De val van het westerlijke gedeelte van het Romeinse rijk was eigenlijk een 200 jaar durende crisis die uiteindelijk zorgde voor het compleet wegvallen van de macht van het Romeinse rijk in west-Europa.
Slide 3 - Slide
235 n.Chr.
We beginnen daarom wat eerder:
In 235 na Christus werd de
Keizer Severus Alexander vermoord
en ontstond er een burgeroorlog
voor de troon van Rome.
Slide 4 - Slide
De crisis van de derde eeuw
Rome viel uiteen in drie verschillende rijken:
- Romeinse rijk (Geel)
- Gallische rijk (rood)
- Palmyreense Rijk (paars/groen)
Slide 5 - Slide
De crisis van de Derde eeuw
Alle gebeurtenissen hieruit zijn niet super belangrijk, wat wél belangrijk is is dat in 284 n.Chr. een van de officieren in de oorlog de macht overnam en alle drie de rijken verenigde:
Diocletianus.
Slide 6 - Slide
Diocletianus
Geboren: 242 n.Chr. Stierf: 312 n.Chr.
Regeerde: 284 - 305 N. Chr.
Slide 7 - Slide
Diocletianus
Diocletianus deed twee dingen: hij eindigde de crisis van de derde eeuw én hij splitste als eerste het Romeinse rijk op in tweeën in 286 n Chr.
Met twéé Co-keizers die oost en west namens hem regeerde. Het rijk was dus niet "officieel" gesplitst, maar had twee "hulpjes" aan beide kanten.
Slide 8 - Slide
Theodosius I (de grote)
Theodosius was, na een paar andere, de opvolger van Diocletianus in het Oost-Romeinse Rijk.
Theodosius staat natuurlijk bekend om het veranderen van de staats-religie (naar CHristelijk) maar óók door de officiele splitsing van het Romeinse rijk.
Slide 9 - Slide
Theodosius
Geboren: 347 Stierf: 395
Regeerde: 397 - 395
Slide 10 - Slide
Theodosius
Theodosius won twee burgeroorlogen tijdens zijn regeerperiode en één oorlog tegen de gothen, die om asiel vroegen toen ze werden weggejaagd door de Hunnen.
Theodosius' co-keizer, Valens, stond dit toe maar door de slechte infrastructuur kregen de nieuwe immigranten nauwelijks te eten en werden ze enorm slecht behandeld.
Slide 11 - Slide
Slide 12 - Slide
Gotische oorlog
Tijdens de Gotische oorlog verloren de Romeinen best veel, wat ze dus enorm veel geld koste.
Uiteindelijk, met veel verliezen, hebben ze de oorlog weten te winnen onder Theodosius de Grote.
Slide 13 - Slide
Honorius en Arcadius
Theodosius zijn co-keizer werd uiteindelijk vermoord waardoor hij als laatste keizer over het Hele Romeinse rijk regeerde.
Zijn zonen werden weer co-keizers na zijn dood:
Honorius in het Westen Arcadius in het Oosten.
Slide 14 - Slide
Honorius
Geboren: 384 Stierf: 423
Regeerde: 393 tot 423
Slide 15 - Slide
De val van Rome
Het west-Romeinse rijk was weer relatief rustig na de dood van Theodosius.
Honorius probeerde die rust te behouden met het motto
"brood en circus"
Hiermee wordt bedoeld dat het volk gevoed moest worden én moest worden beziggehouden om te zorgen dat er geen nieuwe opstanden kwamen.
Slide 16 - Slide
Brood
De Romeinen importeerde graan
uit de vruchtbare gedeeltes van het rijk,
Noord-afrika en Egypte.
Het volk kreeg gratis brood en olijfolie
om ze gevoed en blij te houden.
Dit was echter érg kostbaar voor de
staat.
Slide 17 - Slide
Circus
Het "circus" waren bijvoorbeeld
Gladiator spelen in de Romeinse arena's,
of de races in de hippodrome.
Deze werden vooral betaald door de
rijke lieden in Rome, maar na
de dood van een christelijke priester
voor het stoppen van de gladiator spelen
moest de staat bij schieten om dit allemaal te compenseren
Slide 18 - Slide
Het leger
een andere gigantische kostenpost was het betalen van het leger, die de grenzen tegen de barbaren moest beschermen.
Geen geld = geen leger.
Slide 19 - Slide
406
In 406 n. Chr. werd er door één van de Gotische stammen onder leiding van Radagaisus een inval gedaan voor Italië.
Honorius won deze oorlog, maar moest een groot gedeelte van zijn leger uit Gallië wegtrekken waardoor hij dat gedeelte van zijn rijk onbeschermd liet.
Slide 20 - Slide
Slide 21 - Slide
Inval van Gallië
In hetzelfde jaar werd Gallië dan ook binnengevallen door de vandalen vanuit het Noorden die de provincie plunderde.
Slide 22 - Slide
407
In 407 declareerde een generaal in Brittanië zich de echte keizer onder de naam Constantius de derde en viel óók Gallië binnen.
De strijd tegen de vandalen ging ook nog steeds verder.
Slide 23 - Slide
Slide 24 - Slide
410
In 410 vroeg de Britse provincie om hulp tegen de vele invallen van de Germanen, maar keizer Honorius gaf dit niet.
Onder andere omdat het grootste gedeelte van zijn leger in de strijd tegen de Vandalen en de Gothen al was verminderd.
De Britse provincie begon hierdoor eigenlijk weg te vallen van de Romeinse macht.
Slide 25 - Slide
Slide 26 - Slide
418
In 418 probeerde Honorius de invasies van "barbaren" tot vrede te brengen en gaf hun wat eigen territoriums van het Romeinse rijk.
Deze mochten zij zelf regeren en vielen dus officieel niet meer binnen het Romeinse rijk, in ruil daarvoor zouden ze stoppen met het plunderen van de Gallische provincie.
Slide 27 - Slide
Slide 28 - Slide
423
Dit werkte vrij goed, totdat in 423 Honorius overleed en werd opgevolgd door zijn vader's (theodosius') neef Valentinius III.
Rome had, dankzij de vele veldtochten van Honorius en het "brood en circus" motto, een gigantische financiële crisis.
De barbaren binnen het Romeinse Rijk eisten méér grond van de Romeinen en dankzij de financiële crisis kon Rome niet veel.
Slide 29 - Slide
430-440
Tijdens dit decennium werden er, dankzij de Hunnen die steeds verder noord-west Europa binnentrokken , steeds meer barbaren gevestigd in Gallië, die ook zichzelf mochten regeren. Waardoor er dus minder overbleef van het Romeinse Rijk.
Slide 30 - Slide
Slide 31 - Slide
430-440
Een ander probleem in het begin van dit decennium wat de invasie van Noord-Afrika door de Vandalen.
Hierdoor werd de "graanschuur" van West-Rome dichtgegooid en hadden ze dus bijna geen brood.
Slide 32 - Slide
Slide 33 - Slide
439
Werd zelfs Carthago, ja die Carthago, overgenomen door de vandalen.
Dit was een gigantische klap voor het West-Romeinse rijk, zowel in prestige (één van de eerste landen van Rome) als financieel.
Slide 34 - Slide
Slide 35 - Slide
440
Tegen het jaar 440 is Rome een groot gedeelte van zijn landgoederen kwijt.
Dit betekend:
Minder belasting om te innen.
Slide 36 - Slide
440
Ook is het rijk met het verlies van Carthago het grootste gedeelte van zijn voedselvoorraad kwijtgeraakt, waardoor het brood gedeelte van "brood en circus" niet meer mogelijk is:
De mensen komen véél in opstand.
Slide 37 - Slide
440
Daarnaast heeft het rijk de laatste twee decennia constant gevochten tegen allerlei opstanden en invasies: dit is niet goedkoop.
Zonder de inkomsten van nieuwe veroveringen of belasting kan Rome het zich niet meer veroorloven om oorlog te voren of haar grenzen te beschermen.
Slide 38 - Slide
Slide 39 - Slide
440- 450
Flavius Aetius probeerde nog wel Carthago weer over te nemen, maar tegelijkertijd werden de westerse grenzen van het Oost-Romeinse Rijk binnengevallen.
De troepen die Flavius Aetius had geleend van het Oosten werden teruggeroepen en hij kon de oorlog nooit beginnen.
Slide 40 - Slide
451
Het rijk van Atilla de Hun was gigantisch gegroeid en in 451 probeerde de hunnen het oosterlijke gedeelte van het West-Romeinse Rijk binnen te vallen.
Dit werd een enorm bloedige en kostbare oorlog waarbij geen van beide rijken eigenlijk echt won.
Slide 41 - Slide
Slide 42 - Slide
451-455
453 stierf Atilla de Hun waardoor zijn gigantische rijk vrij snel uit elkaar viel.
454 werd Flavius Aetius vermoord door Valintinius maar in
455 werd Valentinius zelf ook vermoord.
Het Romeinse rijk viel na de dood van de keizer, nogmaals, in chaos en burgeroorlogen en verloor nog meer grondgebied.
Slide 43 - Slide
Slide 44 - Slide
457
De keizer was een man genaamd Majorianus en die wilde graag het Romeinse rijk weer herveroveren. Dit lukte hem redelijk met zijn generaal Ricimer.
Slide 45 - Slide
Slide 46 - Slide
457
Ricimer liet vervolgens Majorianus weer ombrengen en probeerde het West-Romeinse rijk te regeren als keizer, maar dit lukte hem slecht.
Hij verloor vervolgens weer enorm veel terrein tot zijn dood in 472
Slide 47 - Slide
Slide 48 - Slide
475
Nam een man genaamd Orestus weer de leiding over het romeinse rijk en benoemde zijn zoon Romulus Augustus, tot keizer uit.
Zij werden in 476 uit Rome verjaagd door de Germaan Odoaker, die vervolgens Rome de stad plunderde.
Slide 49 - Slide
476
Wordt gezien als het laatste jaar van het West-Romeinse rijk.
De Vandalen, gothen en het koninkrijk van Odoaker in Italië hielden nog even stand en er werden meer pogingen gedaan om Rome weer over te nemen, maar dit mislukte eigenlijk constant.