Thema 3 Voeding en gezondheid

• Verzorging
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 5

Thema 3 

voeding en gezondheid

Doel

• Leren zorg dragen voor de ZV en zijn gezondheid in zijn geheel met betrekking tot de voeding en stofwisseling
• Een evenwichtige voeding kunnen samen stellen
• Veranderingen bij de ZV kunnen observeren en interpreteren
• Juiste maaltijdzorg toedienen
• Hulpmiddelen kunnen herkennen en juist toepassen

Inleiding - video influencer

Wat doet dit met jou? 

Wat is volgens jou gezondheid in 2022?

Gezond en wel

Gezondheid = “Het vermogen zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen in het leven.”

Welzijn = een gevoel van welbevinden, door sommigen ook wel beschreven als geluk. Met welzijn wordt bedoeld dat het zowel ............................... als ........................... als ............................. goed met hem gaat.

Dimensie lichaamsfuncties: voeding

• Achtergrond
• Tips 
• Richtlijnen 
•  Hulpmiddelen

Basis = 

Waarom is voeding zo belangrijk?

• In leven blijven - Groei en ontwikkeling - Gezondheid optimaal houden
  
  
• Sociaal
• Psychisch
• Cultureel en religieus

Waaruit bestaat onze voeding?

Goede gewoonten

• Gezond
• Evenwichtig (juiste verhoudingen)
• Gevarieerd 

Ongezonde voeding en zijn gevolgen

• Suiker
  
• Zout
• Vetten
• Cholesterol
• Alcohol
• Onvoldoende voedingsvezels
  
• Onevenwichtig patroon
  

Wat is volgens jou een 'evenwichtig patroon'?
Omschrijf in eigen woorden.

Welke taken van een verzorgende ken jij al rond voeding en gezondheid?

Taken VZ

• Voorbereiden van maaltijden
  
• Dekken van tafels, opdienen en afruimen
  
• Zorgen voor maaltijdbedeling en dranken
  
• Bereiden van kinder- en babyvoeding (HH)
  
• Signaleren van voedings- en spijsverteringsproblemen
  
• Hulp bij de maaltijd en zelfredzaamheid stimuleren

Hulp bieden bij maaltijd

 

• Voedingsbeleving (maaltijdpatroon, voorkeuren, gewoonten en de behoeften van de zorgvrager)
• Rustige en aangename omgeving, niet te druk of te lawaaierig, proper en aangenaam van temperatuur
• Correcte handhygiëne
• Kleding beschermen
• ....
  

Correcte houding ZV

• Veiligheid eten en drinken
• Zelfstandig eten en drinken bevorderen 
  
  Goede houding is belangrijk om te kunnen slikken:
  

Normale slikken

Verslikken

Drink en eetadvies bij volwassen ZV

Hulpmiddelen:

• Aangepast bestek met verdikte of verstelbare handgreep
• Aangepaste bekers
• Borden met bordranden en antischuifnappen en/of warmhoudplaat
• Verdikkingsmiddelen

Welke hulpmiddelen bij voeding ken jij vanop stage?

Hulpmiddelen

• Passende bescherming voor kledij en lakens
• Aangepast meubilair
• Aangepast drink en eetgerei

Verdikkingsmiddel : wat is jouw ervaring?

Inleefoefening: maaltijdbegeleiding

Deel 2

Anatomie en fysiologie van het spijsverteringsstelsel

Inleiding

Spijsvertering = 

Voedingsmiddelen afbreken tot voedingsstoffen

Stofwisseling = 

Voedingsstoffen omzetten tot bruikbare stoffen 

Spijsverteringsstelsel = 

Opname, vertering & uitscheiding afvalstoffen

Spijsverteringssappen

• Eiwitten -> Aminozuren
  
• Koolhydraten -> glucose
  
• Vetten -> vetzuren
  

Anatomie 

Werking spijsverteringskanaal

• Zwaartekracht = Aantrekkingskracht van de aarde
  
• Peristaltiek = Speciale bewegingen van de buis, namelijk ritmische samentrekking en ontspanning van de spieren
  

Delen spijsverteringsstelsel

Tanden

Speekselklieren

Tong

Gehemelte

Keelholte

Slokdarm

Maag

Dunne darm

Dikke darm

Lever en galblaas

Pancreas of alvleesklier

Tanden

Functies:

• Fijnmalen van voedsel
  
• Spreken
  
• Goed persoonlijk voorkomen
  
• Goed gevoel (comfort)

Speekselklieren

Functies:

• Begin van vertering koolhydraten (suikers)
  
• Beter schuiven van voedsel
  
• Reinigende rol (preventie van tandbederf)
  

Tong

Gehemelte

Opdracht: Mondzorg

DEADLINE: donderdag 24/02/22

Slokdarm 

Maag

• Maag = gaster
• Maagingang = cardia
• Stevige sluitspier van de maag = pylorus

Dunne darm

• Twaalfvingerige darm = duodenum
  
• Nuchtere darm = jejunum
• Kronkeldarm = ileum

Dikke darm

• Blinde darm = caecum
  
• Wormvormig aanhangsel = appendix
  

Alvleesklier

Fysiologie

6 functies

• Opname van voedsel
• Fijnmalen van voedsel en verteren m.b.v. enzymen
• Transport van voedsel
• Opname van verteerde stoffen
• Opstapelen van voedingsvezels
• Uitscheiden van afvalstoffen

Observeren stoelgang

Groepsopdracht

Spijsverteringsstoornissen

 

Voeding en spijsvertering

Spijsvertering = voedingsmiddelen afbreken tot voedingsstoffen -> voedingsstoffen opnemen in het lichaam

Spijsverteringsstelsel = opname voedingsmiddelen + vertering voedingsstoffen + uitscheiden afvalstoffen

Stofwisseling = voedingsstoffen omzetten tot bruikbare stoffen en energie

Welke problemen kunnen mensen door cognitieve problemen hebben als het gaat om eten/drinken?

1. Niet beginnen of stoppen met eten
2. Geen eetlust
3. Niet herkennen van de temperatuur van eten of drinken
4. Schrokken en proppen

Wedstrijd

- Verdeel de klas in 2 teams.

- Kies 1 persoon uit het team dat begint.

- Gebruik maar 1 hand!

- Smeer met het hulpmiddel een boterham + kaas. 

- Snijd deze boterham door het midden.

- Als een student dit heeft gedaan is de volgende uit het team aan de beurt.

- Het team dat als eerste iedereen heeft gehad WINT!