les 5 de duurzame stad

les 5 de duurzame stad

Vooruit. Nog een paar april mopjes om mee te beginnen…. (onderaan de instructie lees je het antwoord)

Het is groen en heel moe….

Het is groen en drijft….

Mop: Twee aardappels komen elkaar tegen in de zak. Zegt de ene tegen de andere: “Waarom kijk je zo verdrietig?”

Zegt de andere: “Mijn moeder zit in de puree!”

de duurzame stad

Wist je dat meer dan de helft van alle mensen op de wereld in de stad woont, en in Nederland zelfs nog meer? Best een uitdaging om steden fijn, schoon en veilig te houden dus. En het aantal stadsmensen groeit ook nog heel hard door. Werk aan de winkel dus!

wat is voor jou een duurzame stad?

Deze week ga je:

Deze week ga je:

leren hoe je tomaten verpot

komkommer en paprika binnen verzorgen

sla en andijvie buiten zaaien (en binnen als je durft)

aardappels poten (mag ook volgende week)

spinazie, radijs en wortel buiten verzorgen

aardbeiplanten en stekjes verzorgen

Aan de slag!

Eerst maar eens kletsen over het weer. Er is een gezegde: “April doet wat ie wil”.

Maar als er zon komt dan gebeurt er veel in de moestuin!

Kijk goed naar de grond, of het vochtig genoeg is. Een extra scheutje water is belangrijk. En ook binnen in je kasjes. Zijn je kasjes heel nat? Zet dan een schuifje een klein beetje open.

Maak een foto van hoe je het achterlaat voo het weekend. Dan kan je goed vergelijken hoe het is gegroeid, spannend!

Aan de slag!

Tomaat verhuizen of verpotten

De tomaat is hard gegroeid. Wanneer je tomatenplantjes ongeveer 5 centimeter hoog zijn, mogen ze uit het kweekkasje verhuizen naar een bord op een koelere plek, uit de zon!

Zijn ze dit niet, laat ze dan gewoon nog even in het kweekkasje staan.

Hebben je tomatenplantjes al 4 blaadjes? Dan wordt het tijd om ze in een grotere pot om te zetten: verpotten.

Dat doe je zo:

Neem een grotere pot. Het beste is de pot waar de tomatenplanten in zullen blijven staan tot je ze gaat oogsten. Bijvoorbeeld een pot (met gaten!) van minimaal 20-30 cm doorsnede.

Als je ze weet terugzet in de GrowWizzKid, dan is een 12 cm pot voldoende.

Staat het plantje in turfpotjes, wc rolletjes of eierpotjes? Dan kan je het plantje mét potje in de grote pot overzetten. (eierdoosvakjes knip je natuurlijk even los)

Staat je tomatenplantje in een plastic potje of zaaitray? Haal het er voorzichtig uit: ‘Masseer’ het potje zodat het plantje los komt. Houd het stengeltje vast. Trek niet aan de blaadjes.

Plant de stengel lekker diep, zo staat ie stevig. Het deel van de stengel dat onder de grond zit, maakt weer nieuwe wortels aan. Zo staat je tomatenplant goed in de grond ‘verankerd’.

Laat de potten nog binnen staan.

Paprika

Er komt iets op!

Klik eens op de foto.

Prachtig, die wortelhaartjes. Je hebt geluk als je ze ziet.

Ze zijn maar kort te zien. Vaak maar 2 tot 3 dagen.

Wortelhaartjes zorgen dat de kiem meer water en voeding (mineralen) kan opnemen.

Totdat de hoofdwortel sterker is en het zelf kan.

Komkommer

En? Hoeveel dagen had de komkommer nodig? Dat ging snel hè?

Het is tijd om het kasje te openen. Of om de potjes op een bord erbuiten te plaatsen.

Zorg dat de plantjes nu niet meer in de volle zon staan.

Ze hebben wel licht nodig.

Draai het bord regelmatig. Ze groeien snel scheef. Hoe komt dat?

Radijs

Onder de grond werken de zaadjes hard om tot ontkieming te komen.

Wij hebben met de neus boven de grond gehangen en kijk, één kiem!

Spinazie

Zie je buiten de frisgroene sprietjes naar boven komen? Het ziet er nog niet zo uit als wat jij als spinazie kent.

Het duurt ongeveer nog wel 6 weken voordat de spinazie goed is om te oogsten.

Wacht je te lang met oogsten, dan gaat de spinazie doorschieten en dan smaakt het minder lekker.

Als jij zorgt dat de moestuin tijdens de Meivakantie oppas heeft, oogst je na de vakantie een lekker maaltje.

Tip: Zoek eens op wat doorschieten is en wat er gebeurt.

Vergelijk de buitenspinazie eens met de spinazie die we telen in de GrowWizzKid: Een volle bak!

Op de foto zie je trouwens ook de wortel. Buiten nog niets, binnen al mooie sprietjes.

Sla en andijvie buiten zaaien:

De zaadjes van deze groenten zijn erg klein! Maak het zakje zaadje voorzichtig open.

Kies een leeg vakje in je buitentuintje uit.

Het zaaien gaat weer hetzelfde als bij de vorige groentes.

In een vakje zullen straks niet meer dan 4 tot 6 plantjes passen. Als je de zaadjes wat verder uit elkaar zaait, hoef je er later niet zoveel plantjes te verplaatsen.

Zet er weer een plantensteker bij met de groentenaam erop.

De plantjes die later teveel in een vakje staan, kan je weer ergens anders planten. Dat noemen we transplanten. Als het zover is, lees je dit vanzelf.

Sla en andijvie binnen kweken 

Sla en andijvie hebben meer wortels onder de grond. Daardoor zijn de plantjes goed te verplanten of transplanten.

Radijs en wortel hebben maar één wortel/knolletje. Die groentesoorten zijn daarom niet goed te verplanten.

Je kúnt deze groenten in potjes voorzaaien. Maar ze houden niet van warmte. In de school kiemen de zaden al binnen een paar dagen.

Maar de kiemen worden lang en dun en zwak.

Wil je de uitdaging aangaan?! Doe het, van experimenteren kun je leren! Wij doen met sla met je mee! Het zaadje op de foto is nu één week geleden gezaaid.

Het voorzaaien gaat net als bij de tomaat. Eén zaadje per potje. Of één zaadje per gaatje in de zaaitray.

De plantjes worden daardoor snel compact en sterk. Weet jij welke kleur van het lichtspectrum daarvoor verantwoordelijk is?

Aardappels poten

Zaadjes kun je zaaien. Aardappels ga je poten. Zo noem je het in de grond stoppen van de knollen.

Een aardappel is een knol die vol zit met reservevoedsel. Dat voedsel wordt gebruikt om de stengeltjes (uitlopers) te laten groeien tot een plant. Dan maakt de plant opnieuw knollen om de winter door te komen. Boven de grond gaat de groene plant dood. De knollen kunnen in de lente zorgen voor weer nieuwe planten. Daar wachten wij niet op. Wij eten de knollen deze zomer op.

Heb je de mooie uitlopers gezien? Het was het wachten waard. De uitlopers zijn het begin van een stengel of wortel.

Je mag ook gerust nog een week wachten met poten. Dan wordt de kans op vorst kleiner en zijn de uitlopers ook weer wat groter.

Zet je de aardappels in volle grond?

Optie 1: Maak een geul in de grond van ongeveer 15 cm diep.

Optie 2: Maak een rug van 75 cm breed en 20 cm hoog. Maak daar een gat in van 10-15 cm diep. Een rug is een bult.

Als je de ruimte hebt, is 35 centimeter tussen de knollen een goede afstand.

Na het maken van de gaten, leg je de aardappels voorzichtig in de gaten (anders breken de zorgvuldig gekweekte scheuten weer af).

Maak het gat weer dicht.

Druk de grond wat aan.

Teel je in emmers of de zak van de potgrond?

Plant per emmer of pot maar 1 of 2 aardappels. Hoe meer ruimte ze hebben, hoe meer aardappels ze zullen ontwikkelen.

wat ook kan ...

Een oude plastic emmer is prima of de lege potgrondzak, maar er moet wel een gat in de bodem worden gemaakt om te veel aan water af te voeren. Wij hebben speciale aardappelpotten. Je kunt de binnenpot optillen en de groei zo goed volgen. Dat is leuk!

Vul de emmers of de zak met grond. Het maakt niet veel uit wat je gebruikt. Bijvoorbeeld een mengsel van gewone tuinaarde en compost, wat je hebt!

Maak een gat van 15 cm diep.

Doe de knol erin, maak het gat dicht en druk de grond een beetje aan.

Zorg dat het vochtig blijft, maar zeker niet te nat! Dan gaan de knollen rotten.

Gaat het vriezen? Zet dan de emmers of zakken even binnen aan het einde van de dag. In de ochtend kan het dan weer naar buiten. Je kunt dus ook nog één week wachten met poten.

Aardbeiplanten en stekjes

Gaat het goed met je kruidenstekjes en aardbeiplanten?

Ze staan er allemaal goed bij. Binnen werden wij verrast! De tagetes (afrikaantje) bloeit!

Als we zeker weten dat het niet meer gaat vriezen, kan tagetes naar buiten in je tuintje. Waarom zetten we tagetes buiten?

De plant verspreidt een specifieke geur waar insecten niet zo dol op zijn. Zo blijven insecten bij je plant én dus bij de groenten uit de buurt.

Onder de grond heeft tagetes ook een functie. Ze beschermen de plant en groenten tegen aaltjes, mini wormen. Aaltjes leven in de bodem en vreten aan wortels van planten. Als dat gebeurt, gaan de planten dood. Als ze aan de wortels van tagetes eten, gaan ze dood. Dat komt door een bepaalde stof die tagetes afscheidt.

Tot volgende week!

Hoe is het met het logboek? We horen graag jouw ervaring tot nu toe! Als je leuke foto’s hebt, plaatsen we die graag in de nieuwsbrief. Als je toestemming geeft, zetten we ze ook op social media met naamsvermelding van je school.

Hoe zit het met de groeiverschillen met de zaadjes in de GrowWizzKid binnen?

Oja, de antwoorden van de grapjes…. een krop slaap en andrijvie. Beetje flauw wel hè?

Volgende week zijn we al toe aan de laatste gewas. We zaaien mini bloemkooltjes.

Heb je ervaringen, foto’s, filmpjes, tips en tops? Mail naar [e-mail]

Buiten

Heb je al iets boven de grond uit zien piepen? Welke groente is bij jou de snelste ontkiemer? In de GrowWizzKid tuin is het spinazie. Gewoon ondanks de kou. Verder nog helemaal niets…

Het kiemen ging afgelopen week niet hard.

In Nederland hebben we in verschillende regio’s verschillende temperaturen en weersomstandigheden. Dat zorgt ervoor dat zaden in tuinen van sommige scholen langzamer ontkiemen dan in andere delen. Wat weet jij over regionale verschillen? Waar is het meestal warmer?