Recap les tot KA 34

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Vandaag:

1. herhaling afgelopen periode

In de verlichting ontstond het rationeel optimisme. welk antwoord legt rationeel optimisme het best uit?

1. Nadenken over hoe een land steeds machtiger kan worden
2. Van mening zijn dat door nadenken de samenleving beter kan worden gemaakt
3. Van mening zijn dat door nadenken de macht kan worden verkregen
4. van mening zijn dat door nadenken de filosofie zijn hoogtepunt zou bereiken

Het verlicht denken (rationeel optimisme) ontstond niet uit het niets. De wetenschappelijke revolutie (KA26) wordt gezien als belangrijke oorzaak van de verlichting. Leg uit wat de relatie is tussen de wetenschappelijke revolutie en het ontstaan van de verlichting

Wetenschappelijke revolutie -> verlichting

Wetenschappelijke revolutie: De ontwikkeling waarbij onderzoekers zich begonnen te richten op waarneming. (onderzoek)

Verlichting: Onderzoeken de samenleving

met ratio omdat je niet in de samenleving 

kan snijden

Waar komen de verlichte denkers achter? 

- De manier waarop het altijd gaat is niet per se de manier waarop het hoeft te gaan. (wat is natuur/wat is cultuur)

Gelijkheid is belangrijk

Vrijheid is belangrijk

Delen van kennis is belangrijk

Wat is geen gevolg van dit nieuwe verlicht denken?

1. Afschaffing slavernij (abolitionisme)
2. Ontstaan verlichte absolutisten
3. Democratische revolutie (Franse Revolutie)
4. Aanstelling van koning Willem I van de Nederlanden

Verlichter aan de macht!

1700+-

Ontstaan verlicht denken

1848

Nederland krijgt eerste grondwet

vanaf 1750

Verlichte absolutisten komen aan de macht

vanaf 1787

Oprichting abolitionistische vereniging

vanaf 1789

Franse Revolutie breekt uit

vanaf 1776

democratische revolutie Amerika

1792-1795

Periode van Terreur Roberspierre

1795-1815

Napoleon aan de macht als verlicht absolutist

1815

Congres van wenen

Congres van Wenen afspraken

- Oude adel weer aan de macht

- Nederland & België voegen we samen onder één koning

- Grondwet blijft soort van bestaan

- ancien regime weer in ere hersteld 

Bij het congres van Wenen wilde ze (bijna) alle verlichte ideeën terugdraaien. Er zijn twee redenen dat dit eigenlijk niet kon. één daarvan heeft te maken met de industriële revolutie. De ander met de aard van het verlicht denken. Leg beide kort uit.

Ideeën stoppen is erg moeilijk.

Propaganda is een voornaamst wapen

voor dicators

1700-1800 'eeuw van de verlichting'

1800-1900 ijzeren eeuw

Start verlichting

Verlicht absolutisme

&

Abolitionisme

FR revolutie 

(democratisch)

Nieuwe landbouwtechnieken

Congres van Wenen 1815

Industriële revolutie

Giga- bevolkingsgroei

Industriële revolutie

Meer eten = minder dood = industriële revolutie

Bevolkingsgroei explodeert

Ancien Regime

Fabrieksbazen

Fabrieksarbeiders

Industriële

Arbeiders

Kapitaalarme

Kapitaalbezitters

Politiek verenigd

Sociale kwestie

Lage bestaanszekerheid

Urbanisatie

Liberalen

Welke zin is NIET waar

1. De arbeiders en liberalen waren het in grote lijnen eens over de verlichte idealen
2. Er moet een onderscheid gemaakt worden tussen fabriekseigenaren en liberalen.
3. De Arbeiders gaan zelf grootschalig protesteren tegen de leefomstandigheden
4. De Liberalen krijgen als eerste politieke macht en gaan wat doen aan de leefomstandigheden

Situatie in Nederland (vanaf KA34)

Nederland is samengevoegd met België

Hebben voor het eerst in de geschiedenis een Koning

België verklaard zich al 5 jaar naar het congres van Wenen onafhankelijk

Willem II (1848)

- Wijst grondwet van Thorbecke af (logischerwijs)

- Revolutie jaar 1848

- Willem II ziet de bui hangen en vraagt Thorbecke een nieuwe

grondwet te schrijven

Willem II voor het parlement:

'ik ben in één nacht van conservatief

tot liberaal geworden'

Hoe nu verder?

We gaan kijken naar de emancipatie van verschillende groepen

Emancipatie: de strijdt van een groep om een betere plaats in de samenleving te krijgen. 

Industriëlen, arbeiders, confessionelen, vrouwen gaan zich verenigen in politieke partijen om zo meer rechten te krijgen. 

Verdedig de volgende stelling:

De Verlichting is op de korte termijn mislukt, maar op de lange termijn gelukt.

Opdrachten

Ga aan de slag met de verwerkingen opdrachten van KA35

bladzijde 98