Levensbeschouwing voor Maatschappijleer

• Maatschappijleer
• HBO
• Studiejaar 2,3

Levensbeschouwing 

voor Maatschappijleer

Programma

0. Welkom / studiewijzer (op BB)

1.  Wat is levensbeschouwing?

2. Levensbeschouwing en maatschappijleer

3. Vakdidactische insteek: Preconcepties, actualiteiten en perspectieven

4. Opdrachten/afsluiting

Levensbeschouwing

Levensbeschouwing

Levensbeschouwing is een visie op het leven: wat het leven betekent, wat de waarde ervan is en hoe het geleefd moet worden. (Bron: Wikipedia)

 

Religie

Levensbeschouwing

Religie is een levensbeschouwing

Ideologie is een levensbeschouwing

Levensbeschouwing is niet hetzelfde als religie.

In levensbeschouwing zit een ideologie vervat. 

Wat is relevant voor maatschappijleer?

Perspectieven op levensbeschouwing

Wat is relevant voor maatschappijleer?

Fenomenologisch perspectief

Demografisch perspectief

Antropologisch perspectief

Maatschappelijk perspectief

Metaperspectief

Levensbeschouwelijke vragen

Wat is het doel/de zin van het leven?

Welk mensbeeld heb ik?

Hoe moet ik het leven leven?

Welke waarden(normen, gedrag) zijn van belang?

…….

Welk onderscheid kun je maken in ‘het concept’ van levensbeschouwing?

Met andere woorden:

Door wie of wat laat je je leiden bij de beantwoording van de vragen?

Wat is richtinggevend?

Levensbeschouwing en maatschappijleer

Drieledige doelstelling van het vak maatschappijleer:

- Politieke en maatschappelijke geletterdheid (kennis)

- Politiek en maatschappelijk oordeelsvermogen (waarden)

- Vermogen tot politieke en maatschappelijke participatie   

   (gedrag)

Vakdidactiek

Preconcepties!

Meningen, voorkeuren, kennis, waarnemingen …. ingrediënten voor 'preconcepties': veronderstellingen. Of beter: vóóronderstellingen.

Met die veronderstellingen komen de leerlingen de klas en jouw les in, op zoek naar bevestiging van die veronderstellingen.

Voorbeeld van een preconceptie? Evaring met/in je klas?

En van een preconceptie over een levensbeschouwing?

Preconcepties

Als docent moet je zorgen voor:

  

-het naar boven krijgen van die preconcepties

-formele kennis eraan toevoegen

-nieuwe kennis en inzichten realiseren

Actuele vraagstukken

- Aanslag in de New Orleans

- Rol van de Proud Boys in de bestorming van het Capitool

- Milieuprotesten van Extinction Rebellion

- TradWives in conservatieve kringen

- De havermelkelite

- Antivaxxers, spiritualiteit en energieen 

Perspectiefwisseling

Wat verstaan we onder ‘perspectiefwisseling’?

- Het vanuit verschillende gezichtspunten een kwestie bekijken.

- Een gezichtspunt kleurt je oordeel over de kwestie.

- Door meerdere gezichtspunten ‘in te nemen’ verandert wellicht niet je oordeel, 

   maar begrijp je het oordeel van anderen beter.

- Je kunt misschien je eigen gelijk wat relativeren.

- Dat komt tolerantie, en de eenheid in onze samenleving ten goede.

Levensbeschouwing

Als voorkennis: weet wie je in de klas hebt en wat voor invloed dat mogelijk                                      heeft op het maken en/of ervaren van de les. 

Als kennis: zorg dat je weet hoe je vooronderstellingen of 

                        vooroordelen bevragen kunt. 

Als attitude: leer je leerlingen van perspectief te wisselen, dat leidt tot 

                           inzicht. 

Opdracht 1; beschrijving

Fenomenologisch perspectief

- Hoe zitten levensbeschouwingen en religies in elkaar?

- Uit welke geloofsvoorstellingen, praktijken en leefregels bestaan ze?

 

Demografisch perspectief

- Om hoeveel mensen gaat het en waar wonen ze in de wereld?

- Hoeveel mensen hangen een religie of zekere levensbeschouwing aan in Nederland?

- Hoe zijn de aanhangers van diverse religies of levensbeschouwingen verdeeld over Nederland?

Opdracht 2

Maatschappelijk perspectief

- Hoe helpt kennis over levensbeschouwing ons bij maatschappelijke vraagstukken?

- Welke rol spelen levensbeschouwing en religie bij maatschappelijke vraagstukken?

- Met welke aspecten van levensbeschouwing en religie moet je rekening houden bij oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken?

Metaperspectief

- Wat is levensbeschouwing?

- Waarom categoriseren we zoals we dat doen?

Opdracht 3; Bindingen

Antropologisch perspectief

- Welke rol spelen levensbeschouwing en religie in het leven van mensen en samenlevingen?

Opdracht 4; didactisering

Wat gaan leerlingen leren? 

Motiveer waarom je welk perspectief kiest. 

Maak een uitwerking die relevant is in een les maatschappijleer of burgerschap.