Begeleiden les 4 mantelzorgers

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 3

Informele zorg

Mantelzorgers

Vrijwilligers

Mantelzorg

‘Mantelzorg is alle zorg die in een klein sociaal netwerk aan elkaar wordt gegeven. De mensen in het netwerk zien de zorg als vanzelfsprekend en zorgen over en weer voor elkaar.’ 

Mantelzorg

• Mantelzorg is alle hulp aan een hulpbehoevende door iemand uit diens directe sociale omgeving.
• Mantelzorg is onbetaalde hulp en kan nooit als een verplichting worden opgelegd.
• Volgens de overheid ben je pas mantelzorger als je meer dan acht uur per week voor een naaste zorgt gedurende ten minste drie maanden achter elkaar.

Is er een vergoeding?

• Mantelzorgwaardering: Zorgvragers kunnen één keer per jaar een compliment aanvragen voor hun mantelzorger. Dit mantelzorgcompliment is een blijk van waardering voor de goede zorgen.
• Persoons gebonden budget
• De basiszorgverzekering vergoedt geen kosten voor mantelzorgers. Wel is het soms mogelijk om via de aanvullende zorgverzekering een vergoeding te krijgen
• Er is geen vaste vergoeding voor mantelzorg.

Hoeveel mensen (16+) zijn mantelzorger

1. 9 van de 10
2. 2 op de 10
3. 1 op de 6
4. 1 op de 3

Hoeveel mantelzorgers combineren hun mantelzorg met betaald werk?

1. 1 op de 4
2. 9 op de 10
3. 3 van de 10
4. mantelzorg is een fulltime baan

Begeleiden van mantelzorgers

Om mantelzorgers goed te begeleiden is het nodig om na te gaan welke rollen mantelzorgers kunnen vervullen. Volgens het SOFA-model hebben ze vier rollen. In de praktijk lopen deze rollen door elkaar heen.

SOFA

• Allereerst heeft de mantelzorger de rol van samenwerkingspartner. Hij heeft hetzelfde doel voor ogen als de professionele hulpverlener: Wat kunnen we doen om optimale zorg te bieden? Hoe vullen we elkaar aan? 
• Ten tweede is de mantelzorger cliënt als hij of zij zelf ook hulp nodig heeft. Dit kan gebeuren als de mantelzorger knelpunten ondervindt of overbelast raakt. Je bent dan ondersteuner. 
• Ten derde is de mantelzorger persoonlijk betrokkene: als familielid, partner, vriend of goede kennis van de cliënt. Faciliteren. 
• Ten vierde is de mantelzorger ervaringsdeskundige als het gaat over het leven van de cliënt. Hij kent de cliënt goed, weet wat er dagelijks speelt en merkt andere dingen op dan de professionele hulpverlener. Jou rol is dan om af te stemmen. 
• De vier rollen vragen om vier acties: samenwerken (samenwerkingspartner), ondersteunen (cliënt), faciliteren (persoonlijk betrokkene) en afstemmen (ervaringsdeskundige).

Overbelasting van mantelzorers

• Overbelasting ontstaat vaak geleidelijk en om die reden herkennen veel mantelzorgers de signalen niet bij zichzelf. De signalen zijn in te delen in drie groepen:
• 
  fysieke signalen
  
• bijvoorbeeld: hoofdpijn, buikpijn, pijn in nek/schouders/rug, (toenemende) vermoeidheid, afnemende of toenemende eetlust, hoge bloeddruk, hyperventilatie of duizeligheid
  
• psychische signalen
  
• bijvoorbeeld: schaamte- en/of schuldgevoelens, minder controle over de emoties, vergeetachtigheid, slapeloosheid, lusteloosheid, ongelukkig zijn
  
• signalen in gedrag
  
• bijvoorbeeld: rusteloosheid, chaotisch, meer gebruik van alcohol/stimulerende middelen, meer roken, agressie, sneller geagiteerd, verwaarlozing eigen uiterlijk. 

Hoe zou jij een overbelaste mantelzorger ondersteunen?

Wat is het verschil tussen mantelzorger, vrijwilliger en ervaringsdeskundige?

Hoe vond jij deze lesvorm via lessonup?