dementie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Dementie

Wat denk je wat er gebeurt in de hersenen bij cliënten met dementie?

Lesdoelen

- De student kan in eigen woorden vertellen wat dementie is. 
- De student kan aan het einde van de les 3 begrippen die met dementie te maken hebben benoemen.
- De student kan aan het einde van de les de benaderingswijzen benoemen die gebruikt worden op zijn/haar afdeling.

Wie van jullie heeft er op het werk te maken met dementerende cliënten? en welke vorm?

Dementie

Dementie is een progressieve hersenziekte, waarbij hersencellen krimpen of verbindingen raken beschadigd. Dit veroorzaakt een geheugenstoornis.

Stadia:

1. Beginnende dementie

2. Matig ernstige dementie

3. Ernstige dementie, cliënt is volledig afhankelijk

4. Ernstige dementie, spreekt nauwelijks en ligt in foetushouding.

Wat is dementie?

Dementiesyndroom: informatie wordt niet goed verwerkt

50 hersenziektes

1 op de 5, meer vrouwen

Cognitieve stoornissen zijn denkstoornissen

• Geheugenstoornissen
• Afasie: moeite om woorden te vinden en problemen om zich uit te drukken met taal
• Apraxie:  verminderd vermogen om motorische handelingen uit te voeren
• Agnosie:  onvermogen om objecten te herkennen
• Stoornissen in uitvoerende functies : zoals rekenen, logisch nadenken, plannen

Verschillende vormen

Dementie kent verschillende vormen:

• Alzheimer
• Lewy-bodydementie
• Vasculaire dementie
• Frontaalkwab dementie
  

hersenfuncties

de wondere wereld van dementie

 alzheimer-nederland.nl

dementieinbeweging.nl en zorgvoorbeter.nl

Ziekteverloop 4 fases

1. Bedreigde ik - beginnende dementie
2. De verdwaalde ik - matige ernstige dementie

3. De verborgen ik - ernstige dementie

4. De verzonken ik - ernstige dementie

1. Bedreigde ik - beginnende dementie

vergeetachtig voor omgeving nog niet altijd zichtbaar moeite met meer complexere taken, overzicht houden bijv financien, 

2. De verdwaalde ik - matige ernstige dementie

Steeds meer geheugenproblemen, leeft meer in het verleden, 'verdwaaldgevoel', verminderde belangstelling, motoriek gaat achteruit 

3. De verborgen ik - ernstige dementie

leeft in een innerlijke belevingswereld, neemt zelf geen initiatief meer tot contact. Er is nog wel contact mogelijk, herkent mensen niet meer, tijdsbesef is weg . Volledig afhankelijk.

4. De verzonken ik - ernstige dementie

Volledige afhankelijkheid, brabbelwoorden en klanken. Emoties zijn moeilijk waarneembaar.  
Verzonken ik = (cliënt kan niet meer lopen, spreekt nauwelijks, ligt vaak in foetushouding als pasgeboren baby)

Specifieke gedragen 

van cliënten met dementie

• Perseveren
• Confabuleren
• Verzamelzucht
• Achterdocht
• Decorumverlies

herhalen van vragen, operkingen, verhalen

het opvullen van gaten in het geheugen met (verzonnen) verhalen om de tekorten in het geheugen te verbloemen

verlies van uiterlijke waardigheid zoals waarden en normen

Tegenspreken of meegaan

Denk in stilte na over tegenspreken of meegaan 3 min.

Ga in 5-tal in discussie over jouw opvatting over tegenspreken of meegaan. 

0

Benaderingswijzen

Persoonsgerichte zorg

Communicatie aanpassingen

Activiteiten en stimulatie

Omgevingsaanpassingen 

Multidisciplinaire benadering 

Welke benaderingswijze wordt het bij jullie op de afdeling toegepast?

• denken na in stilte en schrijf je antwoord op 3 min.
• bespreekt in tweetallen jullie antwoorden
• stel eventueel jullie antwoorden bij
•  Ik vraag een aantal van jullie om het antwoord en ga het gesprek er over aan.
• (Deltatrainingen - Vijf Activerende Samenwerkende Werkvormen in De Klas, n.d.). 
  

Het verloop van dementie is progressief. Wat betekent dit?

Naomie Feil

Welk van onderstaande antwoorden is GEEN symptoom van dementie?

1. Taalproblemen
2. Problemen met zien
3. Gewichtstoename
4. Onrust

Wat is de meest voorkomende vorm van dementie?

1. Alzheimer
2. Vasculaire dementie
3. Lewy body dementie
4. Frontotemporale dementie