blabla

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

1. Vraagstuk herkennen 

De Nederlanders zijn een van de gelukkigste volken in de wereld. Echt waar! We hebben vertrouwen in onze samenleving en in de overheid en het gaat economisch, in vergelijking met andere landen, prima met ons. Geen reden om je druk te maken, zou je denken. Maar dat is natuurlijk niet helemaal waar. Zelfs in Nederland loopt niet altijd alles even soepel. Zo: 

Krijgen onze ouderen niet altijd de zorg die ze verdienen. 

Worden sommige steden onveiliger door meer criminaliteit. 

Drinken jongeren zich soms op jonge leeftijd al in een coma. 

Zitten sommige mensen al heel lang zonder werk. 

Voelen mensen de komst van vluchtelingen als een bedreiging. 

Dit zijn wat voorbeelden van problemen waar onze samenleving tegenaan loopt. Omdat we problemen in Nederland graag oplossen, zijn het eigenlijk meer vraagstukken. Vragen waar we een antwoord op moeten zien te vinden. Een maatschappelijk vraagstuk is dus een probleem in de samenleving dat we proberen op te lossen. 

Een video van de politieke partij DENK, uit maart 2020 aan het begin van de coronacrisis:

Opdracht 1
Bekijk de video hierboven.
A) Waarover maken mensen in deze video zich zorgen?
B) Zijn er ook verschillende meningen over de oplossing?
C) Wordt er iets van de overheid verwacht?

Opdracht 2
Het coronavirus is overduidelijk een maatschappelijk vraagstuk. Wat zijn, naast het coronavirus, nog meer problemen in onze samenleving?

Het gebrek aan leraren voor de klas is een maatschappelijk vraagstuk geworden. Maar waarom? We herkennen een vraagstuk aan zijn vier kenmerken: 

Vier kenmerken van een maatschappelijk vraagstuk: 

1. Het gaat om een situatie die veel mensen onwenselijk vinden. 
2. Er zijn verschillende meningen over de oplossing. 
3. De media besteden aandacht aan het probleem. 
4. Een oplossing komt door gezamenlijke actie of door optreden van de overheid.

1. Het gaat om een situatie die veel mensen onwenselijk vinden. 

Wie hebben allemaal last van het lerarentekort? 

Allereerst leerlingen, ze worden opgedeeld in andere klassen, moeten naar huis of krijgen telkens een andere leraar voor de klas. Daarnaast hebben ouders er ook last van, omdat ze soms moeten thuisblijven en niet kunnen werken.

2. Er zijn verschillende meningen over de oplossing. 

Hoe los je het lerarentekort op?

 Moet je leraren meer betalen? Moet je leerlingen minder naar school laten gaan? Moeten de eisen om leraar te worden naar beneden?

3. De media besteden aandacht aan het probleem.

Als de media er veel over berichten, dan moet er iets aan de hand zijn. 

Veel nieuwsartikelen, journaals en opinie-artikelen worden over dit onderwerp geschreven.

4. Een oplossing komt door gezamenlijke actie of door optreden van de overheid.

Het onderwijs wordt betaald door de overheid. 

Kunnen zij iets doen aan het lerarentekort? 

Misschien moeten ze meer salaris betalen, of moeten ze de regels veranderen om meer leraren te krijgen.

Als een probleem voldoet aan alle vier de voorgenoemde kenmerken is het een maatschappelijk vraagstuk.

https:

Er is iets nieuws op de markt en jongeren pikken het massaal op: lachgas. Op de site heb je net gelezen dat gemeenten zeggen dat ze zich zorgen maken over het gebruik van lachgas: het zorgt voor overlast en het is slecht voor je gezondheid.

Opdracht 3:
Is lachgas een maatschappelijk vraagstuk? Geef antwoord op de volgende vragen:
A) 1. Gaat het om een situatie die veel mensen onwenselijk vinden?
B) 2. Zijn er verschillende meningen over de oplossing?
C) 3. Besteden media aandacht aan het probleem?
D) 4. Is er gezamenlijke actie of een oplossing van de overheid nodig?
Als je op alle vier de vragen ja hebt geantwoord, is het probleem dus een maatschappelijk vraagstuk.

Zoek een actueel maatschappelijk vraagstuk dat deze week in het nieuws is. Leg uit waarom dit volgens jou een maatschappelijk vraagstuk is.

Opdracht 1

Wat vind jij? Moet lachgas verboden worden, of alleen voor mensen onder de 18 jaar?
Geef met een (eigen) argument aan waarom je voor of tegen dit idee bent.

2. Argumenten bedenken

In de eerste paragraaf heb je geoefend met het herkennen van een maatschappelijk vraagstuk. Bij maatschappijleer is het ook belangrijk dat je een vraagstuk van verschillende kanten bekijkt en uiteindelijk zelf een standpunt (een mening) inneemt. 

Een goed standpunt onderbouw je met argumenten: redenen waarom je vindt wat je vindt. Een simpel voorbeeld: 

Ik vind dat je moet stoppen bij een oranje verkeerslicht (het standpunt), omdat de kans dat je iemand aanrijdt erg groot is (het argument). Hoe meer goede argumenten je hebt, hoe duidelijker je standpunt wordt. 

Een voorbeeld van een standpunt met drie argumenten: 

Ik vind dat het gebruik van lachgas voor mensen onder de 18 verboden moet worden (standpunt), omdat: 

Argument 1. Het schadelijk is voor je gezondheid. Zeker voor jonge mensen. 

Argument 2. Er bij jongeren vaker sprake is van groepsdruk: als je geen lachgas gebruikt ben je niet stoer. 

Argument 3. In de samenleving andere mensen last hebben van het gebruik van lachgas.