Levend Verlies

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

Verlies en rouw

Welke vormen van verlies ken je?

Wat is de eerste rouwtaak bij het omgaan met verlies?

1. Het onder ogen zien van de werkelijkheid
2. Aanpassen aan de wereld zonder die persoon/situatie
3. Ervaren van het verdriet/pijn
4. Opnieuw leren genieten & herinneringen bewaren

Wat is de tweede rouwtaak bij het omgaan met verlies?

1. Het onder ogen zien van de werkelijkheid
2. Aanpassen aan de wereld zonder die persoon/situatie
3. Ervaren van het verdriet/pijn
4. Opnieuw leren genieten & herinneringen bewaren

Wat is de derde rouwtaak bij het omgaan met verlies?

1. Het onder ogen zien van de werkelijkheid
2. Aanpassen aan de wereld zonder die persoon/situatie
3. Ervaren van het verdriet/pijn
4. Opnieuw leren genieten & herinneringen bewaren

Levend verlies

- Verlies na overlijden
- Levend verlies: bijvoorbeeld (chronische) ziekte/beperking, ongewenst kinderloos blijven, verlies van contact met naasten, vluchten uit een onveilig land, traumatische ervaring, een kind met een beperking, Niet aangeboren hersenletsel. 

Liza is 16 jaar en heeft een licht verstandelijke beperking en ASS. Ze woont nog thuis. Haar moeder houdt van Liza en zij hebben een goede band. Ook ervaart haar moeder op verschillende momenten het Levend verlies rondom haar dochter. Op welke momenten/situaties kun jij je voorstellen dat dit boven komt?

Gevolgen levend verlies

- Confrontaties
- Veranderende rollen
- Verdriet
- Hulp inschakelen/aanvaarden 

Belangrijk om te erkennen, herkennen, verkennen van de nieuwe wereld, opnieuw verbinden met de wereld om je heen!

Voorbeeld

De vader van een jong gezin met een kind van drie jaar heeft als gevolg van een ongeval een niet aangeboren hersenletsel opgelopen. Hij is hierdoor arbeidsongeschikt geraakt en ondervindt in zijn dagelijks leven de beperkingen hiervan. De moeder verdient een minimum inkomen en het gezin heeft financiële problemen gekregen. Ze moeten de rest van hun leven goed opletten wat ze wel en niet uitgeven.

Voor de vader is zijn arbeidsongeschiktheid een verlies dat hij zijn hele leven met zich meedraagt. Hij voelt zich verantwoordelijk voor zijn gezin, maar is niet in staat iets te veranderen. Voor hem is sprake van een stapeling van levend verliezen: het ongeval, het niet aangeboren hersenletsel als gevolg van het ongeluk en de arbeidsongeschiktheid.

Voorbeeld

Ook zijn partner, de moeder, heeft verdriet om de verliezen van haar man en zal dit de rest van haar leven ervaren. De geboorte van hun kind was een droom die uitkwam. Ze hadden het toen nog goed, een goed inkomen en de vader kon alles nog doen. Het ongeval heeft dit allemaal veranderd. Nu het kind drie jaar is en meer van het leven gaat ontdekken, loopt het gezin tegen de (financiële) beperkingen aan.

Hoewel het kind meegroeit en zich er nog niet bewust van is, is er voor dit kind ook al sprake van de levend verliezen die hij meer en meer ervaart. Want de vader kan zich niet lang concentreren of met hem voetballen en er is niet altijd genoeg geld om leuke dingen te doen. Het kind ziet naarmate het ouder wordt meer en meer wat vriendjes allemaal wel kunnen met hun vader of wel kunnen krijgen. De studie kan niet worden betaald, er is een lening nodig en ook de vrienden en de eventuele partner van het kind zien de beperkingen van de vader en de financiële problemen van de ouders.

Ook zijn partner, de moeder, heeft verdriet om de verliezen van haar man en zal dit de rest van haar leven ervaren. De geboorte van hun kind was een droom die uitkwam. Ze hadden het toen nog goed, een goed inkomen en de vader kon alles nog doen. Het ongeval heeft dit allemaal veranderd. Nu het kind drie jaar is en meer van het leven gaat ontdekken, loopt het gezin tegen de (financiële) beperkingen aan.

Hoewel het kind meegroeit en zich er nog niet bewust van is, is er voor dit kind ook al sprake van de levend verliezen die hij meer en meer ervaart. Want de vader kan zich niet lang concentreren of met hem voetballen en er is niet altijd genoeg geld om leuke dingen te doen. Het kind ziet naarmate het ouder wordt meer en meer wat vriendjes allemaal wel kunnen met hun vader of wel kunnen krijgen. De studie kan niet worden betaald, er is een lening nodig en ook de vrienden en de eventuele partner van het kind zien de beperkingen van de vader en de financiële problemen van de ouders.

Voorbeeld

Ook zijn partner, de moeder, heeft verdriet om de verliezen van haar man en zal dit de rest van haar leven ervaren. De geboorte van hun kind was een droom die uitkwam. Ze hadden het toen nog goed, een goed inkomen en de vader kon alles nog doen. Het ongeval heeft dit allemaal veranderd. Nu het kind drie jaar is en meer van het leven gaat ontdekken, loopt het gezin tegen de (financiële) beperkingen aan.

Hoewel het kind meegroeit en zich er nog niet bewust van is, is er voor dit kind ook al sprake van de levend verliezen die hij meer en meer ervaart. Want de vader kan zich niet lang concentreren of met hem voetballen en er is niet altijd genoeg geld om leuke dingen te doen. Het kind ziet naarmate het ouder wordt meer en meer wat vriendjes allemaal wel kunnen met hun vader of wel kunnen krijgen. De studie kan niet worden betaald, er is een lening nodig en ook de vrienden en de eventuele partner van het kind zien de beperkingen van de vader en de financiële problemen van de ouders.

Een en ander heeft blijvend impact op het leven van de gezinsleden.

Gedurende het leven van zowel de ouders als het kind zal het verdriet soms op de voorgrond treden en zal de balans vaak teruggevonden moeten worden.

Toch is het in deze situatie te gemakkelijk om alleen de verdrietkant van het verlies te beschrijven. Niet voor niets gaat het ook hier om de balans tussen het verdriet enerzijds, maar toch ook het perspectief aan de andere kant. 

Hier is het goed om te vermelden dat het gezin ook leert omgaan met de beperkingen van het verlies. Ze worden creatief en hebben een boel doorzettingsvermogen. Dit zijn kenmerken die typerend zijn voor mensen die te maken hebben of krijgen met een levend verlies.

https://www.levendverlies.nl/voorbeelden-life-events-levend-verlies/ 

Welk (levend) verlies heb jij meegemaakt?
(De antwoorden zijn anoniem!)

Wat denk jij dat iemand nodig heeft bij levend verlies? & waarom?

Bespreek in tweetallen

- Hoe kun je het best begeleiden bij Verlies/rouw?
- Welke vaardigheden heb je daarvoor nodig?
- Welke vorm van verlies lijkt jou lastig om bij te begeleiden?
- Welke vorm van verlies heb je zelf al eens meegemaakt?
- Wat betekent 'Levend verlies' voor de cliënten én hun naasten op jouw stage? + Wat betekent dit voor jou als begeleider? 

Volgende week:

Verlies en rouwdag.

Zie het programma in Moodle!