14.5 Luchtkwaliteit en longaandoeningen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

14.5 Luchtkwaliteit en longaandoeningen

14.5 Luchtkwaliteit en longaandoeningen

Leerdoel

14.5.1 Je kunt omschrijven wat er aan de hand is bij astma, bronchitis en longemfyseem.

In Nederland leven meer dan een miljoen mensen met een longziekte. Een longziekte kan erfelijk zijn of worden veroorzaakt door bijvoorbeeld roken.

Luchtkwaliteit

Alle lucht die we inademen is verontreinigd

• Uitlaatgassen: koolstofdioxide, stikstofdioxide, zwaveldioxide, roet, fijnstof
  
• Hoge concentratie = smog
  
• Zelfs bij parfum adem je deeltjes in
• Bij roken veel schadelijke deeltjes
• Mensen met een longziekte zijn hier extra gevoelig voor

1  Teer

• Zwart, kleverig stofje, blijft plakken                                                     aan het slijmvlies van je longen.
• Kan kanker veroorzaken. 
• Je longen worden er zwart van.
• Je trilharen werken niet meer -->                                                         slijm in de longen --> hoesten
• Aanslag op handen en tanden

2  Nicotine

• Verslavende stof in een sigaret:
• Verhoging van de hartslag en bloeddruk.
  
• Nicotine vernauwt de bloedvaten in de huid,                                     waardoor er minder zuurstof en belangrijke                         voedingstoffen vervoerd kan worden.

3  Koolstofmono-oxide

• Is een gas.
• Reukloos en kleurloos.
• Zorgt ervoor dat je rode bloedcellen niet zoveel zuurstof kunnen vervoeren. Hierdoor krijgen/hebben rokers een slechtere conditie. 

                                            

COPD

• Chronic Obstructive Pulmonary Disease (Chronische Obstructieve Long Ziekte)
  
• Beschadiging van de longen, geneest niet

Verzamelnaam voor:

• Chronische bronchitis
  
• Longemfyseem
  

Chronische bronchitis

• Bronchiën zijn ontstoken waardoor er meer slijm ontstaat. 
• Bronchiën zijn blijvend vernauwd
  

Longemfyseem

Bij longemfyseem of emfyseem gaan er langzaam longblaasjes verloren. 

De longblaasjes zorgen ervoor dat zuurstof na het inademen in uw bloed komt. En dat je afvalstoffen weer kunt uitademen. 

Hoe minder longblaasjes er zijn, hoe moeilijker dit wordt. Hierdoor krijg je het benauwd.

 

Astma

• Bronchiën blijven ontstoken
  
• Aanval: spiertjes in de wand trekken samen, luchtwegen vernauwen en ademhalen gaat moeilijker
  
• Slijmvlies aan de binnenkant is verdikt
  

wat	Lezen en maken bs 14.5
Hoe	lees de tekst van basisstof 14.5 maak daarna de vragen
Hulp	1) boek 2) medeleerling 3 ) docent
Tijd	Eerst in stilte -> daarna rustig overleggen.
Klaar	Opdrachten af? Maak een samenvatting Ga daarna aan de slag met flitskaarten

Afsluiting - inloggen in LessonUp

14.4.1 Je kunt beschrijven hoe borstademhaling en buikademhaling plaatsvinden.

Kun je eerder een astma-aanval krijgen bij neus- of bij een mondademhaling?
Leg je antwoord uit.