Daltonopleiding Noord training 4 Zelfstandigheid

• Communicatie
• HBO
• Studiejaar 1

WELKOM

Daltonopleiding Noord 

cohort 2022-2023

2e bijeenkomst

Daltonopleiding Noord

Samenwerken

4

.

Planning

1.  Terugblik opdracht Vrijheid en verantwoordelijkheid

2. Lezing Zelfstandigheid

3. Verwerkingsopdracht literatuur

4. Opdracht volgende bijeenkomst

5. Zicht op de opleiding

6. Vragen?

Doelen van de 2e bijeenkomst

Kennis	Je hebt een aantal artikelen gelezen waarin Zelfstandigheid een rol speelt.
Inzicht	Weet je wat verstaan wordt onder Zelfstandigheid binnen dalton. Weet je met welke kernwaarden (3) je gaat experimenteren. Zicht op je sterke en zwakke daltonkernwaarden.
Toepassen	Heb je een aantal concrete mogelijkheden gekregen om leerlingen meer zelfstandigheid te geven.
Attitude	Heb je inzicht gekregen in de eisen van de opleiding en kunt een plan maken voor je ontwikkeling.

Energizer kernwaarden: 

Je ziet een afbeelding. Zet in de chat bij welke kernwaarde deze afbeelding volgens jou hoort.

Opdracht Vrijheid en verantwoordelijkheid.

Terugblik 

Kristien

hoe wil je de opdracht na bespreken?

Voor dit onderdeel heb je 20 minuten de tijd.

Verdeel de vier rollen binnen de groep:

• tijdbewaarder
  
• voorzitter
• notulant
• woordvoerder

Heb een gesprek met elkaar over de vier onderwerpen en presenteer dit kort plenair per groep.

1. Bespreek de hoogste en laagste score

2. Komen collega's wel eens iets bij jou 'halen' mbt Daltononderwijs of wat haal jij bij een collega?

3. Welke leerdoelen stel je voor jezelf en hoe krijgt dit een plek in het portfolio?

4. Welke drie kernwaarden zet jij centraal in je portfolio?

Zelfstandigheid

Wat versta jij onder zelfstandigheid? Vul je antwoorden in.

Zelfstandigheid is enerzijds een doel en anderzijds een middel

1 Zelfstandigheid als pedagogisch doel

- een van de taken van het onderwijs is dat de leerlingen opgeleid moeten worden om zich zelfredzaam in de maatschappij te kunnen deelnemen. Dit doel hoort bij de persoonsvorming van de leerlingen

2 Zelfstandigheid als didactisch-organisatorisch middel

- leerlingen moeten zelfstandig aan het werk kunnen zonder direct hulp van een docent. Werken met uitgestelde aandacht. Voorwaarde om te kunnen differentiëren met verschillende niveau's

Wat zegt Parkhurst over Zelfstandigheid op een daltonschool:

Parkhurst zelf maakte geen duidelijk onderscheid tussen  vrijheid, verantwoordelijkheid en zelfstandigheid. Deze begrippen waren met elkaar verbonden. Parkhurst stelde dat een kind zelfstandig leert handelen door het vrijheid te bieden. Vrijheid om ongestoord aan een betekenisvolle taak te werken.

Gezien de praktijksituatie op haar eerste school - 48 leerlingen verdeeld over 8 klassen - was het wel belangrijk dat de leerlingen zich voor een groot deel zelfstandig konden redden tijdens de lessen.

Inspiratie 

• Dalton Lef! Berends, Van Slochteren en Otten-Binnerts
• Deci & Ryan (autonomie, competentie, relatie)
• Gedrag in uitvoering. Smidts en Huizinga
• Dalton Plan. Piet van der Ploeg
• Helen Parkhurst. Berends
• 
  

Subjectificatie: persoonsvorming

Betekent zelfstandigheid dat je altijd zelf je boontjes moet doppen?

Ja

Nee

Soms

Zelfstandig leren bevorderend

1. Werken met een taak
2. Structuur is duidelijk
3. Organiseren van het werk/hulpmiddelen
4. Executieve vaardigheden 
5. Hulp kunnen vragen

1. De taak is leidend

Om zelfstandig te kunnen werken is het van belang dat je weet wat je moet doen. De leraar zorgt, door het geven van instructie of het maken van een duidelijke taak, ervoor dat leerlingen aan het werk kunnen. Dat kunnen individuele of groeps-taken zijn, schriftelijk werk, rollenspelen, fysieke producten etc. zijn. De leraar als coach (een van de zes rollen van een docent)

2. Structuur

Om ongestoord zelfstandig te kunnen werken zijn er wel regels of afspraken nodig over hoe je met elkaar omgaat. Hoeveel regels zijn er nodig? Dat hangt van de situatie op jouw school af. Hoe meer regels hoe minder vrijheid, zelfstandigheid en verantwoordelijkheid. Toch zijn er basisregels nodig om er voor te zorgen dat elke leerlingen zich veilig voelt om te kunnen werken op school.

3. Organiseren van het werk

- Om zelfstandig te kunnen werken is het fijn dat leerlingen zelf het werk en de benodigde middelen kunnen organiseren. De leraar zorgt er in principe voor dat de materialen aanwezig zijn.

- Een ander aspect hierbij is dat een leerling zelf kan bepalen wanneer en waar hij/zij aan welke taak gaan werken. 

- 

4. Executieve vaardigheden

SLO onderscheidt 11 executieve vaardigheden die een rol spelen voor succesvol leren ( en natuurlijk ook de rest van je leven). Voor het zelfstandig kunnen werken zijn bv doelgericht gedrag stellen, taakinitiatie, timemanagement, planning en organisatie belangrijke vaardigheden.

Voor meer info hierover zoek op executieve vaardigheden op de SLO-site

5. Hulp durven vragen

Het spreekt voor zich? En toch durven (veel) leerlingen niet om hulp te vragen. Hulp leren en durven vragen is een cruciaal onderdeel van zelfstandig werken en leren. 

Voor een docent is het belangrijk om zicht te hebben/krijgen op leerlingen die uit zichzelf geen vragen stellen ( en maar wat doen) om hen ook deze vaardigheid te laten oefenen.

Mogelijk effect van zelfstandigere leerlingen 

>> mevrouw, ik kan niet verder werken wat ik heb nog een uitleg hierover gehad <<

Een van de doelen die Helen Parkhurst voor ogen had met haar Daltonplan, was het verminderen van de afhankelijkheid van de docent. Natuurlijk speelt de docent een rol als vraagbaak, coach, raadgever etc. Maar het zou mooi zijn als de gemiddelde leerling zelfregulerend kan leren.

Opdracht Artikelen

artikel 1:   Zelfstandig werken. Hoe dan? Terpstra en Wagner

artikel 2:  uit LEF par. 3.2.2. (Berends, Van Slochteren en Otten-Binnerts

artikel 3:  de ontwikkeling van daltondoelen voor zelfregulerend leren. (Berends) 

Opdracht literatuur

1  Hoe zou je de zelfstandigheid van leerlingen kunnen vergroten in je eigen lespraktijk?

2  Wat kunnen leerlingen daadwerkelijk kiezen op school en in je eigen (vak)lessen? Vind je dit voldoende?

3  Wat zou er veranderd moeten worden op jouw school om leerlingen meer zelfstandigheid te kunnen geven?

4  Zou jij als docent  ook meer zelfstandigheid willen hebben? Zo ja, noem een concreet voorbeeld?

Ronde 1

Overleg met elkaar over onderstaande vragen. Probeer concrete mogelijkheden te formuleren.

1 Hoe zou je de zelfstandigheid van leerlingen kunnen vergroten in je eigen lespraktijk?

2 Wat kunnen leerlingen daadwerkelijk kiezen op school en in je eigen (vak)lessen? Vind je dit voldoende?

3 Welke aanbeveling zou jij je schoolleiding willen geven om leerlingen meer zelfstandigheid te kunnen geven?

Nabespreken

Elk groepje krijg 3 minuten de tijd om de aanbevelingen/mogelijkheden  te benoemen. Het rad bepaalt de volgorde?

Opdracht volgende bijeenkomst 2023

Experimenteer met het vergroten van de zelfstandigheid van je leerlingen in je lessen.

- Schrijf van te voren zo nauwkeurig mogelijk wat je gaan doen en welk effect je hiervan verwacht.

- Maak hiervan een verslag voor je portfolio.

Portfolio

Portfolio

• Reflectie op jezelf als daltondocent. (max 2 A4)
• Elke deelnemer levert tenminste drie experimenten en/of verslagen van collegiale consultatie
• Eindopdracht
• Zelfbeoordeling t.o.v. de cursuseisen
  

Rubrics

Rubrics

Reflectie

Over welke onderwerpen zou jij meer te weten willen komen?

Wat mag in de volgende online training absoluut niet ontbreken?

Einde

Mocht je nog vragen hebben blijf dan in Teams of stel je vraag in de chat of aan je dalton coördinator.

Algehele indruk van de training samenwerken?

😒🙁😐🙂😃

Geraadpleegde literatuur

https://www.focusopdalton.nl/

Dalton Lef

Wijleren.nl (cooperatief leren en Cooperatieve werkvormen)
https://www.cooperatiefleren.nl/images/downloads/Sleutelprincipes-voor-succes--4-structuren.pdf

Samenwerken in het daltononderwijs – Berends, R.& Sins, P. (red). (2012).

Geschiedenis, theorie en praktijk. Deventer: Saxion

NHL/Stenden les 2 Lesson Study PPT

Dalton Plan: oorsprong en theorie. Piet van der Ploeg 

https://www.creactor.nl/blog/de-16-beste-ice-breakers-en-energizers-voor-brainstormsessies#oefening2

Perspectieven op Dalton, Patrick Sins ea.

https://www.cooperatiefleren.nl/over-kagan-cooeperatief-leren

Samenwerkend leren. Praktijkboek. Ebbens&Ettekoven