3.2 en 3.3 Politieke stromingen en partijen

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Parlementaire democratie 3.2 & 3.3 

Planning komende weken

1. Deze week 3.2 & 3.3 (vandaag)
2. Volgende les 3.4 + tijd PO (maandag 25 november)
3. Les daarna 3.5 & 3.6 (maandag 2 december)
4. Laatste les voor de toets: herhalen (maandag 9 december)
   
   Toets 3.1-3.6 & 4.1-4.6)

        PO politieke partijen 17 januari

Pak je laptop

Voeg je toe tot Lesson-Up: code: halyi 

4 startvragen LessonUp

Noem 3 kenmerken van een dictatuur

Noem 3 kenmerken van een democratie

In een directe democratie

1. stemt de bevolking zelf over wetsvoorstelling
2. stemt de volksvertegenwoordiging over wetsvoorstellen
3. kiest de bevolking direct een parlement
4. kiest de bevolking direct een regering

Welke Nederlandse politieke partijen ken je al?

Opdrachten 3.2

Wat: Lees 3.2 en maak opdracht 1 - 3, 8, 10 en 14

Waarom: Verwerken lesstof

Hoe: Zelfstandig & stil

Hulp: Overleg zachtjes, eventueel docent

Tijd: 10 minuten

Uitkomst: Controleer je antwoorden via Teams

Klaar? Lees paragraaf 3.3 door en  maar opdracht 1, 4, 5 en 7

Politieke partijen

Politieke partij: een groep mensen met dezelfde ideeën over de manier waarop onze samenleving het beste bestuurd kan worden.

Politieke stroming = een groepje partijen met soortgelijke ideeën

Rol overheid

Belastingen

Waarden

Neem het schema over en vul het tijdens of na de video in voor:

• Actieve overheid / passieve overheid
  
• Lage belastingen / Eerlijke verdeling van inkomen
  
• Een uitgebreide verzorgingsstaat / mensen hebben eigen verantwoordelijkheid
  
• belangrijke waarde: vrijheid of gelijkheid

Vul het schema in 

2 minuten

Vul het schema in: links & rechts

Actieve overheid / passieve overheid

Lage belastingen / Eerlijke verdeling van inkomen

Uitgebreide verzorgingsstaat / mensen hebben eigen verantwoordelijkheid

Belangrijke waarde: vrijheid of gelijkheid

Ideologieën

Politieke stromingen: politieke partijen met soortgelijke opvattingen over rol overheid en waarden

socialisme  - christendemocratie  - liberalisme 

Vergelijk rechts!

Vergelijk links!

Vergelijk midden!

Ideologieën

Dus heel erg vergelijkbaar met links-rechts vergelijking

socialisme (links) - christendemocratie (midden) - liberalisme (rechts)

Schrijf deze termen onderaan bij je schema

Ecologisme

Duurzaamheid 

Bescherming van ons leefmilieu 

One issue?

Waar zou je deze stroming plaatsen: links of rechts?

Populisme

Wat betekent dit?

Welke partijen vallen hieronder?

Wat voor ideeën hebben zij?

Overleg!

Populisme

Niet links of rechts!

Voor: normale burger

Tegen: elite

Vaak nationalistisch

Populisme

Welke maatschappelijke ontwikkelingen hebben bijgedragen aan de groei van het populisme in Europa? 

• Vluchtelingencrisis
• Globalisering
• Europese integratie

Progressief

Vooruitstrevend

Vaak voorstander van veranderingen

Links?

Conservatief

Behoudend

Vaak tegenstander van veranderingen

Rechts?

Progressief of conservatief?

Progressief of conservatief?

Progressief of conservatief?

Progressief of conservatief?

Progressief en conservatief

Progressief: homohuwelijk, legalisering van abortus, euthanasie, ingrijpende veranderingen voor het milieu (bijvoorbeeld groene energie), legalisering drugs

Conservatief: tegen teveel macht voor Europa, tegen al te ingrijpende milieumaatregelen

3.3 Politieke partijen

3.3 Politieke partijen

Parlementaire democratie 3.3 

Terugblik via quiz 3.2

Aan de slag met 3.3

Welke begrippen passen bij elkaar?

1. Socialisme - vrij ondernemerschap
2. Liberalisme - actieve overheid
3. Christendemocratie - harmonieuze samenwerking
4. Ecologisme - stem van het volk

Is een passieve overheid links of rechts?

1. Rechts
2. Links

Progressief

1. Vooruitstrevend
2. Behoudend

Linkse partijen:

1. vinden dat alle mensen evenveel belasting moeten betalen.
2. willen goede uitkeringen en voorzieningen voor de zwakkeren in de samenleving.
3. benadrukken de economische vrijheid van mensen en ondernemingen.
4. hechten veel waarde aan het geloof.

Een rechtse partij

1. benadrukt vrijheid en een actieve overheid
2. benadrukt vrijheid en een passieve overheid
3. vindt dat de welvaart verdeeld moet worden
4. vindt vooral gelijkheid belangrijk

Wat is liberalisme?

1. Mensen die strijden voor gelijke rechten.
2. Mensen die voor vrijheid gaan
3. Mensen die de kerk belangrijk vinden.
4. Mensen die voor vrouwen opkomen

Het socialisme

1. Een stroming die het milieu belangrijker vindt dan de economie 
2. Een stroming die uitgaat van de bijbel 
3. Een stroming die zoveel mogelijk gelijkheid wil
4. Een stroming die streeft naar een zo groot mogelijke vrijheid

Het confessionalisme

1. Een stroming die het milieu belangrijker vindt dan de economie 
2. Een stroming die uitgaat van de bijbel 
3. Een stroming die zoveel mogelijk gelijkheid wil
4. Politieke partijen die minder belasting willen betalen

Lees 3.3 en beantwoord de vragen

1. Wat is het verschil tussen actie- en belangengroepen aan de ene kant en politieke partijen?
2. Welke functies hebben politieke partijen?
3. Wat kun je zeggen over de ledenaantallen van politieke partijen en welk probleem ontstaat daardoor (denk aan de functies)?

Eerder klaar? Maak opdracht 1, 4, 5 en 7

Actie-/belangengroep

1. Specifiek onderwerp

2. Komt op voor bepaalde groep mensen

3. Wil geen bestuurlijke verantwoordelijkheid

4. Doet niet mee aan verkiezingen

Politieke partijen

1. Alle onderwerpen

2. Komt op voor alle mensen

3. Wel bestuurlijke verantwoordelijkheid

4. Doen mee aan verkiezingen

ACTIEGROEP

Een actiegroep heeft 1 duidelijk doel en kan ook weer opgeheven worden als dat doel bereikt is.

Politieke partij ideeën over alle onderdelen 

Belangengroep

Groep van mensen die eenzelfde belang delen (werknemersorganisatie, LAKS of ANWB )

Lobbyen: het behartigen van belangen in persoonlijke contacten met politici (wandelgangen)

Functies politieke partijen

• Integratiefunctie: samenbrengen van politieke wensen tot een samenhangend partijprogramma.
  
• Informatiefunctie: burgers informeren over maatschappelijke vraagstukken en hun standpunten.
  
• Participatiefunctie: burgers actief laten deelnemen aan de politiek.
  
• Selectiefunctie: geschikte mensen zoeken die een politieke functie kunnen vervullen.
  

Ledenaantallen partijen

Het aantal leden van partijen neemt sterk af. Let op dit is wat anders dan degenen die stemmen op een politieke partij!

Door de terugloop komt de selectiefunctie in gevaar. Ook lopen de contributie-inkomsten terug.

Partijleden vormen vaak een slechte afspiegeling van de samenleving (= niet representatief)

Huiswerk 3.3

Wat: 3.3: Opdracht 1, 4, 5 en 7

Waarom: Verwerken lesstof

Hoe: Zelfstandig & stil

Hulp: Overleg zachtjes, eventueel docent

Tijd: 10 minuten

Uitkomst: Controleer je antwoorden via Teams

Klaar? Aan de slag met je PO