Bs 13.6: Gaswisseling bij dieren

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 4

Gaswisseling en uitscheiding

Wat doen we vandaag?

-Herhaling

-Uitleg basisstof 13.6

-Aan het werk

Hieronder staan 3 beweringen over de huid
Je ziet iemands huid op 2 momenten

Plaats de beweringen bij het juiste moment

De bloedvaten in de huid staan wijd open

veel warmteproductie door verbranding

de zweetproductie is het grootst

De afbeelding gaat over de mens. Je ziet hoe stoffen worden uitgewisseld tussen uitwendig milieu, inwendig milieu en de opslag in organen.

4 processen in het menselijk lichaam zijn.

Sleep de processen naar het juiste nummer in de afbeelding

reserves aanvullen

reserves opnemen

uitscheiden

voedsel opnemen

Samenstelling lucht       

koolstofdioxide 

waterdamp

zuurstof

Stikstof

ingeademde lucht

uitgeademde lucht

weinig

weinig

weinig

veel

veel

veel

veel

veel

Inademing

Uitademing

Ribben omhoog

Ribben omlaag

Borstholte wordt groter

Borstholte wordt kleiner

middenrif omlaag

middenrif omhoog

longen worden groter

longen worden kleiner

Onderzoeksvraag

Hypothese

Werkplan

Resultaten

Conclusie

Discussie

Uitkomsten van de proef overzichtelijk weergegeven

De vraag waar je een antwoord op zoekt

Verwacht resultaat

-Conclusie vergelijken met hypothese

-Kritische blik

Antwoord op de onderzoeksvraag

Stappenplan + benodigdheden

Onderdelen van de huid

bloedvat

Haar

Kiemlaag

Haarzakje

Haarspiertje

onderhuidsbindweefsel

Zweetklier

Onderdelen ademhalingsstelsel

neusholte

luchtpijp

long

middenrif

huig

slokdarm

longblaasje

Nieren : sleep de onderdelen naar de juiste plaats

niermerg

nierschors

urineleider

nierslagader

nierader

nierbekken

COPD

Astma

Bronchitis

Longemfyseem

verzamelnaam voor longziekten

meer slijmvorming door ontstekingen 

vernauwing van de luchtwegen

kapotte longblaasjes

Leerdoel

• Je kunt beschrijven hoe de gaswisseling plaatsvindt bij verschillende diergroepen. 

Reptielen, vogels en zoogdieren

Reptielen, vogels en zoogdieren halen adem met hun longen. 

Met hun longen kunnen deze dieren zuurstof uit de lucht halen. 

Reptielen en zoogdieren die in de zee leven moeten dus regelmatig boven water komen om te ademen. 

Vissen

Halen zuurstof uit het water met kieuwen. 

De kieuwen bestaan uit heel veel kieuwplaatjes. Daarin stroomt bloed. De kieuwen zijn beschermd door kieuwdeksels. 

Water --> in de mondholte / uit langs de kieuwen. Kieuwdeksels gaan open en dicht.

Zuurstof gaat vanuit het water naar het bloed in de kieuwen. De kieuwplaatjes werken als longblaasjes.

Amfibieën

Amfibieën veranderen tijdens hun leven, in het begin lijken ze erg op vissen.  (= kieuwen)

Volwassen amfibieën leven in het water en op het land. Ze halen adem met longen en door de huid. 

schooltv.nl

Insecten

Een insect heeft allemaal buisjes in zijn lichaam -> tracheeën.

Hierdoor gaat lucht naar alle delen van het insect.

De cellen nemen zuurstof op en geven koolstofdioxide af. 

Insecten

In de huid zitten kleine openingen -> stigma's. Bij zo'n stigma start een trachee. 

Een stigma zit vaak in het achterlijf van een insect. 

Door het achterlijf te trillen stroomt lucht de tracheeën in en uit. 

Aantekening

Kieuw: Ademhalingsorgaan waarmee dieren onder water ademhalen.

Trachee: Luchtbuis in het lichaam van een insect.

Stigma: Opening waardoor lucht in een trachee komt.

Aan het (huis)werk

Lees blz. 204 t/m 206

Mk bs 13.6: opdr 1, 2, 3, 5, 7,

Klaar?

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Huid/huid.htm

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Ademhalingsstelsel/ademhalingsstelsel.htm

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Insuline/glucoseregeling.htm

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Lever/bouwlever.htm

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Nieren/nierenonderbouw.htm

Wat wordt er uitgewisseld bij gaswisseling bij dieren?

1. Water en koolstofdioxide
2. Zuurstof en water
3. Koolstofmonoxide en zuurstof
4. Zuurstof en koolstofdioxide

Welke dieren gebruiken tracheeën voor gaswisseling

1. vogels
2. insecten
3. spinnen
4. eencelligen

Bij dit dier vindt gaswisseling via de kieuwen.

1. Juist
2. Onjuist

Bij dit dier vindt gaswisseling via de longen en de huid

1. Juist
2. Onjuist

Bij dit dier vindt gaswisseling via de kieuwen.

1. Juist
2. Onjuist