Assertiviteit (les 8)

• agogiek
• MBO
• Studiejaar 4

Assertiviteit en ongewenste intimiteit  

Planning van de les

 

• Terugblikken vorige les
• Vormen van reageren
• Praktijksituatie 
• Ongewenste intimiteit 
• Vragen over de eindopdracht 

Vorige week

• Johari-venster
• Reeel zelfbeeld 
• Valkuilen 

Het gebied in jouw zelfbeeld dat aan jezelf en anderen bekend is.

Het gebied in jouw zelfbeeld dat bekend is aan anderen, maar niet aan jezelf.

Het gebied in jouw zelfbeeld dat wel aan jezelf bekend is, maar niet aan anderen.

Het gebied van jouw zelfbeeld dat niet aan jezelf en ook niet aan anderen bekend is.

 Onbekend  gebied

Verborgen gebied

Blinde vlek

Open  ruimte

Reëel zelfbeeld

Zowel voor onszelf als voor onze cliënten kan het lastig zijn een realistisch en genuanceerd zelfbeeld op te bouwen.

Genuanceerd betekent dat je zowel positieve als negatieve kanten ziet.

Weet je nog een valkuil van jezelf?
(docent verteld eerst nog een keer de valkuilen)

Doel van de les 

• Aan het einde van de les kan je de soorten manieren van reageren benoemen.
  
  
• Aan het einde van de les ken je het verschil tussen intimiteit en ongewenste intimiteit.

Waarom is het belangrijk
om voor jezelf op te komen?

Manieren van reageren

In je de praktijk of in je privé zal je regelmatig in situaties komen waarbij jouw belangen en behoeften botsen 

met die van een ander.

In dergelijke situatie kun je op drie manieren reageren: non-assertief,  assertief of agressief.

Assertiviteit: zelfverzekerd en op een rustige wijze opkomen voor jezelf en je eigen belangen en behoeften, zonder de ander te kwetsen of diens belangen te ontkennen of te schaden.

Non-assertiviteit (subassertiviteit): je durft niet te reageren, je houdt je in, je komt niet voor je belangen op, hierdoor lijkt het erop dat je instemt met de situatie.

Agressief: reageren door hun eigen belangen en behoeften veilig te stellen. Ze worden boos, gaan zich verdedigen, en/of vallen de ander met woorden aan. 

Noem 1 voorbeeld waarbij jouw belangen en behoeften botste met die van een ander.

Assertief reageren is de beste manier van reageren. Het is belangrijk dat je kunt opkomen voor je eigen belangen.
Als je opkomt voor je eigen belangen, dan:

1. Blijft het contact goed met collega's, cliënten en leidinggevende.
2. Houd je plezier in je werk en kun je ontspannen blijven.
3. Krijgen cliënten beter contact met jou, je collega's en hun familieleden.
4. Zet je jezelf op de eerste plaats, boven het belang van anderen.

Afspraken

1. We laten elkaar uitpraten.

2. We respecteren elkaars antwoorden.

3. Als je wil reageren, steek je een handje op in Teams.

Voor de meeste mensen is intimiteit belangrijk. Waar denk jij aan als gesproken wordt over intimiteit, koppel dit naar de praktijk? Motiveer je antwoord.

Denk na over het onderwerp intimiteit.

1. Begrijp je alle reacties?

2. Vind je alle reacties passen?

3. Wat is jouw conclusie uit deze borddiscussie?

Intimiteit in de praktijk

Intimiteit heeft te maken met nabijheid en vertrouwen. Intimiteit kan lichamelijk zijn, maar dat hoeft niet. Het kan ook gaan om een sfeer van vertrouwelijkheid. 

Ongewenste intimiteit heeft te maken met intimiteit van iemand anders die tegen de zin van het slachtoffer plaatsvinden en als ongewenst worden ervaren. 

Welke uitspraken over intimiteit zijn juist?

1. Intimiteit heeft alles te maken met vertrouwelijkheid.
2. Een kind heeft voor zijn ontwikkeling geen intimiteit nodig.
3. Intimiteit kan lichamelijk zijn, maar het hoeft niet.
4. Intimiteit is een soort seksualiteit.

Praktijksituatie 

René (24) verblijft in een revalidatiekliniek. Hij revalideert van een ernstig motorongeval, waarbij hij zowel zijn linker onderarm als linker onderbeen is kwijtgeraakt. 

René’s hele prikbord hangt vol met pin-ups van blote vrouwen. Iedere dag komt er wel weer een nieuwe bij. Het valt Angelique, beroepskracht MZ, op dat hij vaak de Playboy zit te lezen.

In haar ogen maakt hij vaak seksistische opmerkingen. Ze heeft er een hekel aan.

René begroet haar met: ‘Ha, lekker ding. Dat is nou het mooie van zo'n kliniek, hè. De meiden komen vanzelf naar je toe.’ ‘Ja, hoor, daar zijn we weer’, zegt Angelique zuchtend.

Met een ‘big smile’ kijkt René haar na als ze de gordijnen opent. ‘Kunnen die broeken niet ingeruild worden voor jurkjes? Dan heb ik in ieder geval iets leuks om naar te kijken. Angelique reageert niet.

Angelique reageert niet en gaat spullen pakken om hem te wassen. ‘O, heerlijk, jij gaat me weer eens lekker verwennen. Als ik het kon, zou ik alvast alles uittrekken.’ ‘Gelukkig dan maar dat je dat niet kunt’, zegt Angelique. Ze moet de neiging onderdrukken om de bak met koud water te vullen. Bah, wat heeft ze een hekel aan dit soort mannen.

In gedachten verzonken begint Angelique met de wasbeurt. ‘O, geweldig, zuster Angelique, wat doe je dat toch lekker. Eerlijk gezegd zou ik jou wel bij me in bed willen hebben, voor een lekkere verwenpartij. Kan ik je daarvoor niet inhuren?’

Angelique ontploft bijna van kwaadheid, en loopt daarom maar snel de gang op. Daar haalt ze een keer diep adem. Ze weet niet wat ze nu moet doen. Waarom overkomen dit soort dingen haar altijd?

1. Gaat het om een ongewenste intimiteit?

2. Bij welke uitspraken kun jij je voorstellen dat iemand daar agressief op reageert?

3. Hoe jij zou reageren op René’s uitlatingen. Schrijf zo concreet mogelijk op wat je bij iedere uitspraak zou zeggen of doen.

Wat hebben we besproken?

Manieren van reageren: assertief, non-assertiviteit en agressief 

Intimiteit en ongewenste intimiteit 

Wat zal je het meest bij blijven van deze les?