Familiegesprek

• Begeleiden
• MBO
• Studiejaar 2

In gesprek met familie

Doelen: les 1 en 2

- Opfrissing hoe voeren we een familiegesprek?

- Hoe verhouden we ons tav familie en zij naar ons?

- Welke modellen en methodes zijn voorhanden?

- Welke leervragen kunnen we beantwoorden?

- Hoe is dit in te zetten als bewijs/ontwikkelstuk voor je CGI kwaliteitszorg of professionaliseren

Welke informatie vertelt Hugo Borst over zijn moeder die voor jou als professional waardevol is?

Wanneer/ hoe vaak voer je een gesprek met familie?

Hoe ervaar jij NU familiegesprekken?

😒🙁😐🙂😃

Familiegesprekken

kunnen formeel (gepland) en informeel (ongepland) zijn.

Soms heb je nog wel de mooiste gesprekken als ze spontaan ontstaan of tijdens de terminale fase.

Doelen familiegesprek door zorgprofessional:

1.  Bespreken en herkennen de familiestructuur, de structuur van het sociale netwerk en onderlinge rollen en relaties daarbinnen.
2. Herkennen verschillende emoties, standpunten, overtuigingen, wensen en verwachtingen van alle betrokkenen (verbondenheid, rolvervulling en communicatie).
3. Nemen deel aan open communicatie over de zorgsituatie; patiënt, familieleden leren om met elkaar in gesprek te gaan over emoties, standpunten, wensen en verwachtingen.
4. Herkennen eigen kracht, competenties en hulpbronnen (probleemoplossend vermogen)
5. Het krijgen van overeenstemming over de belangrijkste zorg/vraag en het gezamenlijk doel in de gegeven zorgsituatie (probleemoplossend vermogen).
6. Zijn in staat om nieuwe afspraken te maken over wie wat doet (vermogen tot aanpassing en probleemoplossend vermogen)
7. Hebben overzicht over wie (formeel en informeel) er allemaal betrokken zijn en worden bij de zorgsituatie.

Over welke thema's voeren jullie nu een familiegesprek?

Rollen van familielid:

1. Samenwerkingspartner 

2. Schaduw cliënt

3. Persoonlijk betrokken

4. Ervaringsdeskundige

Welke rollen herken je vanuit het filmpje?

1. Samenwerkingspartner

2. Schaduw cliënt

3. Persoonlijk betrokken

4. Ervaringsdeskundige

• 1 en 4 zie je vaak groeien als hier aandacht aan wordt gegeven. Het waarderen of zich gezien voelen en betrokken worden bij de zorg zijn belangrijk.

SOFA model:

Ambivalente emoties

Familie kan tegenstrijdige emoties ervaren van zijn haar ouders/ familielid.

• Enerzijds tegen patronen aanlopen/ gedrag-------anderzijds loyaal/ zorgzaamheid voelen
• Dit gedrag kan soms niet of anders geuit worden omdat we onze kwetsbaarheid lastig vinden te tonen (reptielen brein neemt het over). Of schaamte hebben om dit gevoel toe te laten.

Menselijk gedrag loopt weg van kwetsbaarheid (te ongemakkelijk) (= normale reactie) en we doen of het wel oke gaat. Maar van binnen (onderstroom voelen we van alles).

De sleutel: Laat zelf als professional zien dat jij je kwetsbaar durft op te stellen zo nodig je de ander uit. Kwetsbaarheid delen maakt juist deuren open van begrip/ erkenning etc.

Emoties uiten en delen is besmettelijk dus de ander gaat er vaak in mee.. 

Vraag je dus persoonlijk af?

- Hoe ga jijzelf om met kwetsbare situaties en emoties in mijn leven?

- Zeg je wel eens aan iemand de bemoedelijke woorden: Wat lastig/spannend om nu je ouders hier achter te laten wat heb je nu van ons nodig? (kan ook in andere context zijn).

- Ben je bewust dat jij als zorgprofessional van familie ''het publiek'' bent die meekijkt en wat dus ook bedreigend kan zijn.. Vooral als iemand de vuile was liever niet buiten hangt..

Vooral omdat jullie in de meest kwetsbare fasen van familie/ de zorgvrager in het leven komen.  

Het vak verpleegkundige/ verzorgende

Er voor mensen zijn in de meest kwetsbare momenten. Waarin pijn, onzekerheid en afname van vitaliteit en kwaliteit van leven optreedt. Dan ben ik er voor je om je te begeleiden en ondersteunen. 

Voor familie is dit proces..

Levend verlies..

Nieuwe term voor het stukje bij stukje loslaten van iemand die nog leeft (ROUWEN).. Toekomstroof geen toekomstperspectief!

De tussenlaag tussen ouder en kind raakt weg..

Wat kun je inzetten als interventies/ model?

- Vanuit het familieperspectief het gesprek te leiden en te structureren. Met welke verwachting doel zit de familie er en wat is jouw eigen doel van het gesprek?

- SOFA model/ met welke rollen heb je te maken? (zie hulpmiddelen map vilans artikel) - herhaling

- COUP Methode hoe betrek je anderen bij de zorg? --> komt zo in les nog aan bod.

- Kwetsbaarheid tonen en bewust zijn van het publiek zijn van de ander in levend verlies - herhaling

- Metacommunicatie inzetten (boven en onderlaag niveaus) - komt zo nog in de les

-  Luisteren, samenvatten, doorvragen (LSD). En laat stiltes vallen.

- Stellen van verschillende typen vragen. Vooral open vragen. (zie hulpmiddel map voorbeeldvragen)

- Uitdagen van overtuigingen. ''Stel we hebben een oplossing hoe zou dat er voor u uitzien?'' ''Wanneer zien we dat u het er echt niet mee eens bent?''

- Benoemen van kracht en kwaliteiten en het geven van complimenten. "Wat mooi verwoord door u, ik signaleer dat u goed op de hoogte bent van het ziektebeeld" -herhaling sofa rollen: zich erkent voelen

COUP methode:

Contact leggen--- Laat ze zich gezien/ thuis voelen bij ontmoeting met elkaar.

Ondersteunen--- Begeleid bij het leggen van contact met familielid en overige bewoners

Uitnodigen---Nodig uit bij activiteiten voor betrokkenheid en welbevinden.

Participeren---- Maak afspraken wie wat doet/ betrek familie bij de zorgtaken.

Het word met mooi woord samenspel tussen formele en informele zorg genoemd.

Wat is metacommunicatie?

Metacommunicatie is

communiceren over de communicatie.

Denk aan boven (inhoud) maar vooral onderstroom (emoties, procedures/ interactie).

Nu zelf aan de slag

Lees via lesson up de dia's over:

- Fasen gesprek

- Bekijk de interventies/modellen op een rij nog even als herhaling

- Gebruik kort de bijlages (hulpmiddelen zie ,map studie-info)

- En ga dan in groepjes de opdracht casussen bespreken (twee verschillende)

- Noteer de antwoorden op het werkblad, volgende les presenteren jullie het aan elkaar.

Fasen van een gesprek:

• Sociaal stadium ---kennismaking
• Probleem stadium---probleemverkenning: Wat is de belangrijkste zorg ofvraag van deze familie op dit moment?
• Interactie stadium---In dit stadium gaan de patiënt en diens familieleden met elkaar in gesprek over hoe deze wens of het doel te bereiken.
• Afspraken stadium---In dit stadium wordt het gesprek samengevat en geëvalueerd. Gemaakte afspraken worden vastgelegd.

Op een rij: Wat kun je inzetten als interventies/ model?

- Vanuit het familieperspectief het gesprek te leiden en te structureren. Met welke verwachting doel zit de familie er en wat is jouw eigen doel van het gesprek?

- SOFA model/ met welke rollen heb je te maken? (zie hulpmiddelen map vilans artikel)

- COUP Methode hoe betrek je anderen bij de zorg?

- Kwetsbaarheid tonen en bewust zijn van het publiek zijn van de ander in levend verlies 

- Metacommunicatie inzetten (boven en onderlaag niveaus)

-  Luisteren, samenvatten, doorvragen (LSD). En laat stiltes vallen.

- Stellen van verschillende typen vragen. Vooral open vragen. (zie hulpmiddel map voorbeeldvragen)

- Uitdagen van overtuigingen. ''Stel we hebben een oplossing hoe zou dat er voor u uitzien?'' ''Wanneer zien we dat u het er echt niet mee eens bent?''

- Benoemen van kracht en kwaliteiten en het geven van complimenten. "Wat mooi verwoord door u, ik signaleer dat u goed op de hoogte bent van het ziektebeeld"

Hulpmiddelen bij gesprekken voeren: (zie map studieinfo bijlages)

1. Triade kaart of mantelzorgscan: wat zijn 360 gr verwachtingen van elkaar?

2. Voorbeeldvragen aan familie

3. SOFA poster rollen mantelzorger

4. Poster samenwerken met mantelzorg DO's en DON'ts.

5. Hoe blijf je uit de dramadriehoek

6. Toolkit familieparticipatie

Opdracht: twee verschillende casussen

Je krijgt een casus per groep en gaat in gesprek over:

• Wat is volgens de casus de doelstelling van het gesprek?
• Welke rollen vervullen de familieleden?
• Welke interventies/ technieken kun je inzetten per stadium? (gebruik hiervoor de lesson up/ hulpmiddelen zie volgende Dia/ staan op studie-info)
• Hoe zet je SOFA, COUP in licht dat toe?
• Oefen nu het gesprek in groepjes..
• Evalueer samen: wat vind je een uitdaging qua interventie/ gesprekstechniek of wat verwacht je in praktijk dat jou goed afgaat?

Vul het in op het werkblad op A3.

Les 2

• Terugkoppeling casus opdracht
• Leervraag check
• Hoe is dit in te zetten in je CGI kwaliteitszorg of professionaliseren

Terugkoppeling casus

- Terugkoppelen casus opdracht per groep presenteren (werkblad)

Leervraag: Ik wil niet belerend overkomen, wat kan ik doen?

- Hoe is dit in te zetten in je CGI kwaliteitszorg of professionaliseren als bewijsstuk

Bewijs (ontwikkel)stukken:

- mooi reflectie van familiegesprek: wat voor kwaliteitszorg levert dit gesprek op?

- Training: team hoe voer je een familiegesprek?

- of visie thema op vergadering: hoe kijken wij naar familiegesprek, wat is de visie/ theorie om met elkaar te bespreken?

- onderzoek: hoe ervaart familie onze gesprekken/ familieparticipatie en contact met professionals?

Het start bij jezelf: test je eigen communicatiestijl?

https://www.bpopleidingen.nl/e-learning-test-eigen-communicatiestijl/

Hoe leerzaam/ nuttig wat deze les?

😒🙁😐🙂😃

Wat neem je concreet mee naar de praktijk van morgen?