Ridderromans ('Mannen met zwaarden')

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Ridderromans

Karelroman

Arthurroman

Gaat over dappere, brute ridders

God speelt een belangrijke rol.

Vrouwen spelen een belangrijke, eervolle rol.

Gaat over ridders met zelfbeheersing

Ridderromans

• Ter vermaak (erg populair)
• Ter lering (normen & waarden; morele lessen; hoe word je een goede ridder?)
• Twee groepen: Karelromans en Arthurromans

Voordracht

Verhalen waren er niet om zelf te lezen, maar om  naar te luisteren!

• Rondreizende troubadours vertelden 
• of zongen de verhalen. 

• Verhalen werden dus van

generatie op generatie mondeling

overgedragen.

• Vaak uit het hoofd -> RIJM

De volgende dingen waren in de middeleeuwen

belangrijk:

-Je gehoorzaamt aan je geloof (God bijv.).

-Je moet iets kunnen leren van verhalen. 

- Standensamenleving (altijd luisteren naar de hoogste stand). 

 

Karelromans = voorhoofs

Ook wel vóórhoofse romans genoemd.

- Spelen zich af rond Karel de Grote 

- ridderidealen zijn kracht en moed

- onderwerpen hebben te maken met oorlogen en feodale trouw

- vrouw speelt ondergeschikte rol

- omstreeks 1170 geschreven

Symboliek

In alles zit symboliek:  getallen en kleuren 

Voorbeelden: 

zwart is de kleur van de dood en het gevaar

drie en zeven zijn heilige getallen 

 

Karel de Grote

Kenmerken voorhoofse ridderroman

Ingewikkelde vetes hangen samen met het feodaal stelsel.

Trouw en ontrouw aan leenheer en God.

De vrouw is eigendom van haar man. 

Ruige duels demonstreren dapperheid en status van de adellijke hoofdpersoon. 

Dus: Karelromans...

- Spelen zich af rond Karel de Grote 

- Ridderverhalen over Karel zelf

- Onderwerpen hebben te maken met oorlogen en feodale trouw

Even opfrissen

Het verhaal van Karel ende Elegast samengevat in een filmpje op de volgende slide!

Arthurromans = hoofse roman

- ridder is een ontwikkeld en verfijnd mens

- idealen zijn hulpvaardigheid, rechtvaardigheid en hoffelijkheid

- gevechten en oorlogen zijn niet meer de belangrijkste onderwerpen, maar opkomen voor verdrukten, het redden van jonkvrouwen en het opsporen van geheimzinnige voorwerpen
Arthurromans zijn hoofs!

Hoofse ridderroman

Spelen zich vaak af aan het hof (vaak dat van Koning Arthur), waar de omgangsvormen veel verfijnder zijn (minder geweld). 

Ridders zijn niet meer gewelddadig en trouw, maar hoffelijk, hulpvaardig en rechtvaardig. 

De ridders ondergaan queestes om het hart van hun heimelijke liefde te winnen, de koning een dienst te bewijzen of om achter het geheim van hun afkomst te komen. 

Arthurroman

- Gaat over koning Arthur en zijn ridders van de ronde tafel

- Niemand weet of koning Arthur echt heeft bestaan!

- de ridders gaan bijna altijd op queeste

(men weet niet zeker of koning Arthur
echt bestaan heeft)

Even opfrissen...

Het verhaal van Walewein samengevat in een filmpje op de volgende slide.

Vragen bij Walewein (uit het boek)

Beantwoord in de volgende slides de vragen.

Toon aan dat Walewein een hoofse ridder is.

Walewein wordt afgeschilderd als een soort superheld. Toon aan met voorbeelden!

Dus...

Voorhoofse ridderroman	Hoofse ridderroman
De vrouw speelt een ondergeschikte rol.	Liefde is een belangrijk verhaalelement.
De ridder is dapper, moedig, strijdlustig en meedogenloos.	De ridder is hoffelijk, hulpvaardig en rechtvaardig.
De ridders vechten ruige duels uit om hun trouw aan de leenheer en God te demonstreren.	De ridder ondergaat een queeste om de hand van zijn onbereikbare geliefde te winnen, de koning een dienst te bewijzen of om achter het geheim van zijn afkomst te komen.