H4 - TH1 - les 2

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Thema 1: Inleiding in de biologie

Basisstof 2: Organen, weefsels en cellen

Wat gaan we doen?

• aanmelden in de classrooms (google, BVJ en LessonUp)
• Herhaling Basisstof 1: Wat is biologie? 
• Basisstof 2: Organen, weefsels en cellen
• Aan het werk
• Verwerking

aanmelden 

ga naar google classroom en meld je aan voor deze biologie klas.

• vul het kennismakingsformulier in 

• voeg je zelf toe aan de LessonUp klas 
• voeg jezelf toe aan de BVJ klas bij Malmberg

-> codes op google classroom! 

klaar? lees van TH1-BS1 en maak de opdrachten 1-6 = HW

BVJ - online 

boek digitaal

opdrachten maken 

extra:

               flitskaarten (om begrippen te oefenen), 

               test jezelf, 

               versterk jezelf 

TH1-BS1 begrippen:

organismen

levensverschijnselen

stofwisseling

enzymen

katalyseren

dood

levenloos

individu

levensloop

ontwikkelen

soort

levenscyclus 

natuurwetenschappen

context 

biologische eenheden

molecuul

DNA

cel

orgaan

organisme

populatie

ecosysteem

biosfeer

systeem aarde

emergente eigenschap

interactie

emergente eigenschap

Emergente eigenschappen zijn nieuwe eigenschappen die op elk hoger organisatieniveau verschijnen.

-> "1+1 = 3"

-> voorbeeld:  hout, riet en spijkers = een lekker zittende stoel       

                                                                             (hoger organisatieniveau) 

dan kan je op het onstane product ineens lekker zitten. Lekker zitten is een emergente eigenschap.

emergente eigenschap

Emergente eigenschappen zijn nieuwe eigenschappen die op elk hoger organisatieniveau verschijnen.

-> "1+1 = 3"

-> voorbeeld:  vaten + hart + bloed  = bloedvatenstelsel

                                                                             = (hoger organisatieniveau) 

Zet de organisatieniveau's van groot naar klein. 

groot

klein

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

ecosysteem

levensgemeenschap

organisme

orgaan

populatie

orgaanstelsel

biosfeer

organel

cel

weefsel

Thema 1: Inleiding in de biologie

Basisstof 2: Organen, weefsels en cellen

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan ik...

• Orgaanstelsels, organen, weefsels en cellen bij een mens herkennen en hun kenmerken en functies beschrijven.
• Beschrijven dat groepen cellen in een weefsel, orgaan of orgaanstelsel een gezamenlijke functie uitoefenen
• Bij (delen van) organismen het verband aangeven tussen vorm en functie

Begrippen

orgaanstelsels

weefsel

dekweefsel

zwenuwweefsel

spierweefsel

tussencelstof

Orgaanstelsels, organen, weefsels

• Een orgaanstelsel is...
• Een groep organen die samen aan een bepaalde taak werken
• voorbeeld: verteringsstelsel, etc. 

Welke orgaanstelsels ken je?

longen

dikke darm

dunne darm

hersenen

hart

nieren

lever

milt

luchtpijp

maag

Orgaanstelsels, organen, weefsels

• Een orgaanstelsel is...
• Een groep organismen die samen aan een bepaalde taak werken 
• Een weefsel is...
• Een groep cellen bij elkaar met dezelfde vorm en functie
• Bijvoorbeeld epitheelweefsel, zenuwweefsel, spierweefsel

Welke andere typen
weefsels ken je?

Tussencelstof

Sommige weefsels hebben tussencelstof.

• Het soort tussencelstof  is afhankelijk van de functie van het weefsel
• Kraakbeen heeft veel collageenvezels en is dus erg flexibel
• Been heeft veel kalkzouten en is dus erg stevig

Tussencelstof

Sommige weefsels hebben tussencelstof.

• Het soort tussencelstof  is afhankelijk van de functie van het weefsel
• Kraakbeen heeft veel collageenvezels en is dus erg flexibel
• Been heeft veel kalkzouten en is dus erg stevig

Vorm en functie

• Vaak is er zichtbaar verband tussen vorm van cellen en weefsels en hun functie
• Dieren in het water, onder de grond of in de lucht zijn gestroomlijnd zodat ze minder weerstand hebben.  

opdracht 15

Welke verschillen zie je? 

opdracht 15

Welke verschillen zie je? 

Waarom zijn deze verschillend? 

- mens  recht loopt op 2 benen

- chimpansee gebruikt armen 

    en benen

- dus lichaamsgewicht wordt anders 

verdeeld en hebben ze een andere vorm

opdracht 15

Welke verschillen zie je? 

Waarom zijn deze verschillend? 

- mens is zwaarder en loopt op

   2 benen

Aan het werk!

maak de opdrachten 10-17

klaar? 

Lees Basisstof 3.

Zijn er vragen over de opdrachten?

Thema 1: Inleiding in de biologie

Basisstof 3: Plantaardige en dierlijke cellen

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan ik...

• de delen van dierlijke cellen en van plantaardige cellen herkennen en de functies ervan benoemen.
• (een microscoop gebruiken en daarmee (delen van ) organismen bestuderen. )

Begrippen

organel

celmembraan

celwand

cytoplasma (celplasma)

celkern 

kernmembraan

vacuole

vacuolemembraan

plastiden

bladgroenkorrels

chromoplasten

leukoplasten

bladgroen

intracellulaire ruimte

preparaat

object

transmissie-electronen-microscoop (TEM)

scanning elektronenmicroscoop (SEM)

Microscoop

Antoni van Leeuwenhoek

• 30x vergroten
• kon als eerste cellen waarnemen
• later een microscoop met 480x 

Benoem de onderdelen. 

cytoplasma

kernplasma

kernmembraan

celmembraan

Benoem de onderdelen. 

cytoplasma

kern

kernmembraan

celmembraan

celwand

intercellulaire ruimte

vacuole

plastide (bladgroenkorrels)

vacuolemembraan

lamp

revolver

preparaatklem

tubus

tafel

diafragma

statief

grote schroef

kleine schroef

oculair

objectief

wat te zien met de microscoop?

Aan het werk!

Lees BS3 en 

maak de opdrachten  19-24

daarna bespreken.

klaar?? Lees BS4