De huid en temperatuurregulatie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

De huid

Leerdoelen

De student 

• heeft kennis van de functies van de huid 
  
• weet uit welke lagen de huid is opgebouwd
• heeft kennis verkregen van haren, nagels talg borst en zweetklieren
• heeft kennis opgedaan over de doorbloeding van de huid

Functies van de huid?

De huid

• Bescherming
  
• Handhaving lichaamstemp
  
• Uitscheiding
  
• Waarneming
  
• Aanmaak vit D
  

Bescherming

• Bescherming is een belangrijke functie
  
• Tegen schadelijke invloeden van buitenaf
• Water- en warmteverlies uit lichaam zelf
  

Uit welk gevaren van buitenaf beschermt de huid ons?

Temperatuurregulatie

Huid en onderhuidse bindweefsel vormen een warmte-isolerende laag

Lichaamstemperatuur omhoog => via huid afkoeling

Uitscheiding

• Uitscheiding van water en bepaalde zouten
  
• Transpireren staat i.v.m. warmteregulatie
  

Waarneming

• Verschillende zintuigcellen in de huid
  
• Ondersteunt beschermende functie
  

vitaminen D

• Onder invloed van ultraviolette straling wordt voorstadium vit D gemaakt
  
• Wordt in de lever omgezet in vit D
  

Wat is de huid?

1. orgaan
2. weefsel
3. orgaanstelsel
4. cel

Opbouw van de huid

• Opperhuid (epidermis)
  
• Lederhuid (dermis)
  
• Onderhuids bindweefsel (sub cutis)
  

Hoornlaag

Kiemlaag

Opperhuid

Lederhuid

Onderhuids bindweefsel

Opperhuid (epidermis)

Functie:

• weerstand bieden aan invloeden van buitenaf
  
• Slijtfunctie (afgestorven cellen)
• Binnenuit nieuwe cellen
• 28 dagen
• Geen doorbloeding/lymfevaten
• Lederhuid voorziet opperhuid van O2 + voedingsstoffen

Opperhuid (epidermis)

Bestaat uit 5 lagen: 

• kiemlaag 
  
• stekelcellenlaag
  
• korrellaag
  
• helder laag
  
• hoornlaag (huid die je ziet)
  

Waar bevinden de lagen zich in de huid 

(van boven naar beneden)

1. Hoornlaag
   
2. heldere laag
   
3. korrellaag
   
4. stekelcellenlaag
   
5. kiemlaag
   

Kiemlaag

• diep gelegen in de opperhuid
  
• bevat veel stamcellen
  
• worden steeds nieuwe cellen gevormd
  
• pigmentcellen (melanocyten) vormen melanine
  

Stekelcellen- Korrel en Heldere laag

• nieuwe opperhuidcellen komen in de stekelcellenlaag
  
• korrellaag cellen die hoornstof maken (hard,waterbestendig eiwit)
  
• heldere laag cellen plat, bevatten veel hoornstof. (afsterven)
  

Hoornlaag

• platte dode cellen vol hoornstof
• slijt door aanraking, druk en  wrijving
• eelt verdikking ontstaat door wrijving 

Uit hoeveel lagen bestaat de opperhuid en hoe heet elke laag

Lederhuid (dermis)

• reticulaire laag
• papilaire laag

reticulaire laag

• collageen vezels 
• huid is daardoor rekbaar
• splijtrichting

Reticulaire laag

• structuur  van de vezels  
  
• splijtrichting 
  
• incisie
  

Papilaire laag

• kermispapillen
• bloedvaten 
  
• zenuwen
  

Welke laag van de huid word aangegeven met de oranje pijl

1. Cutis
2. Dermis
3. Epidermis
4. Subcutis

Onderhuidsbindweefsel (subcutis)

• bloedvaten
  
• lymfevaten
  
• zenuwen
  
• huidzintuigcellen
  

• opslag vet
  
• isolatie regeling lichaamstemperatuur, kippenvel:  haartjes gaan   rechtop, de lucht tussen de haartjes geeft isolatie

In welke laag van de huid vind je de meeste vetcellen?

1. onderhuids bindweefsel
2. lederhuid
3. hoornlaag
4. kiemlaag

Huidstructuren

• haren
  
• nagels
  
• zweetklieren
  
• borstklieren
  

Haren

• Lederhuid/onderhuidsbindweefsel
  
• haarwortel
  
• haarschacht
  
• haarzakje
  
• 100000-200000 hoofdharen
  
• twee tot zes jaar 
  

Nagel

bestaat uit opperhuidcellen

nagelwal

nagelriem

nagelwortel (lunula)

bescherming vingertoppen

2-3 mm per maand teennagels 0.5 mm tot 1 mm

Talgklieren

trosvormig

wordt gevormd door de opperhuid

Functie: 

huid en haar soepel en vettig uitdroging tegen

beschermd tegen micro-organismen

Zweetklieren

In lederhuid, gevormd door opperhuid

2-3.000.000 zweetklieren per lichaam

750 ml vocht per etmaal

Zo wordt warmte aan het lichaam onttrokken

Uitscheiding van zweet = transpiratie

Bestaat voor 99% uit water. 1% zouten en zuren

Externe secretie, dus exocriene klier

Borstklieren

• klierweefsel
  
• onderhuids bindweefsel en vetweefsel
  
• melkklieren zwangerschap 
• tepel/tepelhof

Doorbloeding van de huid

1. subpapilaire vaatnetwerk
   
2. middelste vaatnetwerk
   
3. fasciale vaatnetwerk
4. arteriele anastomose
   
5. veneuze anastomose
   
6. opperhuid
   
7. lederhuid en onderhuids bindweefsel
   
8. onderliggende spierlaag
   

Doorbloeding

• In opperhuid geen bloedvaten
  
• 3 lagen vaatnetwerken die met elkaar verbonden zijn.
  

Wat doet de hoornlaag?

1. Beschermt de huid tegen uitdrogen
2. Maakt nieuwe cellen aan
3. Bevat waarnemingszintuigen
4. Beschermt de huid tegen beschadiging

Schrijf 3, voor jou, belangrijke zaken op die je over de huid hebt geleerd

Temperatuurregulatie door de huid

Kerntemperatuur is gemiddeld 37 graden, werken enzymen en eiwitten het beste, daardoor betere stofwisseling.

Schiltemperatuur = 33 gr

Warmte productie

Warmteproductie is op celniveau

Hogere activiteit celstofwisseling, meer warmte vrij

Lever is de kachel van het lichaam

Bloed verdeeld de warmte over het lichaam

Bloedvaten kunnen vernauwen of verwijden om meer of minder bloed door te voeren en zo meer of minder warmte af te geven

Warmte overdracht

Warmte-uitstraling : van warm naar koud door omgeving

Warmtegeleiding : direct contact

Verdamping : van zweet voor afkoeling

Luchtstroming : luchtstroming neemt warme lucht vlakbij de huid mee

Regulatie warmte afgifte

• Nodig bij verandering lichaamstemperatuur en bij verandering omgevingstemperatuur.
  
• Belangrijke rol voor de hersenen. Temperatuursensoren meten continue de temperatuur van het bloed.
  
• Zintuigcellen in lederhuid geven informatie door aan de hersenen over de omgevingstemperatuur