3.4 Turkije: Twee werelden Deel II

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Deze les

- Start maken met Paragraaf 4 Turkije: Twee werelden

- Uitleg paragraaf 4

- Zelfstandig werken

Waarom zou deze paragraaf: Turkije twee werelden heten?

Wie is de huidige president van Turkije?

1. Abdullah Gül
2. Ahmet Necdet Sezer
3. Mustafa Kemal Atatürk
4. Recep Tayyip Erdoğan

Ottomaanse Rijk

• Een islamitisch rijk tussen 1299 tot 1922
• Turkije en groot deel Midden-Oosten 
• Hoofdstad: Istanbul
• Ottomaanse cultuur was mengeling van o.a. de Arabische en Turkse cultuur.
  ➡ invloed Arabische cultuur zie je nu nog in Turkije aan godsdienst, eetgewoonten, bouwstijl.

Islamtisch en Westers

Voor WO I viel Turkije onder Ottomaanse rijk. In dit gebied was de Arabische cultuur overheersend. 

In 1923 nam Mustafa Kemal (Atatürk) de macht en stichtte het land Turkije.

Atatürk

• Mustafa Kemal werd de eerste president 
• Kreeg eretitel "Atatürk", vader van alle Turken. 
  
• Doel: Turkije een modern land maken. Islam vormde een belemmering en daarom werd sharia (islamitische wet) afgeschaft

Atatürk

Turkije tijdens Atatürk: westers

• Atatürk wilde Turkije modern en westers maken. 
  

• Europese ideeën (mode, techniek, kunst) 
• Westerse regels ingevoerd: Gelijke rechten tussen mannen en vrouwen, vervangen van Arabisch alfabet door westerse letters. 
• Op Turkse scholen en andere openbare gebouwen mochten geen hoofddoeken meer worden gedragen

Turkije: Nu

• De laatste jaren neemt de invloed van de islam in Turkije weer toe. De nieuwe partij die aan de macht is, wil de regels van de islam weer strenger naleven.
• Zo mogen studentes bijvoorbeeld weer hoofddoeken dragen. 
• De grootste moskee in Istanbul is weer een moskee i.p.v. een museum

Lees: Beschikbaarheid van water

Schrijf op: 

1. Waar hebben ze in Turkije last van waterschaarste?

2. Leg uit hoe dat komt en schrijf dat op per gebied

Waterschaarste

1. Langs de kust van de Middellandse Zee. Door droge en warme zomers

2. Het binnenland van Turkije droogste deel van Turkije. Hier moet water aangevoerd worden vanuit de hoge bergen.

Bekijk de afbeelding over klimaten in Turkije.

Stelling 1: In Andana heb je droge zomers
Stelling 2: Aan de Zwarte Zee is het in de zomer droger dan aan de Middellandse Zee.

1. Beide stellingen zijn juist
2. Beide stellingen zijn onjuist
3. Alleen stelling 1 is juist
4. Alleen stelling 2 is juist

Zeeklimaat met droge zomers (Cs)

Zeeklimaat met hele jaar neerslag (Cf)

Landklimaat met hele jaar neerslag (Df)

steppeklimaat (BS)

       landschap en klimaat

steppe

middellandse zeeklimaat

zeeklimaat: hele jaar neerslag

steppes en berggebieden

Conclusie Turkse cultuur

Turkse cultuur is (door de ligging en geschiedenis) zowel verbonden met Arabische als de Europese westerse cultuur. 

Ottomaanse rijk: veel invloeden Arabische cultuur

Atatürk: veel invloeden Europese westerse cultuur

Laatste jaren: toename invloed islam.

Opkomend land

Turkije is nog niet echt ontwikkeld , maar heeft wel een snel groeiende economie

Kijk naar B222 opkomende landen.

Kenmerken opkomende landen

1. Snelle economische groei
2. bnp per inwoner is nog relatief laag
   ➡ nog steeds aantrekkelijk voor buitenlandse bedrijven door relatief lage lonen
3. Grote sociale en regionale ongelijkheid.

Sociale ongelijkheid

Regionale ongelijkheid

Regionale ongelijkheid in Turkije

• Grote regionale ongelijkheid tussen:
  * steden en platteland
  * westen en oosten 

• Steden: weinig verschil met NL
• Armoede met name op steppen in Oost-Turkije

Westen is economisch in het voordeel

• Belangrijkste steden liggen vanouds in westen van Turkije:

- westen > centrum van het land

- oosten > periferie van het land

• Het westen heeft grote afzetmarkten,
  het oosten (nog) niet.

• Het westen is gunstiger voor landbouw
  door klimaat en landschap.

Aan de slag!

Lezen: Paragraaf 3.4

Maken: Paragraaf 3.4 1 t/m 9

Fluisterend overleggen met degene naast je mag