Vaardigheden Werkplan bij het biologie examen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

Onderzoek (onderdelen

Hypothese (veronderstelling-verwachting)

• Maak een hypothese (veronderstelling) voordat je aan een experiment begint: je hypothese is een verwacht antwoord op je onderzoeksvraag.
  

Hoe maak je een werkplan .....

Bij vragen hierover in het biologie examen

Stappenplan werkplan

• Je hoeft geen uitgebreid practicum te beschrijven  bij het maken van een werkplan in het eindexamen.
• Als je de volle punten wilt pakken, 

moet je wel de volgende stappen hebben:

Oefenen werkplan maken

• Lees eerst de examenopgave op de volgende slide.
• Daarna volg je het stappenplan.
• Schrijf stap voor stap de onderdelen op. Controleer wat je hebt opgeschreven door op het oogje te drukken

antwoord

De bacteriën die in de darmen van de ratten leven, en die het gif afbreken, worden ook gedood.

Nu kunnen de bacteriën het gif niet meer afbreken.

Dus worden de ratten ziek

Stap 1

1.  Maak 2 groepen.

• Deze groepen moeten precies hetzelfde zijn.
• De groepen mogen niet te klein zijn. (mensen 10 of meer, dieren 100 of meer, planten een heel veld)

Neem twee groepen bosratten uit andere delen van Amerika (100 ratten). 

(Uitleg: groepen moeten hetzelfde zijn, en je neemt dieren uit andere delen van Amerika, omdat je wilt onderzoeken of bij die dieren de poeptransplantatie werkt) (Dus GEEN bosratten uit de Mojavewoestijn) 

Opdracht

Stap 2

1.  Maak 2 groepen.

2. Bij 1 groep wel onderzoeken, bij de andere niet. 

(De groep die je niet onderzoekt is de controlegroep)

Geef 1 groep wel de voedselbrokjes met poep, geef de andere groep gewone brokjes

(uitleg: door de ene groep dit wel te geven en de andere niet, kan je onderzoeken of ze na het eten van de speciale poepbrokjes ook tegen de giftige plant kunnen)

Stap 3

1.  Maak 2 groepen.

2. Bij 1 groep wel onderzoeken, bij de andere niet.

3. Vergelijk de twee groepen

Geef na een week allebei de groepen de creootstruik te eten.

(uitleg: je kunt nu het verschil zien en weten of het werkt of niet)

Vergelijk de twee groepen.

Controleer nu je antwoord

Oefenen werkplan

Een onderzoeker vermoedt dat veel anthocyaan in de voeding kan helpen

om een verhoogde bloeddruk te verlagen. Hij wil dit onderzoeken door

patiënten met een verhoogde bloeddruk dagelijks sap van paarse tomaten

te laten drinken.

Schrijf een werkplan op voor dit onderzoek. 

Een onderzoeker vermoedt dat veel anthocyaan in de voeding kan helpen
om een verhoogde bloeddruk te verlagen. Hij wil dit onderzoeken door patiënten met een verhoogde bloeddruk dagelijks sap van paarse tomaten te laten drinken.
 Schrijf een werkplan op voor dit onderzoek.

Antwoord

(stap 1) Neem 2 groepen van 25 patiënten met hoge bloeddruk

(stap 2) Geef de ene groep wel sap van paarse tomaten, en de andere groep krijgt gewoon tomatensap.

(stap 3) Vergelijk de twee groepen om te kijken wat er met de bloeddruk gebeurt.

Opmerking: je moet de tweede groep wel gewoon tomatensap geven, want anders kan je het verschil niet zien tussen gewoon tomatensap en paarse tomatensap... en dat is wat je wilt onderzoeken!

Antwoordmodel examenvraag

Oefenen werkplan (2)

Informatie:

Spechten kloppen met hun snavel op stammen en takken van bomen. Dit wordt roffelen genoemd. Een specht roffelt om het gebied af te bakenen waarin de vogel voedsel zoekt. Ook roffelt een mannetje om een vrouwtje te lokken. 

Siep vraagt aan zijn biologiedocent of spechten het roffelen leren van volwassen soortgenoten. Zijn docent geeft hem de opdracht om een werkplan te maken voor een onderzoek waarmee dit nagegaan zou kunnen worden. Siep bedenkt dat voor zo’n onderzoek een geluidsopname nodig is van het roffelen van een volwassen specht. Ook zijn er tien jonge soortgenoten nodig die net uit het ei gekomen zijn en nog nooit spechten hebben horen roffelen. Deze jonge spechten moeten tijdens het onderzoek op kunnen groeien zonder andere spechten in hun omgeving.

 Schrijf een werkplan op voor zo’n onderzoek. 

Onderzoek naar het roffelen van de specht
 Schrijf een werkplan op voor zo’n onderzoek.

Antwoord

Maak 2 groepen spechten (bijvoorbeeld van 10 dieren)

Laat de ene groep gewoon opgroeien met het roffelend geluid van volwassen spechten.

Laat de andere groep opgroeien zonder het roffelend geluid van volwassen spechten.

Controleer als ze volgroeid en volwassen zijn of er verschil is in de geluiden die ze maken

Antwoordmodel spechten werkplan

Resultaten

• Hierin vermeld je alleen de waarneming, oftewel je vermeldt alles wat je gezien en gemeten hebt. Je gaat nog geen conclusies trekken uit de gegevens!
  
• Vermeld alle meetresultaten netjes in een tabel (Let op grootheden en eenheden).
  
• Vat deze samen in een overzichtelijke grafiek. (Afhankelijk van je onderzoek een lijndiagram, staafdiagram of cirkeldiagram). Denk aan de regels van een grafiek.
  
• Tekeningen kunnen ook verhelderend zijn (denk aan de tekenregels).
  

Conclusie

• Wat is het antwoord op je onderzoeksvraag? 
  
• Welke conclusies kun je nog meer trekken uit je resultaten? 
  
• Probeer verklaringen te vinden voor de uitkomsten van je experiment, waar baseer jij je conclusie op? Verwijs ook naar belangrijke resultaten. 
  
• Was de hypothese juist of niet? Licht dit toe.