Herhaling WOI + Interbellum

• Geschiedenis
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 3

Herhaling WO I

Oorzaken WO I

• Bondgenootschappen
• Nationalisme
• Modern imperialisme
• Militarisme
  
• Wapenwedloop
• Wraakgevoelens van Frankrijk
• Problemen op de Balkan

Aanleiding

• Moord op de Oostenrijks-Hongaarse kroonprins door de Serviër Gavrillo Princip
  

Bondgenootschappen

• Geallieerden: Engeland, Frankrijk, Rusland (tot 1917)
  

VS (vanaf 1917)

• Centralen: Duitsland, Oostenrijk-Hongarije, Ottomaanse Rijk, Italië (tot 1915)

Von Schlieffenplan

• Duitsland was ingesloten tussen twee vijanden: Frankrijk en Rusland
• Om een tweefrontenoorlog te voorkomen wilden de Duitsers met dit plan eerst snel Frankrijk uitschakelen, om daarna Rusland te kunnen verslaan
• Mislukt --> loopgravenoorlog als gevolg

Nieuwe wapens

• Gifgas
• Tanks
• Machinegeweer
• Vliegtuigen

Nederland tijdens WO I

• Neutraal, wel mobilisatie
• Belgische vluchtelingen
• Dodendraad
• Schaarste door handelsbelemmeringen
• 
  

Keerpunt jaar 1917

• VS worden bij de oorlog betrokken door de onbeperkte duikboten oorlog in 1917
• Rusland sluit een wapenstilstand met Duitsland vanwege de Russische Revolutie --> vrede van Brest-Litovsk

Oorzaken Russische Revolutie

• Volk heeft het slecht: gebrek aan alles
• Verlies Russisch-Japanse oorlog (1904-1905)
• Grote verliezen in de Eerste Wereldoorlog

Februari 1917

• Voedselrellen en stakingen
• Demonstraties tegen de Tsaar
• Voorlopige (democratische) regering
• Tsaar treedt af en wordt gearresteerd

Oktober 1917

• Onrust in Rusland blijft
  
• Duitsland(!) helpt Lenin, Rusland binnen te smokkelen (april 1917)
• Lenin en de communisten grijpen de macht en de voorlopige regering wordt afgezet in oktober 1917
• De Tsaar en zijn familie worden vermoord (juli 1918)

Vrede van Versailles

• 11 november 1918 wapenstilstand
• Vredesonderhandelingen van januari tot juni 1919
• Duitsland wordt als de grote verliezer en de schuldige gezien
• Vooral Frankrijk wilt Duitsland streng straffen

14 punten van president Wilson (VS)

• Vrijheid voor alle volken: elk volk moet een eigen land hebben, met eigen grenzen (= zelfbeschikkingsrecht)
• Democratie voor alle landen
• Oprichting Volkenbond (voorloper Verenigde Naties: 'eerst praten, dan vechten')

Verdrag van Versailles

• Duitsland moet grondgebied en kolonies afstaan
• Leger beperken tot 100.000 man
• Duitsland moet herstelbetalingen doen aan vooral Frankrijk
• Duitsland mag geen luchtmacht meer hebben
• Grens tussen Frankrijk en Duitsland wordt gedemilitariseerd (Rijnland).

Gevolgen Verdrag van Versailles

• Oprichting Republiek van Weimar (Eerste democratie in Duitsland)
• Veel nieuwe staatjes in Europa (Polen, Joegoslavië).
• VS trekken zich terug uit de wereldpolitiek
• Onvrede in Duitsland over vernederend verdrag 
• --> dolkstootlegende

Crisis in Duitsland

• In 1921 kan de regering de herstelbetalingen niet meer aan: Frankrijk bezet als reactie het industriële Ruhrgebied 
• Gevolg: een algemene staking in Duitsland
• Gevolg: regering drukt extra geld om stakers te betalen 
• Gevolg: inflatie en een grote economische crisis 
• Inflatie: geld wordt minder waard 

Staatsgreep Hitler

• In tijden van economische crises worden extreme partijen vaak populairder  
• In 1923 wilt Adolf Hitler, leider van de Nazi-partij, een staatsgreep plegen -> mislukt 
• In zijn cel schrijft hij zijn boek Mein Kampf 

Dawesplan

• In 1924 schieten de VS Duitsland te hulp: Dawesplan 
• De VS leent geld aan Duitsland zodat zij hun oorlogsschuld weer konden afbetalen 
• Gevolg: Frankrijk krijgt weer geld en trekt zich terug uit het Ruhrgebied 
• Met het geld van Duitsland betaalt Frankrijk vervolgens de VS weer terug... 

Wereldwijde crisis

• Dankzij de steun van de VS groeit de Duitse economie weer langzaam en keert de rust terug 
• Het lijkt er op dat alle problemen in Europa zijn opgelost... 
• In 1929 stort de beurs op Wall Street in 
• -> de VS stoppen het Dawesplan  

Sovjet-Unie

• Lenin 1917-1924
  
• Stalin 1928-1953
• Vijfjarenplan en collectivisatie
• Showprocessen
• Persoonverheerlijking

Bij welk bondgenootschap hoorde Rusland in 1914?

1. Centralen
2. Geallieerden
3. As landen
4. NAVO

Een totale oorlog is een oorlog:

1. Waarbij veel landen zijn betrokken.
2. Waarin het hele volk wordt ingeschakeld.
3. Waarin zowel te land als ter zee wordt gevochten.
4. Waarin veel soldaten sneuvelen.

Wat was het doel van het Von Schlieffenplan?

1. zorgen dat de tegenstanders van Duitsland in een tweefrontenoorlog terechtkwamen
2. zorgen dat Duitsland in een tweefrontenoorlog terechtkwam
3. voorkomen dat de tegenstanders van Duitsland in een tweefrontenoorlog terechtkwamen
4. voorkomen dat Duitsland in een tweefrontenoorlog terechtkwam

Welk land hoort niet bij de Geallieerden?

1. Engeland
2. Verenigde Staten
3. Frankrijk
4. Duitsland

Welk woord heeft niets te maken met nationalisme?

1. vlag
2. land
3. mitrailleur
4. volk

Welk land hoort niet bij de Centralen

1. Oostenrijk-Hongarije
2. Bulgarije
3. Duitsland
4. Frankrijk

In een loopgravenoorlog ligt het front langdurig op dezelfde plaats:

1. waar
2. niet waar