TW2-SPELLING-GEBIEDENDE WIJS & ONVOLTOOID DEELWOORD

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

• Welkom
• Stof tot nadenken: toetsweek 2
• Spelling: gebiedende wijs (2.9)
• Tegenwoordig deelwoord/onvoltooid deelwoord (3.9)
• 
  
• 
  
• 
  

boek blz. 145

• maak de instapopdracht;
• GEBIEDENDE WIJS;
• theorie blz. 145 e.v.;
• opdracht 3, 4 en 5.

Verschillende toepassingen

• Bevel;
• advies;
• opdracht/instructie;
• waarschuwing;
• verbod;
• zie tabel op blz. 146!

Gebiedende wijs

In een zin in de gebiedende wijs staat geen onderwerp. De gebiedende wijs is hetzelfde als de ik-vorm van het werkwoord en die staat op de eerste plaats in de zin. Vaak eindigt de zin met een uitroepteken!

Voorbeelden

Zit eens stil.

Loop eens door.

Bied je excuses aan!​

Bedenk zelf 3 voorbeeldzinnen in de gebiedende wijs. Kies uit: bevel, advies, opdracht/ instructie, waarschuwing, verbod.

boek blz. 216

• maak de instapopdracht;
• herhaling:  voltooid deelwoord;
• nieuw:  ONVOLTOOID DEELWOORD (tegenwoordig deelwoord);
• maak opdracht 4 en 5.

Het voltooid deelwoord (VD)

Een voltooid deelwoord staat niet als enig werkwoord in de zin. Er staat ook een persoonsvorm bij. Je vindt het VD door onderstaande zinnetjes te gebruiken.

Ik heb…..        repareren    -    ik heb gerepareerd
Ik ben….          komen        -    ik ben gekomen
Hij is…            foppen        -     hij is gefopt            

hulpmiddeltje

‘T (x) KoFSCHiP

Staat de laatste letter van de stam in ‘t (x)kofschip, dan schrijf je aan het eind een –t-, staat die er niet in, dan schrijf je een –d- aan het eind.

Het gaat om de medeklinkers.



  

voorbeelden

foppen                    stam: fop (-p- staat in ’t kofschip, dus een
                                                t aan het eind)    
                                                jij bent gefopt

repareren              stam: reparer (-r- staat niet in ’t kofschip, dus
                                               een d aan het eind)
                                                jij hebt gerepareerd
 

lastig

- De sterke werkwoorden  (sluiten - gesloten, zijn - geweest)

- De woorden die in het hele werkwoord een v of een z hebben
   en bij de ik-vorm eindigen op een f of een s. De stam eindigt wél op een -v of -z!
vrezen - vrees (dit is ik-vorm!)  - gevreesd (De stam is onderstreept)
erven - erf (ik-vorm)  - geërfd

Heeft de docent het verslag al beoordeel...

1. beoordeelt
2. beoordeeldt
3. beoordeeld

Het (beoordelen) verslag ligt op tafel.

1. Beordelde
2. beoordeelde

Werkwoorden

bijvoeglijk? zo klein mogelijk.

Mits de uitspraak........

De (vergroten) foto wordt een leuk cadeau!

1. vergrootten
2. vergroote
3. vergrote
4. HUH?

Is het riviertje dicht geslib...?

1. geslibt
2. geslibd

Zijn jullie buren onlangs verhuis...?

1. verhuist
2. verhuisd
3. verhuisdt

Het onvoltooid deelwoord

- Het onvoltooid deelwoord geeft aan dat de actie nog niet           

  'voorbij' is.

- Je schrijft een OD altijd als: het hele werkwoord + d

- voorbeelden: vallend, springend, huilend, glimlachend

 

(lachen) liep de juf de klas in...

1. Lachent
2. Lachend
3. Lachende
4. Lachendt

 

Verder met werkwoordspelling (oefenen, oefenen, oefenen)