H4 hoofdstuk 2 en hoofdstuk 3

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Toetsweek 2

SE over

H2. Binding

H3. Verhouding

H2.3 Sociale Institutie

Een complex van min of meer geformaliseerde regels die het gedrag van mensen en hun onderlinge relaties reguleren.

5 kenmerken

Geef een voorbeeld van een sociale institutie. Leg uit waarom dat een SI is en bespreek alle de 5 kenmerken van een SI

Hoe beantwoord ik een MAW vraag?

Om een MAW vraag goed te beantwoorden moet je drie denkstappen maken en uitschrijven.
1.    Concept – Leg 1 of meer delen van het kernconcept of begrip uit.
2.   Context – Noem een voorbeeld uit de bron dat past bij het begrip of het kernconcept. Verwijs ook naar dat voorbeeld.
3.   Toepassing – je moet uitleggen waarom de context en het concept bij elkaar passen.

Een voorbeeld

Leg uit waarom een docent macht heeft.

Concept: Macht is het vermogen om hulpbronnen in te zetten om bepaalde doelstellingen te bereiken en de handelingsmogelijkheden van anderen te beperken of te vergroten

 

Een voorbeeld

Context: In de tekst ("Een....huwelijk", r.25-26) staat dat een docent uitlegt wat een sociale institutie is,

Toepassing: Een docent zet zijn kennis (cognitieve machtsbron) met de doelstelling om zoveel mogelijk leerlingen te laten slagen. Door zijn kennis te delen vergroot hij de handelingsmogelijkheid van leerlingen om zich goed voor te bereiden op de toets.

H3.1 Sociale Ongelijkheid

KC Sociale Ongelijkheid

(1) Een situatie waarin verschillen tussen mensen in al dan niet aangeboren kenmerken, (2) consequenties hebben voor hun maatschappelijke positie en (3) leiden tot een ongelijke verdeling van schaarse en hooggewaardeerde zaken, van waardering en behandeling.

KC Sociale Ongelijkheid

(1) Een situatie waarin verschillen tussen mensen in al dan niet aangeboren kenmerken, (2) consequenties hebben voor hun maatschappelijke positie en (3) leiden tot een ongelijke verdeling van schaarse en hooggewaardeerde zaken, van waardering en behandeling.

KC Sociale Ongelijkheid

(1) Een situatie waarin verschillen tussen mensen in al dan niet aangeboren kenmerken, (2) consequenties hebben voor hun maatschappelijke positie en (3) leiden tot een ongelijke verdeling van schaarse en hooggewaardeerde zaken, van waardering en behandeling.

Vrouwenvoetbal

Leg uit dat uit tekst 1 blijkt dat er tegenwoordig in de wereld van het voetbal nog steeds sprake is van sociale ongelijkheid. Gebruik in je uitleg:

- de omschrijving van het kernconcept sociale ongelijkheid

- informatie uit tekst 1 waaruit sociale ongelijkheid blijkt.

Voorbeeldantwoord

1. Sociale ongelijkheid is een situatie waarin verschillen tussen mensen in al dan niet aangeboren kenmerken leiden onder andere een ongelijke waardering en behandeling

Voorbeeldantwoord

2. Gender verwijst naar de cultureel bepaalde verschillen tussen mannen en vrouwen en sekse naar de biologische verschillen tussen mannen en vrouwen

3. Dat vrouwen beter ‘sierlijke’ sporten kunnen beoefenen waarbij ze er leuk uitzien en dat voetbal een veel te ruwe bezigheid voor vrouwen zou zijn (r. 14-23) is een voorbeeld van gender, want het gaat over cultureel bepaalde opvattingen over wat vrouwelijk is of hoe vrouwen zich zouden moeten gedragen en eruit zouden moeten zien

4 soorten ongelijkheid

Ongelijke verdeling van

1. Economische hulpbronnen: Geld en Bezit

2. Sociale hulpbronnen; Contacten met mensen

3. Symbolische hulpbronnen: Status en Aanzien

4. Politieke hulpbronnen: Macht en Gezag

Sociale stratificatie

In Nederland wordt sociale stratificatie vaak beschreven op basis van bezit en inkomenssituatie. Macht, status en opleiding hebben daar ook mee te maken.

Benadruk hier dat vooroordelen en stereotypen ook een effect kunnen hebben.

Open- en gesloten samenlevingen

Sociale mobiliteit is de mogelijkheid om te stijgen of te dalen op de maatschappelijke ladder: 

Weinig mogelijkheden hiervoor noemen we een gesloten samenleving, veel mogelijkheden hiervoor noemen we een open samenleving

De overheid probeert een open samenleving te bevorderen.

Positietoewijzing

Maatschappelijke oorzaken die van buitenaf op een persoon of groep inwerken, waardoor een persoon of groep op een bepaalde maatschappelijke positie terechtkomt

Positieverwerving

Hier is sprake van het verkrijgen van een maatschappelijke positie door de eigen bijdrage van een persoon of groep waar iemand toe behoort. 

Collectieve en private goederen 

We werken samen voor het algemeen belang om doelen te realiseren waar iedereen baat bij heeft.

- Collectieve goederen: Goederen die voor iedereen toegankelijk zijn. 

schoon drinkwater, onderwijs, infrastructuur enz. 

- Private goederen: Goederen waar mensen voor moeten betalen 

eten, drinken, smartphone, vakantie, abonnement sportschool

Soorten kapitaal

Het socialisatieproces hangt af van jouw economisch, sociaal en cultureel kapitaal. 

Economisch kapitaal:
Financieel bezit of een hoog inkomen.

Sociaal kapitaal:
Connecties, netwerken, hoeveel respect een groep krijgt. 

Cultureel kapitaal:
Kennis, houdingen, opvattingen en smaak 

die horen bij hoge sociale posities.