NN par. 4 Koppelteken en weglatingsstreepje

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Koppelteken

Wanneer? Woord, letter of getal verbinden met ander woord. 

Waarom?  Makkelijker lezen. 

Meestal koppelteken niet nodig > samengestelde woorden schrijven als één woord, dus aan elkaar!

Koppelteken

Een aantal regels...

Bij klinkerbotsingen

• zee-egel
  
• toe-eigenen
  
• foto-onderschrift
  
• macho-uiterlijk
• auto-inbraak

Na een teken/cijfer/letters

• %-teken
• 50-jarige
  
• cao-akkoord
• ook in samenstellingen met letters of letterwoorden die uit één of meer hoofdletters bestaan: 
• X-benen
• T-shirt

Samenstelling aardrijkskundige namen

• Zuid-Amerika
  
• Noord-Holland
  
• West-Friesland
  

In sommige plaatsnamen

's-Gravenhage

's-Hertogenbosch

adjunct-

aspirant-

bijna-

ex-

interim-

kandidaat-

leerling-

non- 

niet-

oud-

Voorvoegsels ALTIJD met koppelteken.

Dus:

ex-man

non-actief

niet-gelovigen

oud-president (voormalig president)

Samenstelling met naam (2e deel begint met een hoofdletter)

• kabinet-Rutte
  
• anti-Russich
  
• pro-Amerikaans 

bij gelijkwaardige woorden

Je kunt deze woorden ook omdraaien -> gelijkwaardig

• minister-president
  
• democratisch-liberaal
  
• chef-kok

In samenkoppelingen

• rood-wit-blauw
  
• staakt-het-vuren
  
• kant-en-klaar
  
• vergeet-mij-nietje
• glad-in-lood

koppelteken nodig

Waar is het koppelteken juist gebruikt?

1. minijurk
2. mini-jurk

Waar is het koppelteken juist gebruikt?

1. BMIwaarden
2. BMI-waarden

Waar is het koppelteken juist gebruikt?

1. 14 jarigen
2. 14-jarigen

Wat is juist?

1. ex-roker
2. ex roker
3. exroker
4. ëxroker

Wat is juist?

1. mee-ëten
2. mee-eten
3. meeëten
4. meëeten

Wat is de juiste schrijfwijze?

1. whiskycola
2. whisky cola
3. whisky-cola

Wat is de juiste schrijfwijze?

1. adjunctdirecteur
2. adjunct directeur
3. adjunct-directeur

Wat is de juiste schrijfwijze?

1. winkelcentrum
2. winkel centrum
3. winkel-centrum

Wat is een lange afstandsloper?

1. Iemand die lang is en afstanden loopt
2. Iemand die lange afstanden loopt

Weglatingsstreepje

Als je een deel van een woord weglaat, mag dat met een weglatingsstreepje.

Let op: 

- bijv. in- en uitvoer

- bijv. damesjassen en -jurken

Laat je een heel woord weg, dan gebruik je geen streepje.

Gebruik waar mogelijk een weglatingsstreepje.
dorpsstraten en dorpspleinen

Gebruik waar mogelijk een weglatingsstreepje.
grote kinderen en kleine kinderen

Gebruik waar mogelijk een weglatingsstreepje.
hoestsiroop en hoesttabletjes

Gebruik waar mogelijk een weglatingsstreepje.
volle flessen en lege flessen

Terug naar de PPT

slide 19

Maken opdracht 3 blz 95