3.3 De domeinen bacteriën en archaea

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

                    De domeinen bacteriën & archaea

Vwo:  B4

Kennen/Kunnen

• Je moet de kenmerken van bacteriën en archaea kunnen noemen.
• Je moet kunnen beschrijven welke rol bacteriën spelen voor de mens

Begrippen: prokaryoten, deling, voedingsstoffen, infectie, bacteriële infectieziekten, antibioticum

Maar eerst herhaling van paragraaf 1&2

Welke 3 kenmerken worden gebruikt bij het indelen in domeinen en rijken?

Wat is het verschil tussen :
1. prokaryoten
2. eukaryoten

Welke 2 groepen horen bij de prokaryoten?

Noem 4 celkenmerken die de prokaryoten hebben.

De eukaryoten worden verdeeld in rijken: welke?

Je kijkt door een microscoop en ziet een cel met celwanden. Welke conclusie kun je nu trekken?

1. Dit is niet een cel van een plant
2. Dit is niet een cel van een schimmel
3. Dit is niet een cel van een bacterie
4. Dit is niet een cel van een dier

Je kijkt door een microscoop en ziet een cel zonder celkern. Welke conclusie kun je nu trekken

1. Dit is een cel van een plant
2. Dit is een cel van een schimmel
3. Dit is een cel van een bacterie
4. Dit is een cel van een dier

Je kijkt door een microscoop en ziet een cel met grote vacuole. Welke conclusie kun je nu trekken

1. Dit is een cel van een plant of dier
2. Dit is een cel van een plant of bacterie
3. Dit is een cel van een plant of schimmel
4. Dit is een cel van een dier of bacterie

Je kijkt door een microscoop en ziet een cel met een celmembraan. Welke conclusie kun je nu trekken

1. Dit is een cel van een plant of dier
2. Dit is een cel van een schimmel of bacterie
3. Dit is een cel van een plant of schimmel of dier
4. Dit kan een cel van elk organisme zijn

Wanneer behoren organismen nu tot dezelfde soort?

00:23

Wat zijn 2 overeenkomstigen celkenmerken tussen bacteriën en archaea?

01:43

In een petrischaal zit 1 cholara bacterie. Hoeveel cholara bacteriën zijn er aanwezig na 8 uur

1. 120
2. 24
3. 300
4. 510

Belangrijke Celkenmerken van prokaryoten

Alle prokaryoten

hebben:

• Geen celkern
• Celwand

Wat doen bacteriën?

Eigenschappen bacteriën

• Altijd eencellig
• Erg klein (te klein voor de meeste microscopen)
• Voortplanting: Celdeling
• Verschillende 'taken' in de natuur bijv. opruimen van resten dieren

Eigenschappen Archaea

• Lijken erg veel op bacteriën
• Hebben ook veel eigenschappen van eukaryoten
• Leven vaak in extreme omstandigheden

       - Erg heet/koud

       - Erg zuur

       - Erg zout                              

Voortplanting prokaryoten

Snelheid afhankelijk van:

• Temperatuur
• Voedsel
• Soort prokaryoot

In de volgende video zie je:

Hoe snel een bacterie groeien kan...

elke 20 seconden deelt een bacterie zich...

0

Schadelijke bacteriën

Antibiotica werkt tegen bacterien (bijv. penicilline)

Wordt gemaakt door schimmels (volgende basisstof)

Hoe planten prokaryoten zich voort?

Welke groep leeft vaak onder extreme omstandigheden?

1. bacteriën
2. archaea

Noem 2 infectieziekten die door bacteriën worden veroorzaakt.

0

Afsluiting

• Je kunt de celkenmerken van prokaryoten opschrijven
  
• Je kunt uitleggen waarom bacteriën en archaea niet tot hetzelfde domein behoren
  
• Je kunt uitleggen hoe prokaryoten zich voortplanten
  
• Je kunt 3 'taken' benoemen van bacteriën in de natuur
  
• Je weet hoe bacteriën kunnen worden bestreden

Maken

opdr: 7a-f, 9