 de slavernij in alle kolonies af

- Napoleon voerde de slavernij in 1804 weer in

- Uiteindelijk schafte Frankrijk de slavenhandel in 1815 af en de slavernij in 1848

In Veel zuidelijke staten was slavernij nog gewoon!

in Amerika waren tegen de afschaffing.

De slaven werkten gratis op de plantages!

Dit leidde zelfs tot een burgeroorlog!

Uiteindijk werd de slavernij onder aanvoering van president Lincoln afgeschaft.

Moord op Lincoln!

Nederland schaft de slavernij af

• Nederland schaft pas laat de slavernij af: 1863
• Pas als het economisch niet meer zo interessant is
  

• Slavenhouders kregen 300 gulden (nu: €3000) per vrijgelaten slaaf.
• Sommige slaven worden verplicht om nog 10 jaar op de plantages te blijven werken

Maken deze les

1.4 Afschaffing slavernij

opdracht 3 t/m 6

blz. 14-15

Klaar? Test jezelf op blz. 19