Beeldaspect Ruimte BAV 4T

• Beeldende vorming
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3

Beeldaspecten

Beeldaspecten? Wat heb je eraan?

Beeldaspecten vertellen iets over hoe het uiterlijk van een kunstwerk of voorwerp is vormgegeven. Of we nu kijken naar de Nachtwacht van Rembrandt of de voorkant van een tijdschrift, de vormgever of maker gebruikt de beeldaspecten om haar of zijn verhaal nog duidelijker te vertellen.

Er is een verschil tussen vormgeving en voorstelling. 

zie de volgende dia:

beeldaspecten

 Ruimte 

Ruimte

Dit beeldaspect gaat over HOE er 

RUIMTE (of diepte) ontstaat in het 

kunstwerk. Bijvoorbeeld hoe het 

komt dat je diepte ziet in dit kunstwerk. 

(Dit beeldaspect gaat dus NIET over 

de ruimte  als het heelal of een kamer)

Ruimte:

Ruimtelijk - Ruimtesuggestie

Afsnijding - Overlapping - verkleining - verkorting

Lijnperspectief - horizon - verdwijnpunt

Doorkijk - repoussoir - coulissewerking

Atmosferisch perspectief

Plasticiteit

Standpunt 

Beeldaspect RUIMTE:​

Beeldaspect RUIMTE: Een beeldhouwwerk staat in de ruimte. 

• Een beeld is 3-dimensionaal, je kunt er omheen lopen. ​
  
• Schilderijen, foto's en tekeningen zijn plat, 2-dimensionaal. 

Toch kan het lijken alsof er ruimte is in een 2-dimensionaal werk. Dit noem je ruimtesuggestie.​ 

            Ruimtesuggestie: er wordt gedaan alsof er ruimte is. Om ruimte in een plat vlak te suggereren heb je allerlei 'trucjes’.​ Bekijk alle voorbeelden van ruimtesuggestie op de volgende slides​

erg ruimtelijke vorm: je kunt er omheen lopen

minder ruimtelijke vorm (reliëf)

RUIMTE suggestie (Het lijkt alsof het ruimtelijk is) : 

Verschillende manier om iets RUIMTELIJK te laten lijken:

1. Overlapping

2. Afsnijding

3. Schaduwwerking

4. Verkleining

5. Verkorting

6. Lijnperspectief

7. coulissewerking

8. repoussoir/doorkijkje

Afsnijding.                    

Verkleining

Alles op de voorgrond is groot getekend en op de achtergrond klein.

Verkorting

Verkorting ontstaat wanneer een lange vorm naar de toeschouwer gericht is en daardoor korter lijkt dan hij in werkelijkheid is.

Doorkijkje

Je kijkt als toeschouwer door bijvoorbeeld een raam of deur naar binnen of buiten.
Het tafereel wordt hierdoor gedeeltelijk overlapt door bijvoorbeeld een muur of een raam.

 

repoussoir

Een repoussoir is een schildertechniek waarbij met opzet een voorwerp in de voorgrond van een schilderij wordt geplaatst, om de illusie van diepte te vergroten. Een repoussoir is donkerder van kleur en bedekt een gedeelte van de voorstelling.

Coulissewerking

Aan de zijkanten van een tekening of schilderij zijn vormen geplaatst waar je langs kijkt naar achteren toe.
Zoals de coulissen aan de zijkanten van een toneel, of zoals de werking van een kijkdoos. 

Coulissewerking

Net als op een toneel van een theater worden er elementen aan de zijkant van het beeld geplaatst waardoor een idee van diepte ontstaat.

Wat is lijnperspectief?

Lijnperspectief is een manier om diepte weer te geven in een tekening (of schilderij). 

Alle lijnen in de tekening gaan naar één of meerdere verdwijnpunten (vluchtpunten) op een horizon. 

Bij éénpuntsperspectief breng je alle lijnen samen tot één verdwijnpunt op de horizon. Bij tweepuntsperspectief gebruik je er twee. 

Lijnperspectief

H

Horizon en verdwijnpunt(en)

Lijnperspectief

Met behulp van (al dan niet zichtbare) lijnen en één of meerder verdwijnpunten geef je diepte aan. 

(Er is een horizon en een verdwijnpunt)

Ruimte

Tweepunts perspectief

Atmosferisch perspectief

Door middel van kleurverloop ontstaat diepte.

Atmosferisch perspectief;
kleuren en vormen vervagen naarmate ze verder weg zijn

Kikkerperspectief

Je kijkt van laag naar hoog. Iets lijkt daardoor groot en machtig. 

Vogelperspectief

Je kijkt van hoog naar laag. Iets lijkt daardoor klein. 

Ooghoogte

Dit is een neutraal standpunt; je kijkt recht vooruit en bent op gelijke hoogte. 

Standpunten

Standpunt/perspectief:

Kikkerperspectief - Vogel(vlucht)perspectief - ooghoogte/neutraal

SCHADUWWERKING en PLASTICITEIT:

Met licht en schaduw wordt ruimtelijkheid; plasticiteit gesuggereerd. 

Door plasticiteit lijkt een vorm op een plat vlak tastbaar.

Plasticiteit

Het aanbrengen van schaduwen zorgt dus voor plasticiteit! 

Met de volgende voorbeelden zal dit begrip duidelijk worden:

Van een platte getekende cirkel naar een plastische bol.

Van een platte schijf naar een plastische bol.

Hoe teken je dat dan?

Ook een beeldhouwwerk wordt plastisch door schaduwen! DIt doe je dan met verschillen in diepte.

Hier een mooi voorbeeld van plasticiteit in een schilderij van Claude Monet.

Kleurperspectief

Door het gebruik van warme kleuren op de voorgrond en koude kleuren op de achtergrond krijg je meer diepte in je werk.

OEFENEN:

Ruimte: standpunten

Welk standpunt?

Welke standpunten?

Vogel(vlucht)perspectief

Welk standpunt?

kikkerperspectief

Hoe wordt de RUIMTE

gesuggereerd?

RUIMTE: lijnperspectief, overlap en afsnijding

Beeldaspect Ruimte

 Welk standpunt ?

Wat is ruimtesuggestie?

1. een trucje om je tekening mooier te maken
2. een manier om op het platte vlak ruimte uit te beelden

Hoe wordt in bovenstaande afbeeldingen RUIMTE gesuggereerd?

Door middel van Lijnperspectief (links) en een doorkijkje (rechts).

Hoe ontstaat hier een gevoel van RUIMTE?

Afsnijding

Wat is de beste omschrijving van Atmosferisch Perspectief?

1. Felle kleuren op de achtergrond
2. kleuren en vormen vervagen naarmate ze verder weg zijn
3. Felle kleuren op de voorgrond
4. Wazige kleuren op de achtergrond

Sleep het begrip naar de plek waar het ingezet is.

licht schaduwwerking

atmosferisch perspectief

overlapping

verkleining

afsnijding

RUIMTE
Welke truc wordt er gebruikt om ruimte uit te beelden?

1. atmosferisch perspectief
2. kleurperspectief
3. lijnperspectief
4. verkorting

Geen

Lijnperspectief

Plasticiteit

Atmosferisch perspectief

Welke manier van
ruimtesuggestie
zien we hier?

1. Vervaging
2. Kleurperspectief
3. Afsnijding
4. Overlapping