Paragraaf 3.2 Krachten meten

• Natuurkunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 3: Krachten

Wat gaan we vandaag doen?

• Terugblik op vorige les
• Paragraaf 3.2
  

- Practicum

- Uitleg lesstof

• Zelfstandig aan de slag

Welke vervorming is tijdelijk?
plastische of elastische

1. plastische vervorming
2. elastische vervorming
3. beide zijn tijdelijke
4. beide zijn blijvend

Met welke soort vervorming
hebben we te maken
in de afbeelding?

1. Plastische vervorming
2. Brosse vervorming
3. Mechanische vervorming
4. Elastische vervorming

Wat voor soort
vervorming is
hier te zien

1. Elastische vervorming
2. Plastische vervorming

In welk van onderstaande voorbeelden is er sprake van plastische vervorming?

1. Een fietsband wordt flink ingedrukt als Wietske op haar fiets gaat zitten
2. Een polsstok buigt flink door tijdens een sprong van een atleet
3. Jara verbuigt een paperclip om daarmee haar iPad te resetten.
4. Een boom buigt ver mee met een hevige windvlaag

Is er maar één soort kracht?

1. Ja, alle krachten zijn hetzelfde.
2. Nee, er zijn meer soorten krachten.
3. Nee, dat hangt van de plaats af.
4. Ja, dat is de spierkracht.

Noem 3 soorten krachten

Fs

Fz

Fn

Fv

Fsp

Kracht van een mens of dier

Duw - of trekkracht van een veer

Aantrekkingskracht van de aarde

Kracht van een ondersteunend oppervlak

Kracht in een touw of kabel 

het zwaartepunt van een voorwerp zit altijd in het midden

1. waar
2. niet waar

Een voorwerp is stabiel wanneer het zwaartepunt zich boven het steunvlak bevindt.

1. waar
2. niet waar

Het aangrijpingspunt van de pijl geeft de ........ 

aan waar de kracht wordt uitgeoefend.

De richting van de pijl geeft de ...........

aan waarin de kracht werkt.

De lengte van de pijl geeft aan hoe .......

de kracht is.

plaats

richting

groot

Teken de kracht van de man op de piano.

Jasper heeft een serieus probleem, zijn auto wil niet starten. Er zit niets anders op dan de auto aan te duwen, Jasper duwt de auto aan met een kracht van 750N.

Sleep de juiste vector naar sleepdoel 1 of 2.

Leerdoelen

• De leerling weet hoe je krachten kunt meten.
• De leerlingen weten hoe een krachtmeter werkt. 
• De leerlingen kunnen de zwaartekracht berekenen. 
• Krachten op schaal tekenen

Paragraaf 3.2 Krachten meten

Krachten konden 3 "effecten" hebben. Vormverandering, bewegingsverandering of geen zichtbare gevolgen. In die laatste situatie spreken we over evenwicht. 

De krachten zijn dan aan beide kanten even groot waardoor er niets lijkt te gebeuren. 

touwtrekken

Paragraaf 3.2 Krachten meten

Van dat evenwicht kunnen we gebruik maken als we krachten willen meten. Op een weegschaal of met een krachtmeter (veerunster) gebruiken we dat. De zwaartekracht trekt ons naar beneden en door de normaalkracht of veerkracht worden we omhoog gehouden, de wijzers laten dus eigenlijk zien hoe groot die zwaartekracht is

Proef 1 (&2)

Bekijk de proef in je werkboek. 

Maak proef 1 (blz 168) 

Bij tijd over mag je ook beginnen met proef 2

klassikaal bespreken we de proef na. 

let op: het is een proef en geen speelgoed!

Paragraaf 3.2 Krachten meten

Zwaartekracht is overal waar massa is. Toch is de zwaartekracht overal anders, zelfs op aarde verschilt het op de plek waar je bent.

Officieel is de zwaartekracht in Nederland 9,81 N per kilogram. Maar om er makkelijk mee te rekenen ronden we dat af naar 10 N/kg.

Dat wil zeggen: Op elke Kilogram, werkt een zwaartekracht van ongeveer 10 N 

Paragraaf 3.2 Krachten meten

Dit is ook met een formule te berekenen:

                               Zwaartekracht = massa x 10

                                                  𝐹_𝑧 = 𝑚 ∙𝑔

𝑔 = 𝑔𝑟𝑎𝑓𝑖𝑡𝑎𝑡𝑖𝑒𝑐𝑜𝑛𝑠𝑡𝑎𝑛𝑡𝑒 10 𝑁⁄𝑘𝑔

Dus wil je de zwaartekracht uitrekenen: De massa (in kg) maal de grafitatieconstante (9,8 N/kg) is de zwaartekracht

Bereken de zwaartekracht van een glas water van 300 gram

1. 3000 N
2. 3 N
3. 30 N
4. 300 N

Bereken de zwaartekracht van een een stalen balk van 375 kilogram

1. 3750 N
2. 375000 N
3. 3,75 N
4. 375 N

Bereken de massa van een voorwerp waarop 450 N werkt.

1. 4500 kg
2. 4,5 kg
3. 45 kg
4. 450 kg

Extra 3.2

Op aarde hebben we dus een zwaartekracht van 10 N/kg

Op andere planeten is de zwaartekracht groter of kleiner dan die op de aarde. ipv na de 10N/kg gebruiken we dan de waarde die in de tabel staat.

Zelfstandig aan de slag

Lees paragraaf 3.2 door.

Maak de vragen van paragraaf 2.

Ben je klaar? kijk naar de leerdoelen op blz 133. Kun jij nu al die doelen behalen?