Tijdvak 8 Politiek-maatschappelijke stromingen en democratisering

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4,5

Programma

terugkoppelen voorgaande les 

start uitleg politiek maatschappelijke stromingen (8.2) 

Aan de slag

Afronden 

Waardoor begon de industriële revolutie in Engeland?

In 1858 werd door de gemeenteraad van Londen besloten tot de aanleg van een nieuw rioolstelsel. Aanleiding hiervoor waren klachten over de stank en de vervuiling van het water van de Theems (die door Londen stroomt) en het ernstig vervuilde drinkwater.
4p 13 Leg uit dat dit besluit paste bij twee kenmerkende aspecten van de
negentiende eeuw.

Wat weet je aan het einde van deze les? 

hoe liberalisme, conservatisme en nationalisme ontstonden

hoe nieuwe natiestaten en een agressief nationalisme ontstonden

Wat gebeurde er met de Republiek na 1814?

Wat is een natiestaat?

tijdvak 8

politieke stromingen, democratisering en opkomst emancipatiebewegingen

Wat was het gevolg van de Belgische opstand in 1830?

Wat is agressief nationalisme?

In 1871 werd het machtsevenwicht in Europa ernstig verstoord. Hoe kwam dat?

1. Italië verenigde zich als koninkrijk met een liberale grondwet.
2. Napoleon vestigt een groot Frans keizerrijk.
3. Rusland wilde meer machtsinvloed in Oost-Europa.
4. Frankrijk in de pan gehakt door Pruisen. Gevolg: Duitse eenwording

Vanaf 1890, ontwikkelen zich twee vormen van socialisme:

• Communisme (geweld)
• Sociaal-democratie of socialisme (geweldloos)

Karl Marx - korte biografie

• Duitser (1818-1883)
• Filosoof, socioloog, econoom
• Grondlegger arbeidersbeweging (= opkomen voor belangen van arbeiders/armen)
• Zag veel armoede en onjuiste verhoudingen in de samenleving (rijkdom en macht)

Wat is het doel van communisme? 

• Einde aan de klassenmaatschappij (indeling van de maatschappij naar economische positie)

• Mensen hebben evenveel bezit.
  

• Tegen kapitalisme (ergens geld in stoppen met als doel meer geld te verdienen: winst maken). 

Wat heeft Marx bereikt tijdens zijn leven?

• Toen Marx in 1883 stierf was er nog nergens een revolutie van arbeiders geweest en bestond het communisme alleen op papier

• "Arbeiders aller landen verenigt U"

Sociaal-democraten/Socialisten

• Aanvaarden parlementaire democratie
•  Algemeen kiesrecht 
• Bereid samen te werken met andere partijen. 
• Niet tegen particulier eigendom van bedrijven
• Willen dat iedereen gelijke kansen krijgt. 
• Vakbonden 

Wat heeft de opkomst van socialisme te maken met de sociale kwestie?

Wat is het verschil tussen een verzorgingsstaat en een nachtwakersstaat?

HW OPDRACHT PAR. 8.2.

Lees par. 8.2. nogmaals goed door en: 

A. Maak in je schrift  een schema waarin je voor iedere politieke stroming (liberalisme - socialisme - conservatisme) noteert: 

1. Wat zijn de doelen?

2. Op welke manier? 

3. Hoe succesvol is de stroming

B. Bespreken in de laatste les voor deze vakantie 17 mei. 

Afsluiten 

Huiswerk maken schema van de stromingen en werken aan KAVV 

Uiteraard ben je ook vrij om door te werken aan paragraaf 8.3 (lezen en samenvatten) 

Gebruik je schema 

Liberalisme

nationalisme

conservatisme

socialisme

In welk land hanteren ze nog steeds het districtenstelsel?

Waarom is evenredig vertegenwoordiging veel eerlijker?

huiswerk opdracht

gebruik je boek en geef antwoord op de vraag hoe de parlementaire democratie achtereenvolgens tot stand kwam in Engeland, Frankrijk en Duitsland. Doe dit kort en bondig.