9-4 Automatische schakelingen

• Natuurkunde
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 4

Wat gaan we doen:

(blz. 133)

9-4 Automatische schakelingen

Lesdoelen:

- Ik weet uit welke onderdelen een automatische schakeling bestaat.

- Ik kan uitleggen hoe een automatische schakeling werkt.

- Ik kan uitleggen hoe schakelingen kunnen reageren op licht en temperatuur.

Automatische schakeling

Een automatische schakeling neemt veranderingen in de omgeving waar en voert de gewenste actie uit.

Bv. automatische deur, inbrekersalarm en buitenverlichting.

Sensoren en actuatoren

Sensor – schakelonderdeel dat veranderingen in de omgeving waarneemt bv. lichtsensor, temperatuursensor en beweging sensor.

Actuator – Schakelonderdeel dat de gewenste actie uit voert bv. lamp, verwarming en sirene.

Automatische schakelaar schakelt actuator in of uit afhankelijk van de waarneming van de sensor.

Lichtsensor

In een lichtsensor zit een LDR. Dat is een lichtgevoelige weerstand. Het reageert dus op de hoeveelheid licht wat erop valt.

Meer licht = kleiner weerstand

Vb. Camera in je smartphone gebruikt een LDR om de helderheid van je scherm aan te passen.

Temperatuursensor

In een temperatuursensor zit een NTC. Dat is een temperatuurgevoelige weerstand.

Hoge temperatuur = kleine weerstand

Vb. In je telefoon zit een NTC om je te waarschuwen als je telefoon oververhit raakt.

Relais

Sensor werkt op een alge spanning maar een actuator vaak op een hoge spanning. Een sensor en actuator heeft dus zijn eigen stroomkring.

De stroomkringen zijn verbonden met een automatische schakelaar. Deze schakelaar noemen we een relais.

Werking van een relais

Als er in de stuurkring stroom 

loopt staat de schakelaar in 

stand M. Dit heet het maakcontact.

Als er in de stuurkring geen stroom 

loopt staat de schakelaar in stand B. 

Dit heet het breekcontact.

Maak nu in de les 

87, 88

95 t/m 98

102 t/m 105

Maak nu in de les (2 van 2)

...

Huiswerk:

...