Woordraadstrategieën

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Lezen uit je leesboek

Lesprogramma

• Leerdoelen
  
• Uitleg: woordraadstrategieën.
• Aan de slag

Leerdoelen

Aan het eind van deze les...

• ken je verschillende woordraadstrategieën.
  
  

• kun je uitleggen hoe je verschillende woordraadstrategieën moet gebruiken.
  
  

• kun je bij voorbeelden herkennen en uitleggen welke woordraadstrategie je in moet zetten.

• kun je bij het lezen van een tekst de betekenis van lastige woorden achterhalen door woordraadstrategieën te gebruiken.

Voorkennis

Industrieterrein. Welke woorden kan je daar uithalen?

Hoe kan je de betekenis van een (onbekend) woord achterhalen?

Woordraadstrategie

Een woordraadstrategie is een handige manier om achter de betekenis van een woord te komen:

• synoniem
• omschrijving
• voorbeeld
• tegenstelling
• bekend woorddeel
  
• illustraties

https://apps.noordhoff.nl/se/content/theme/a0358b76-6434-431f-9abb-2db3a10baf77/contenthub

Woordraadstrategie synoniem

Zoek naar een synoniem: een ander woord met dezelfde betekenis.

• exact - precies
• stuk - kapot
  

Vaak vind je, als je even verder leest in de tekst een synoniem voor een moeilijk woord dat je niet weet.

Wat is een synoniem?

1. Een ander woord dat dezelfde betekenis heeft
2. Een woord dat een andere betekenis heeft
3. Een gerecht uit Italië
4. Een woord dat iets aangeeft in de tekst, bijvoorbeeld 'omdat'

Woordraadstrategie omschrijving:

De schrijver geeft al een omschrijving (definitie) van het woord.

• Mijn oma is geholpen aan staar, een aandoening waarbij de lens is vertroebeld.
• Misofonie, mensen die zich ergeren aan bepaalde, op zich onschuldige, geluiden, zoals luid ademen en harde muziek uit oordopjes.

Woordraadstrategie: een voorbeeld zoeken:

Soms staan er in een tekst voorbeelden om onbekende woorden uit te leggen. Je weet dan meteen wat de schrijver bedoelt.

• Bij een voorbeeld vind je vaak de volgende woorden: bijvoorbeeld, zo is er..., zoals, denk maar aan..., neem
• Ook een dubbele punt kan aangeven dat er voorbeelden volgen: 'zij houden van balsporten: voetbal, volleybal, korfbal.'
  

Er zijn verschillende nationale feestdagen, zoals Koningsdag en bevrijdingsdag.
Van welk 'begrip' worden er voorbeelden gegeven?

Woordraadstrategie tegenstelling vinden:

• Tegenstellingen zijn woorden die elkaars tegenovergestelde zijn.

• Als je een onbekend woord tegenkomt, kun je soms de betekenis begrijpen doordat er in de tekst een tegenstelling staat.

• Zoek je een tegenstelling? Let dan op de volgende woorden: maar, echter, toch, daarentegen.

Bijvoorbeeld:
Goedkoop - duur
begrijpelijk - onbegrijpelijk

Woordraadstrategie bekend woorddeel:

Soms kun je de betekenis van een onbekend woord begrijpen doordat je al een deel van het woord kent. Zulke woorden noemen je samenstellingen. 

Bijvoorbeeld:

• Tuinmeubels
• Vakantiegeld
• Internetverslaafde

Bekend woorddeel

'parkeergarage'

 

Het woord is een samenstelling van 'parkeer' en 'garage'

parkeergarage is dus een garage om in te parkeren...

Wat denk je dat het woord 'fotografiecursus' betekent?

Woordraadstrategie
bekijk de illustratie:

Illustraties zijn plaatjes, foto's, lijstjes, rijtjes of schema's. 

• Als je hard valt, houd je daar vaak een bloeduitstorting aan over. 

Wat zou bloeduitstorting betekenen?

Aan de slag

Maak opdracht 6, 7 + 8.1 (blz. 14-15)

Klaar?

- Nakijken

Stel een vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen.

Een paar spreekwoorden en gezegden

Einde van de les